Sierżant Wiktor Wacław Stryjewski ps. „Cacko” jako dwudziestotrzyletni mężczyzna wziął udział w wojnie obronne w 1939 r.j, a w okresie okupacji był żołnierzem AK w Obwodzie Sierpc. Po wyjściu z Polski Niemców i zajęcia ich miejsca przez Sowietów „Cacko” nie złożył broni. W 1946 r. stanął w obronie Polki gwałconej przez stalinowskiego żołnierza, którego zabił. Do zdarzenia doszło na stacji kolejowej w Sierpcu, gdzie Stryjewski pracował w Służbie Ochrony Kolei. Za swoją postawę został ujęty przez Urząd Bezpieczeństwa, ale z aresztu udało mu się zbiec.
W kolejnych latach brał udział w wielu akcjach partyzanckich przeciwko stalinowskiemu reżimowi, a najbardziej spektakularną było przeprowadzenie zamachu na Władysława Rypińskiego „Rypę”, dowódcę pepeerowskiego „szwadronu śmierci” odpowiedzialnego za bestialskie zamordowanie ponad setki Polaków.
W lutym 1949 r. po walce z 262-osobową grupą operacyjną KBW, UB i MO w powiecie Płock, Wiktor Stryjewski został aresztowany i skazany na 38-krotną karę śmierci. Jest to najwyższy wyrok wydany przez komunistów na żołnierzu polskim.
Bohaterów podobnych do „Cacki”, którzy zostali zamordowani przez funkcjonariuszy sowieckiego aparatu lub , są w Polsce tysiące. Ich szczątki były przez oprawców celowo ukrywane, aby wraz z nimi zakopać pamięć o obrońcach kraju.
Po dekadach zapomnienia dziś żołnierze podziemia antykomunistycznego wreszcie zaczynają zajmować należne im miejsce w świadomości społecznej, czego jednym z dowodów jest utworzenie PANTEONU ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH w Sierpcu. Na monumencie wyryte będą nazwiska 68 Żołnierzy Wyklętych związanych z ziemią sierpecką, a w tym gronie znajdą się m.in. legendarni ppor. Stefan Bronarski ps. „Liść”, Józef Marcinkowski ps. „Wybój” oraz Franciszek Majewski ps. „Słony”.
PLAN UROCZYSTOŚCI
2 WRZEŚNIA:
W dniu 2 września o godz. 16 br. na terenie przed Sądem Rejonowym w Sierpcu zaprezentowana zostanie inscenizacja historyczna pt. „Odbicie więźniów UB”. Do rekonstrukcji wykorzystywane są umundurowanie, repliki broni oraz wozy bojowe z epoki.
W tym samym dniu o godz. 18 na terenie SP nr 2 im. Armii Krajowej w Sierpcu (ul. Braci Tułodzieckich 2) odbędzie się koncert patriotyczny Norberta Smoły Smolińskiego, wokalisty zespołu Contra Mundum oraz twórcy słynnego utworu: „Już dopala się ogień biwaku”.
3 WRZEŚNIA
Niedzielne uroczystości rozpoczną się o godz. 12 od Mszy Świętej w Kościele św. Stanisława Kostki (ul. Płocka 26), którą poprowadzi je. Biskup Płocki Szymon Stułkowski.
O godz. 13:15 dr Tomasz Łabuszewski, dyrektor warszawskiego oddziału IPN, przedstawi rys historyczny poświęcony żołnierzom podziemia niepodległościowego działającym na terenie powiatu sierpeckiego.
O godz. 13:30 nastąpi odsłonięcie i poświęcenie Panteonu Żołnierzy Wyklętych Ziemi Sierpeckiej. Zaplanowane są również okolicznościowe mowy.
O godz. 14 na terenie SP nr 2 im. Armii Krajowej w Sierpcu (ul. Braci Tułodzieckich 2) rozpocznie się piknik rodzinny, podczas którego będzie można zapoznać się z wyposażeniem, jakim dysponowali żołnierza podziemia niepodległościowego. Ponadto na uczestników pikniku będą czekały atrakcje przygotowane przez młodzież szkolną, w tym m.in. występ Miejskiej Młodzieżowej Orkiestry Dętej OSP Sierpc.
