Koszulka "RUDA WRONA ORŁA NIE POKONA" TYLKO U NAS! Zamów już TERAZ!

GALERIA: Te dokumenty po Żołnierzach Armii Krajowej łamią serce. Archiwum Akt Nowych występuje z ważnym apelem

Z okazji pierwszych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Archiwum Akt Nowych, posiadające ogromny zbiór dokumentów i pamiątek po AK, zaprezentowało kilka perełek ze swojej kolekcji. Równocześnie - przy wsparciu środowisk kombatanckich - zwróciło się z apelem do potomków żołnierzy Armii Krajowej oraz wszystkich osób, które są w posiadaniu cennych dokumentów z czasów II wojny światowej.

Zbigniew Goliński „Zbyszek” i Stanisław Sikorski „Bolek” podczas ćwiczeń na strzelnicy, lato 1944 r.
Zbigniew Goliński „Zbyszek” i Stanisław Sikorski „Bolek” podczas ćwiczeń na strzelnicy, lato 1944 r.
AAN - AAN, Akta Piotra Stachiewicz, sygn. 128

 

Jeśli ktoś posiada archiwalia, które powinny stać się częścią zasobu AAN, zostać zabezpieczone i udostępnione badaczom, zachęcamy do kontaktu

– zaapelowało Archiwum Akt Nowych, które zajmuje się poszukiwaniem, zabezpieczaniem oraz badaniem pamiątek i dokumentów opisujących najnowszą historię Polski.

"Archiwalne dziedzictwo Armii Krajowej to nasza wspólna odpowiedzialność! Korzystajmy z niego i wspólnie o nie zadbajmy!" - zachęca AAN.

Niezwykłe pamiątki po AK

Zapraszamy do obejrzenia niewielkiego skrawka zbiorów Archiwum Akt Nowych z okazji pierwszego Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Data - 14 lutego - nie jest przypadkowa. 14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Oryginał rozkazu znajduje się poniżej.

Rozkaz nr 74 gen. Stefana Roweckiego „Grota” skierowany do ugrupowań zbrojnych w okupowanym kraju
Rozkaz nr 74 gen. Stefana Roweckiego „Grota” skierowany do ugrupowań zbrojnych w okupowanym krajuArchiwum Akt Nowych / AAN

List gen. Stefana Roweckiego „Grota” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 24 czerwca 1943 r., z informacją o przebiegu akcji scaleniowej w kraju i wzroście zaufania społecznego do Armii Krajowej i jej dowódcy.

List gen. Stefana Roweckiego „Grota” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 24 czerwca 1943 r.,
List gen. Stefana Roweckiego „Grota” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego z 24 czerwca 1943 r.,Archiwum Akt Nowych / AAN

Zestawienie nominacji na wyższe stopnie oficerskie dowódców różnych komórek organizacyjnych Armii Krajowej podpisane przez gen. Stefana Roweckiego „Grota” z 11 listopada 1942 r..

Zestawienie nominacji na wyższe stopnie oficerskie dowódców różnych komórek organizacyjnych Armii Krajowej
Zestawienie nominacji na wyższe stopnie oficerskie dowódców różnych komórek organizacyjnych Armii KrajowejAAN / AAN, Akta Antoniego Sanojcy, sygn. 1

Plan operacyjny Warszawy z zaznaczonymi warsztatami i czołówkami służby motorowej. 

Plan operacyjny Warszawy z zaznaczonymi warsztatami i czołówkami służby motorowej
Plan operacyjny Warszawy z zaznaczonymi warsztatami i czołówkami służby motorowejAAN / AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/X/94

Odręczny plan centrum Warszawy. Obszar getta zaznaczony kolorem niebieskim, kolorem czerwonym zaznaczone bramy wejściowe na teren getta.

Odręczny plan centrum Warszawy. Obszar getta zaznaczony kolorem niebieskim
Odręczny plan centrum Warszawy. Obszar getta zaznaczony kolorem niebieskimAAN / AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/X/94

Plan sytuacyjny akcji „Wilanów” przeprowadzonej przez oddziały Kedywu KG AK w dniu 26 września 1943 r.. 

