W ramach obchodów Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych w warszawskim "Przystanku Historia" zaprezentowany został album „Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady. Przywracanie pamięci”, wydany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Kancelarię Prezydenta RP, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin oraz Instytut Pamięci Narodowej.
W konferencji wzięli udział m.in. podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP – minister Wojciech Kolarski, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – wiceminister Jan Dziedziczak, a także wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma, twórca i pierwszy dyrektor Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej. Gościem specjalnym był pochodzący właśnie z tej miejscowości Eugeniusz Szylar, jeden z bohaterów prezentowanej publikacji, w czasie okupacji zaangażowany w ratowanie żydowskiej rodziny Weltzów.
- mówił podczas dzisiejszej konferencji minister Wojciech Kolarski.
Osoby, które znalazły się w tym albumie to wielcy Polacy, to nasi narodowi bohaterowie. W dzisiejszym dniu pamiętamy o wszystkich, którzy w ciemnych chwilach zmagań z dwoma totalitaryzmami pokazali, że człowieczeństwo nie zginęło. Oddajemy im cześć i pamięć.Reklama
- dodał podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.Naszym obowiązkiem jest w sposób szczególny pamiętać o naszych rodakach, którzy w godzinie próby okazali człowieczeństwo i wyjątkowy patriotyzm. W chwilach, gdy państwo polskie przestało istnieć, kiedy Polsce odebrano wolność, gdy zniknęła z mapy świata na kilka lat, oni byli nośnikiem państwowości polskiej.
Wiceprezes IPN dr Mateusz Szpytma wskazał na znaczenie podtytułu albumu: „przywracanie pamięci”.
- mówił wiceprezes IPN-u.Staramy się, by przekazać, pokazywać w naszej działalności nie tylko żołnierzy Armii Krajowej, nie tylko żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego, ale uważamy za niezwykle istotne zadanie, by przypominać o polskich Sprawiedliwych. Ten album jest jedną z wielu publikacji, w której mamy udział
W dwujęzycznym albumie „Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady. Przywracanie pamięci” przedstawiono sylwetki Polaków, którzy podczas wojny ryzykowali życie, aby ratować eksterminowaną przez Niemców ludność żydowską, a którzy ostatnio zostali odznaczeni przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę. Krótkie życiorysy i relacje dotyczące ich heroicznych – bo zagrożonych karą śmierci – czynów uzupełnia przedmowa prezydenta RP Andrzeja Dudy oraz teksty autorstwa m.in. prof. Szewacha Weissa – ocalonego z Zagłady byłego ambasadora Izraela w Polsce, kawalera Orderu Orła Białego, a także wiceprezesa IPN dr. Mateusza Szpytmy.