NKWD

Esterházy był w latach 30. XX w. działaczem mniejszości węgierskiej na Słowacji i w Czechosłowacji, politykiem i posłem, przewodniczącym Krajowej Partii Chrześcijańsko-Socjalistycznej, a potem Zjednoczonej Partii Węgierskiej. W 1938 r. założył Partię Węgierską na Słowacji. Jego matka Elżbieta była z pochodzenia Polką, córką hr. Stanisława Tarnowskiego. Po klęsce wrześniowej 1939 r. Esterházy pomagał polskim żołnierzom w przedostaniu się na Węgry. Przez całą wojnę udzielał również pomocy Słowakom i Żydom, a w 1942 r. głosował w słowackim parlamencie przeciwko ich deportacji do obozów koncentracyjnych.

Szczątki 44 osób odnaleziono w grobach odkrytych podczas prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych prowadzonych przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN w okolicach dawnego obozu NKWD w Poznaniu. Poszukiwania trwały dwa tygodnie, zakończyły się w piątek.

Budynek przy ulicy Świerszcza 2 ma swoją ponurą historię. Tu, w warszawskich Włochach w styczniu 1945 r., mieściła się siedziba Głównego Zarządu Informacji Naczelnego Dowództwa Ludowego Wojska Polskiego. Mieszkająca w willi rodzina Kasperkiewiczów została zmuszona z dnia na dzień do opuszczenia swego domu. Funkcjonariusze przejęli budynek – na wyższych piętrach zrobiono pokoje przesłuchań, piwnice przeznaczono na więzienne cele. Od lutego do października 1945 r. w budynku więziono i katowano ponad tysiąc osób, wśród których było wielu żołnierzy AK.