Ciekawostki turystyczne: Pałac Lubomirskich w Opolu Lubelskim

Pałac w 2 połowie XIX wieku został pozbawiony barokowych elementów architektonicznych, obniżono jego mansardowy barokowy dach i następnie służył jako koszary wojskowe i szpital. Obecna forma budynku jest wynikiem przebudowy barokowej rezydencji na rosyjskie koszary po 1854 roku. Wcześniejszy kształt architektoniczny pałacu, szczególnie wysoki barokowy dach mansardowy, rzeźby na tympanonach, kamienne balustrady i inne ornamenty, zostały usunięte przez Rosjan i już nie przywrócone, co w dużym stopniu oszpeciło budynek.

Obecnie pałac to trzykondygnacyjny budynek na planie prostokąta z ryzalitami na końcach elewacji. Układ wnętrz jest dwutraktowy i częściowo zmieniony w trakcie przebudów i remontów. Wystrój wnętrz z XVIII wieku nie zachował się. W przyziemiu zachowały się sklepienia z lunetami i kolebkowe.

W związku z tym, że nie przeprowadzono wykopalisk archeologicznych, do tej pory jeszcze niewiele wiadomo o dawnych budynkach znajdujących się w miejscu pałacu i jego otoczeniu. Zachował się jedynie budynek gospodarczy od strony południowo-wschodniej, który w XIX wieku został zamieniony na szpital. Wcześniej był to jeden z czterech budynków wzniesionych w XVIII wieku i otaczających dziedziniec pałacowy. Na fundamentach budynków gospodarczych od strony południowo-zachodniej wznosi się jeden z budynków szpitalnych. Po zabudowaniach północnych nie zachowały się żadne ślady – północno-zachodni został rozebrany w 1996 roku, północno-wschodni znacznie wcześniej.

Na zachód od pałacu zachowało się kilka budynków folwarku. Spichlerz z końca XVIII wieku zaadaptowano na kino i Opolskie Centrum Kultury. Położony na południe od pałacu szpital polowy, wybudowany w drugiej połowie XIX wieku przez wojsko, został rozebrany w 2001 roku. Zachowała się także XVIII-wieczna figura św. Jana Nepomucena, obecnie na terenie szpitala; prawdopodobnie pierwotnie figura ta była ustawiona na okrągłej wyspie w ozdobnym stawie po północnej stronie pałacu.

W 1847 roku Aleksandra Rzewuska z Lubomirskich sprzedała pałac w Niezdowie sędziemu Kazimierzowi Wydrychiewiczowi. W 1854 roku sprzedała pałac w Opolu rosyjskiemu generałowi Iwanowi Paskiewiczowi, który od 1831 był namiestnikiem Królestwa Polskiego. Paskiewicz ogołocił pałac i przekazał rosyjskiemu rządowi. W wyniku tego po 1854 r. pałac przebudowano w rosyjskie koszary wojskowe i w związku z tym architektura pałacu została poważnie zniekształcona. Między innymi wtedy usunięto mansardowy dach oraz skuto barokowe balustrady i tympanony, a także podwyższono trzecią kondygnację. Budynki gospodarcze przebudowano na szpital. Dawny wystrój wnętrz został zniszczony.

W latach 1933–1939 budynek został wyremontowany. W latach 1954–1956 budynek zaadaptowano na cele szkolne. W latach 2001–2002 pomalowano fasadę. Obecnie budynek dawnego pałacu jest wykorzystywany jako liceum ogólnokształcące imienia Adama Mickiewicza.

Od XVI wieku w pałacu znajdowała się powiększana przez dziesięciolecia kolekcja książek, a także kolekcja malarstwa holenderskiego. Biblioteka i obrazy uległy rozproszeniu w połowie XIX wieku, kiedy to pałac przeszedł na własność rosyjskiego generała Iwana Paskiewicza. Część książek znajdujących się w bibliotece pałacowej trafiło do seminarium pijarów w Opolu Lubelskim, a po kasacie zakonu po upadku Powstania styczniowego, część księgozbioru trafiła do Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie oraz do Biblioteki Seminarium Duchownego w Lublinie, gdzie znajduje się m.in. 20 książek Zbigniewa Słupeckiego i około 50 książek Feliksa Słupeckiego.

 

Źródło: niezalezna.pl