Plan sytuacyjny akcji „Wilanów” przeprowadzonej przez oddziały Kedywu KG AK w dniu 26 września 1943 r.
Plan sytuacyjny akcji „Wilanów” przeprowadzonej przez oddziały Kedywu KG AK w dniu 26 września 1943 r.AAN / AAN, Polska Akademia Nauk, Instytut Historii w Warszawie, Zakład Systemów Totalitarnych i Dziejów II WŚ

Depesza gen. Stefana Roweckiego „Kalina” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego o atmosferze w kraju, powstałej na skutek upublicznienia przez Niemców informacji o odkryciu grobów polskich oficerów, zamordowanych w Katyniu pod Smoleńskiem.

Depesza gen. Stefana Roweckiego „Kalina” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego o atmosferze w kraju
Depesza gen. Stefana Roweckiego „Kalina” do Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego o atmosferze w krajuAAN / AAN, Armia Krajowa, sygn. 203/I/7

Jeden z rozkazów o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego.

Jeden z rozkazów o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego
Jeden z rozkazów o rozpoczęciu Powstania WarszawskiegoAAN / Armia Krajowa, sygn. 203/X/18

„Biuletyn Informacyjny” – periodyk konspiracyjny wydawany kolejno przez Służbę Zwycięstwu Polski – Związek Walki Zbrojnej – Armię Krajową, w okresie od 1939 do 1945. Redaktorami naczelnymi byli: Aleksander Kamiński (od 5 listopada 1939 r. do 3 października 1944 r.), a następnie Kazimierz Kumaniecki.

„Biuletyn Informacyjny” - periodyk konspiracyjny
„Biuletyn Informacyjny” - periodyk konspiracyjnyAAN / Zbiór prasy konspiracyjnej i powstańczej, sygn. 71/4

Brudnopis depeszy z 13 lipca 1943 r. gen. Tadeusza Komorowskiego „Lawiny”, „Bora” do gen. Tadeusza Sosnkowskiego informujący o przejęciu dowodzenia nad Armią Krajową po aresztowaniu gen. Stefana Roweckiego „Grota”.

Brudnopis depeszy z 13 lipca 1943 r. gen. Tadeusza Komorowskiego „Lawiny”, „Bora” do gen. T. Sosnkowskiego
Brudnopis depeszy z 13 lipca 1943 r. gen. Tadeusza Komorowskiego „Lawiny”, „Bora” do gen. T. SosnkowskiegoAAN / AAN, Armia Krajowa, sygn. I/56

Konspiracyjne zdjęcie generała Stefana Roweckiego „Grota”, wykonane w Pustelniku koło Marek.

Konspiracyjne zdjęcie generała Stefana Roweckiego „Grota”
Konspiracyjne zdjęcie generała Stefana Roweckiego „Grota”AAN / Akta Piotra Stachiewicza, sygn. 130

Zbigniew Goliński „Zbyszek” i Stanisław Sikorski „Bolek” podczas ćwiczeń na strzelnicy, lato 1944 r..

Zbigniew Goliński „Zbyszek” i Stanisław Sikorski „Bolek” podczas ćwiczeń na strzelnicy
Zbigniew Goliński „Zbyszek” i Stanisław Sikorski „Bolek” podczas ćwiczeń na strzelnicyAAN / Akta Piotra Stachiewicz, sygn. 128

Bogdan Woźniak „Szarak” przyjmuje raport na temat wyników ćwiczeń na strzelnicy od Jana Wróblewskiego „Zabawy” w Dębem Wielkim, maj 1944 r.. 

Bogdan Woźniak „Szarak” przyjmuje raport na temat wyników ćwiczeń na strzelnicy od Jana Wróblewskiego „Zabawy”
Bogdan Woźniak „Szarak” przyjmuje raport na temat wyników ćwiczeń na strzelnicy od Jana Wróblewskiego „Zabawy”AAN / AAN, Akta Piotra Stachiewicza, sygn. 131

Opracowany przez wywiad AK schemat organizacyjny niemieckiej Policji Porządkowej [Ordnungs Polizei] w Generalnym Gubernatorstwie 

Opracowany przez wywiad AK schemat organizacyjny niemieckiej Policji Porządkowej
Opracowany przez wywiad AK schemat organizacyjny niemieckiej Policji PorządkowejAAN / Armia Krajowa, sygn. 203/III/95

 Raport z akcji „Kutschera” wykonanej 1 lutego 1944 r. w Warszawie przez oddział „Pegaz” (późniejszy „Parasol”).

