Ciekawostki turystyczne: Park Krajobrazowy Gór Słonnych

Park Krajobrazowy Gór Słonnych - obejmuje typowe dla Karpat Wschodnich pasma górskie Gór Słonnych i Chwaniowa. Góry Słonne leżą na wschód od doliny Sanu, na północ od Leska po Olszanicę. Tereny te zostały objęte ochroną parku krajobrazowego o powierzchni 513,92 km².

ps | Niezalezna.PL

Góry Słonne w Karpatach Wschodnich, widok ze wsi Wujskie

Palkin; creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0

Góry są gęsto porośnięte naturalną dla tego rejonu buczyną karpacką z domieszką jodły czy grabu, niewielkie tylko obszary zajmują lasy modrzewiowe, sosnowe czy świerkowe.

Można podzielić je na trzy części:

Północna, wyższa ("grzbiet główny"), ciągnąca się długim prostym, nieprzerwanym, praktycznie płaskim wałem o długości ok. 20 km od doliny Sanu w okolicach Dębnej po przełomowy odcinek Wańkówki między Wańkową a Olszanicą, w tej części znajdują się najwyższe, słabo wyodrębnione kulminacje kolejno od zachodu: Moczarki (572 m n.p.m.), Słonny (668 m n.p.m.), Słonna (639 m n.p.m.), Przysłup (658 m n.p.m.), Kamionka (631 m n.p.m.).

Południowo-zachodnia część (nazywana Pasmem Olchowieckim) o nieco innym charakterze, składająca się z kilku wyraźnie oddzielonych masywów, silnie rozczłonkowanych, składających się z plątaniny pasm bocznych i dolinek: od zachodu Orli Kamień (518 m n.p.m.), Granicka (575 m n.p.m.), Paproć (503 m n.p.m.). Poszczególne grupy oddzielone od siebie dolinami potoków Liszniańskiego, Olchowieckiego i Wujskiego. W szczytowych partiach Grupy Orlego Kamienia i Granickiej piaskowcowe skałki ostańcowe.

Trzecią część stanowi obszar na wschód od Góry Sobień i południe od pasma głównego, obejmuje teren wiosek Manasterzec, Bezmiechowa, Rudenka, o charakterze raczej wyżynnym, skomplikowanym układem dolinek, wysokościami bezwzględnymi poniżej 500 m n.p.m. i pokryte mozaiką pól, łąk, lasów i terenów zabudowanych.

Znajduje się tu kilka rezerwatów: Polanki, Dyrbek, Buczyna w Wańkowej, Góra Sobień, Na Oratyku.
W okresie lęgowym obszar zasiedla kilka par orła przedniego, 40-60 par puszczyka uralskiego, około 40 par orlika krzykliwego, oraz bocian czarny, bocian biały, bielik, gadożer, orlik grubodzioby, orzełek włochaty, rybołów, jarząbek. Większe zwierzęta drapieżne reprezentują takie gatunki jak niedźwiedź brunatny, ryś, wilk i wydra.

Nazwa gór pochodzi od słonych źródeł, które występują na tym terenie, a z których od średniowiecza pozyskiwano sól metodą warzenia.

Zabytki: Zamek Sobień pomiędzy Manastercem a Załużem. Cerkwie drewniane w Hołuczkowie i Tyrawie Solnej. Wczesnośredniowieczne (do ok. XII w.) grodzisko na "Białej Górze" w Grupie Orlego Kamienia, małe, ale w bardzo niedostępnym miejscu i zwracające uwagę silnymi fortyfikacjami ziemnymi.
Na południowych stokach, przy samym dnie doliny Sanu, liczne bunkry Linii Mołotowa, zbudowane w latach 1939-41. Większość obiektów została zniszczona w walce lub wysadzona przez oddziały słowacko-niemieckie.

Na południowych stokach grupy Orlego Kamienia zlokalizowane jest Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, wykorzystujące ukształtowanie terenu do odtworzenia wyglądu naturalnego otoczenia budownictwa Pogórzan, Łemków i Bojków.