Podkarpackie nadleśnictwa w ub. roku zgłosiły pół tysiąca drzew do uznania za pomniki przyrody. "Ustanowienie tej formy ochrony leży w gestii właściwych terenowo rad gmin" - powiedział rzecznik Lasów Państwowych w Krośnie Edward Marszałek.
Najwięcej, bo aż 113, zaproponowało Nadleśnictwo Leżajsk, natomiast leśnicy z Nadleśnictwa Stuposiany - w związku z obchodzoną rocznicą 100-lecia odzyskania niepodległości - zgłosili dokładnie 100 drzew. Są to jodły, buki i jawory, jak również jabłonie, wiązy, czereśnie ptasie, grusze i lipy
- mówił rzecznik krośnieńskiej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.
Większość z proponowanych pomników to drzewa będące żywymi świadkami historii regionu.
Jako ciekawostkę można wymienić dąb o obwodzie 334 cm, rosnący na terenie dawnej wsi Tworylne w Bieszczadach. Zapewne został kiedyś posadzony przez dawnych mieszkańców, bo naturalnie gatunek ten nie występuje tak głęboko w górach
- przypomniał Marszałek.
Osobliwością Tworylnego jest również głóg jednoszyjkowy o ciekawym pokroju i obwodzie pnia 120 cm. Wśród proponowanym samorządom drzew jest także potężna lipa o obwodzie 420 cm. Rośnie, w zniszczonej po II wojnie światowej, bieszczadzkiej wsi Lipie. Interesującym okazem jest także jodła w Nadleśnictwie Stuposiany, która kiedyś rosła na granicy lasu i pastwiska. Z jej złamanego przed laty pnia wyrosło siedem potężnych odnóg, przypominających ramiona wielkiego świecznika.
Wszystkie drzewa zgłoszone do uznania za pomniki mają, oprócz znacznych rozmiarów, szczególną wartość przyrodniczą, kulturową i historyczną - zwłaszcza te, które rosnąc w miejscach nieistniejących wsi, stały się jedynymi żywymi świadkami tragicznych historii
– podkreśliła dyrektor RDLP w Krośnie Grażyna Zagrobelna.
Zwróciła uwagę, że "wiele okazów ma już swoje imiona, inne będą miały nadawane w drodze konkursów".
Z uwagi na obchodzoną w roku ubiegłym rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, wśród proponowanych imion znalazły się akcenty patriotyczne, m.in. "Józef" upamiętniający Józefa Piłsudskiego, "Niepodległość", "Roman" - Dmowski, "Wincenty" - Witos. To świetny sposób na promowanie ojczystej historii poprzez kontakt z przyrodą
- zaznaczyła dyrektor Zagrobelna.
Do ubiegłego roku w lasach RDLP w Krośnie było ponad pół tysiąca pomników przyrody, w tym 439 pojedynczych drzew, 59 grup drzew, 4 aleje, 1 głaz narzutowy oraz 22 pomniki o charakterze geologicznym - skałki, jaskinie, źródła.
Jeżeli poszczególne samorządy uznają wnioski leśników, liczba pomnikowych obiektów w lasach Podkarpacia znacznie przekroczy tysiąc. Uznanie za pomnik wiąże się z obowiązkami ze strony zarządcy, m.in. corocznego przeglądu i zabiegów dla zachowania dobrego stanu obiektu.