Meldunek Adama Borysa ps. „Pług”, „Bryl” - dowódcy oddziału „Pegaz” do Augusta Emila Fieldorfa ps. „Nil” - dowódcy Kedywu, o likwidacji dowódcy SS i policji w dystrykcie warszawskim Franza Kutschery.

Raport z akcji „Kutschera” wykonanej 1 lutego 1944 r.
Raport z akcji „Kutschera” wykonanej 1 lutego 1944 r.AAN / AAN, Akta Piotra Stachiewicza, sygn. 2
Raport z akcji „Kutschera” wykonanej 1 lutego 1944 r. w Warszawie przez oddział „Pegaz” (późniejszy „Parasol”)
Raport z akcji „Kutschera” wykonanej 1 lutego 1944 r. w Warszawie przez oddział „Pegaz” (późniejszy „Parasol”)AAN / Akta Piotra Stachiewicza, sygn. 2

Ulotki propagandowe wydane przez scaloną z AK organizację Polska Niepodległa z okazji świąt listopadowych: 1 listopada – ku czci poległych i pomordowanych oraz 11 listopada – w Święto Niepodległości

Ulotka propagandowa wydana z okazji 1 listopada – ku czci poległych i pomordowanych
Ulotka propagandowa wydana z okazji 1 listopada – ku czci poległych i pomordowanychAAN / Akta Franciszka Wojciechowskiego, sygn. 6
Ulotka propagandowa z okazji Święta Niepodległości 11 listopada
Ulotka propagandowa z okazji Święta Niepodległości 11 listopadaAAN / Akta Franciszka Wojciechowskiego, sygn. 6

Co znajduje się w zasobach AAN?

W zasobie Archiwum Akt Nowych znajduje się największy zbiór oryginalnych materiałów Armii Krajowej liczący ok. 250 tysięcy dokumentów. W skład zespołu archiwalnego – Armia Krajowa – wchodzą m.in. akta komórek organizacyjnych Komendy Głównej Armii Krajowej - Oddziałów: I Organizacyjnego, II Informacyjno-Wywiadowczego, III Operacyjnego, IV Kwatermistrzowskiego, V Dowodzenia i Łączności, VI Biura Informacji i Propagandy, Kierownictwa Walki Podziemnej, Wojskowego Sądu Specjalnego, Kierownictwa Dywersji oraz materiały Komendanta Głównego. Kolejną część zespołu stanowią akta Komend Obszarów – Warszawa, Kraków, Kielce, Lublin, Białystok, Lwów, Wilno i Śląsk oraz Komend Okręgów – Łódź, Wołyń, Pomorze, Polesie. Zbiór uzupełniają archiwalia Szarych Szeregów i Organizacji „Wachlarz

W zasobie AAN znajdują się ponadto archiwalia poszczególnych oddziałów AK i ich środowisk kombatanckich, m.in. Batalionów AK „Bełt ”, „Gozdawa”, „Iwo-Ostoja”, „Miotła”, „Zośka” oraz wybitnych oficerów AK, m.in. Jana Mazurkiewicza, Antoniego Hedy i Antoniego Sanojcy, Wacława Janaszka, Adama Borysa, Ryszarda Białousa, Stanisława Dąbrowy-Kostki.

Do AAN trafiły również spuścizny wybitnych żołnierzy i kronikarzy AK m.in. Lesława Bartelskiego, Juliusza Kuleszy, Piotra Stachiewicza, czy Romualda Śreniawy-Szypiowskiego oraz wielu innych historyków zajmujących się tematem Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego.

Wspaniałym źródłem jest obszerne archiwum Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej niosące wiele informacji zarówno na temat okresu II wojny światowej jak i procesu upamiętniania tych wydarzeń. Wybitnym uzupełnieniem tematyki Armii Krajowej jest również Zbiór prasy konspiracyjnej i powstańczej, będący jednym z najbardziej kompletnych zbiorów prasy polskiego podziemia okresu II wojny światowej.

Materiały te dostępne są w Czytelni Archiwum Akt Nowych oraz w sukcesywnie powiększanej części online - na portalu szukajwarchiwach.gov.pl i wystawach online na stronie AAN.

 



Źródło: niezalezna.pl, Archiwum Akt Nowych

#Armia Krajowa #Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej #Archiwum Akt Nowych

JG