Odnaleziono szczątki samolotu por. Stefana Okrzei, który rozbił się 5 września 1939 roku
Przez wiele lat po zakończeniu II wojny światowej heroiczne walki polskich lotników z Niemcami były zakłamywane i przemilczane. Stowarzyszenie „Wizna 1939” przywraca bohaterom pamięć i prowadzi badania miejsc lotniczych walk. Tym razem odnaleźliśmy szczątki samolotu por. Stefana Stanisława Okrzei (młodszego brata Stefana Aleksandra Okrzei, straconego za działalność patriotyczną na stokach Cytadeli Warszawskiej), który rozbił się pod Wyszkowem 5 września 1939 roku.
Podczas trzech etapów badań terenowych odnaleziono elementy poszycia samolotu PZL P.11c, łuski po nabojach z polskimi oznaczeniami, które eksplodowały podczas pożaru samolotu, i inne elementy, które zostaną poddane analizie i zakonserwowane. Na miejscu katastrofy odnaleziono także tzw. „łzy pilota”, czyli aluminiowe fragmenty maszyny, które pod wpływem wysokiej temperatury uległy stopieniu. Wiele z nich przypomina kształtem łzę, stąd właśnie ta potoczna nazwa. Dokonując skanowania terenu tzw. ramą Lorenza, a następnie obróbki komputerowej pozyskanych w wyniku pomiaru danych, udało się stwierdzić (bezinwazyjnie), że odnaleziono miejsce katastrofy. Chociaż prace odbywały się podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych, nie przeszkodziło to jednak Grupie Poszukiwawczej Stowarzyszenia „Wizna 1939” w realizacji zamierzenia i doprowadzeniu prac do końca.
Członkowie Stowarzyszenia „Wizna 1939”, opierają się podczas badań na dokumentach archiwalnych, relacjach świadków albo innych osób, które posiadają jakąś wiedzę o zdarzeniu, np. z przekazów rodzinnych. Najważniejszym jednak elementem są badania terenowe, które mogą potwierdzić lub zweryfikować rozbieżne przekazy ludzi. Należy też pamiętać, że pomniki, tablice i inne elementy związane z walkami lub zdarzeniami wojennymi wcale nie muszą być postawione dokładnie w miejscach tych zdarzeń. Tak właśnie było w tym przypadku. Pomnik, tak jak zresztą powinno być, stoi w miejscu widocznym, przy drodze Wyszków-Serock. Natomiast miejsce upadku samolotu zlokalizowano po przeciwnej stronie drogi, w odległości ok. 100 m od niej, co ponad wszelką wątpliwość zostało potwierdzone przez ekipę badawczą.
W działaniach Stowarzyszenia „Wizna 1939” najważniejsza jest jednak pamięć, która w przypadku tego bohaterskiego pilota P11-tki będzie obecna już nie tylko w lokalnej społeczności. Odnalezione szczątki maszyny są materialnym dowodem bohaterstwa i poświęcenia dla ojczyzny por. Stefana Okrzei, lotnika, który spełnił swój żołnierski obowiązek. Trafią one do miejscowej izby pamięci działającej przy Szkole Podstawowej w Kręgach, która nosi imię por. Stefana Okrzei. Kolejne pokolenia Polaków zgłębiając biografię tego oficera muszą wiedzieć, że był to człowiek z krwi i kości, a nie bohater fikcyjnych opowiadań.
Stowarzyszenie „Wizna 1939” nie składa „wykrywaczy” i czeka jednocześnie na sygnały od Państwa, na wymagające sprawdzenia informacje o polskich lub alianckich samolotach.
Nowoczesne urządzenia elektroniczne jakimi dysponujemy, badania terenowe poprzedzone dogłębną analizą materiałów archiwalnych, „szczęście poszukiwawcze”, ale przede wszystkim determinacja w działaniu – to elementy nieodzowne, które pomagają nam przy tego typu akcjach. Wspólnie możemy jednak więcej, zwłaszcza w temacie zachowania pamięci o bohaterach dla kolejnych pokoleń Polaków.
– apelują.
Informacje i zgłoszenia można kierować pod adres mailowy: [email protected]
Źródło: wizna1939.eu
