"Polska zrywa z dominacją Rosji w regionie". Otwarcie kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną - już dzisiaj

Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 kilometry w tym samo przejście przez Zalew Wiślany wynosi nieco ponad 10 kilometrów, na rzece Elbląg – także ponad 10 kilometrów, a pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który złożą się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał, jak i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości.

Jak podkreśla rząd, z chwilą uruchomienia kanału Polska zerwie z dominacją Rosji w regionie. Statki zyskają swobodny dostęp do wszystkich portów Zalewu Wiślanego i - co najważniejsze - do portu morskiego w Elblągu. Dla Elbląga, Warmii i całej Polski Wschodniej otworzą się nowe możliwości rozwojowe - wskazuje rząd.

Celem inwestycji jest m.in. zwiększenie atrakcyjności gospodarczej województwa warmińsko-mazurskiego, a w szczególności Elbląga i portu w tym mieście a także innych portów Zalewu Wiślanego. Znacząco, o prawie sto kilometrów, skróci się szlak wodny na Bałtyk, obecnie prowadzący przez Cieśninę Piławską. Nowe rozwiązanie infrastrukturalne ma być motorem rozwoju gospodarczego całego regionu.

Szczegóły projektu

W kwietniu 2022 wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski informował, że ostateczny koszt budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną będzie znany w październiku lub listopadzie tego roku. Jak tłumaczył podczas posiedzenia sejmowej komisji gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, trudno jest podać ostateczny koszt budowy z uwagi na zmieniające się koszty pracy i ceny surowców.

Z kolei zastępca dyrektora do spraw technicznych Urzędu Morskiego w Gdyni Anna Stelmaszyk–Świerczyńska przypomniała, że sam przekop przez Mierzeję Wiślaną, nie oznacza zakończenia prac przy całym projekcie.

W połowie 2020 roku Marek Gróbarczyk, jako minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, mówił, że wartość samego przekopu to 992 mln zł. Natomiast na realizację całości inwestycji, łącznie z rozbudową portu w Elblągu, modernizacją rzeki Elbląg i budową mostu w Nowakowie oraz budową drogi wodnej zarezerwowano ponad 1,9 mld zł.

Umowę z wykonawcą przekopu przez Mierzeję Wiślaną - konsorcjum NDI Besix Urząd Morski w Gdyni podpisał 4 października 2019 r. w Elblągu. Dwa tygodnie później Urząd Morski w Gdyni przekazał konsorcjum firm N.V. Besix SA, NDI S.A. i NDI Sp.z o.o. teren przyszłej budowy.

Prace trwały od października 2019 roku do września tego roku. W tym czasie wykonano port osłonowy od strony Zatoki Gdańskiej, kanał żeglugowy ze śluzą i konstrukcją zamknięć wraz ze stanowiskami oczekiwania od strony Zatoki Gdańskiej i Zalewu Wiślanego oraz nowy układ drogowy z ruchomymi stalowymi mostami o pionowej osi obrotu, które umożliwią przejazd nad kanałem. Poza tym zbudowano sztuczną wyspę zlokalizowaną na Zalewie Wiślanym. Jak podał inwestor oraz wykonawca, prace przebiegały zgodnie z harmonogramem.

Otwierany oficjalnie w sobotę Kanał Żeglugowy to pierwszy etap całej inwestycji. Obejmował: budowę portu osłonowego na Zatoce Gdańskiej, nabrzeża południowego i połączeniowego oraz Kanału Żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną, a także kapitanatu Nowy Świat, jak również wykonanie śluzy, Mostu Południowego i Północnego, a ponadto sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym. Aby Kanał Żeglugowy był funkcjonalny potrzebne są inwestycje uzupełniające.

Prace w drugim etapie - obejmującym pogłębienie i obudowę rzeki Elbląg oraz budowę nowego, ponad 100-metrowego mostu obrotowego w Nowakowie - są zaawansowane w 67 proc. Prace w trzecim etapie - obejmujące roboty pogłębiarskie na Zalewie Wiślanym - są zaawansowane w 29 proc.

Wiceminister Gróbarczyk zapewnił, że wszystkie prace są prowadzone zgodnie z harmonogramem i ostateczny termin zakończenia całości inwestycji nastąpi jesienią 2023 roku. Przekop umożliwi wpływanie jednostek do 100 m długości i o zanurzeniu 4,5 m oraz szerokości 20 m i zestawów barek do 180 m.

Prezydent Elbląga: Nasz port jest przygotowany na otwarcie na świat

Beneficjentem przekopu ma być - obok portów nad Zalewem Wiślanym - przede wszystkim port w Elblągu. Obecnie jest to przedsięwzięcie komunalne.

- Dziś z dumą możemy mówić, że osiągnęliśmy sukces. Mamy w Elblągu port morski z nowoczesną infrastrukturą, w którą jako miasto zainwestowaliśmy już ponad 100 mln zł. Nasz port jest przygotowany na otwarcie na świat

 - podkreślał niedawno w Sejmie prezydent Elbląga Witold Wróblewski.

Wśród dotychczasowych inwestycji infrastrukturalnych i portowych wymieniał trasę Unii Europejskiej, która stanowi fragment obwodnicy północnej miasta łączącej drogę krajową S7 z drogami wojewódzkimi nr 503, 504 i wyprowadzającej ruch tranzytowy z centrum miasta na nową trasę mostową. Całkowita wartość tego projektu wyniosła 25,7 mln zł. Powstał także terminal składowo-przeładunkowy z miejscem kontroli graniczno-celnej i punktem kontroli oraz badań fitosanitarnych za 21,7 mln zł. Za 3,2 mln zł wybudowany został terminal pasażerski z punktem odpraw międzynarodowych. Za 38,4 mln zł rozbudowano infrastrukturę portu w obrębie Starego Miasta w Elblągu, w tym przebudowano dwa mosty na zwodzone oraz przebudowano nabrzeże przy Bulwarze Zygmunta Augusta, tak by dostępne było dla jednostek o szerokości do 15 m i długości do 100 m. Za 9,1 mln zł rozbudowano port żeglarski przy ulicy Radomskiej, a 2,7 mln zł kosztowała modernizacja hangaru dla żeglarzy w jachtklubie przy ul. Radomskiej.

Wróblewski mówił również o dalszych inwestycjach. Wśród planowanych przedsięwzięć wymienił: przebudowę obrotnicy dla statków wraz z umocnieniem nabrzeży; budowę nowego nabrzeża przy ul. Radomskiej; przedłużenie terminala składowo-przeładunkowego; budowę terminala nr 2 wraz z dostępem do bocznicy kolejowej; modernizację nabrzeża przy Energa Kogenerencja; adaptację i zagospodarowanie terenów Grupy Żywiec; modernizację Wyspy Spichrzów.

Prezydent Elbląga podkreślił, że projekt "Rozbudowa i modernizacja portu morskiego w Elblągu" w sierpniu 2020 r. zgłoszony został do Krajowego Planu Odbudowy. We wrześniu 2021 r. w ramach naboru projektów strategicznych Funduszy Europejskich dla Warmii i Mazur na lata 2021-2027 zgłoszone zostało przedsięwzięcie "Rozwój portu morskiego w Elblągu". Łączna kwota to ponad 200 mln zł. Inwestycje zostały uznane za strategiczne dla województwa warmińsko-mazurskiego.

Przedstawiciele rządu rozpoczęli z elbląskim samorządem rozmowy o dofinansowaniu portu, ale w zamian za przejęcie większości udziałów w spółce.

- Żeby w pełni korzystać z potencjału portu, zaproponowaliśmy, że dokapitalizujemy port kwotą do 100 mln złotych, by przeprowadzić te najbardziej niezbędne inwestycje

 – mówił wiceminister aktywów państwowych Andrzej Śliwka.

 

Źródło: niezalezna.pl, PAP