Kim były polskie bojownice i o co walczyły?

Wystawa prezentuje kolejne etapy walki kobiet o równouprawnienie. Początkowo dążenia emancypacyjne Polek skupiały się głównie na uzyskaniu samodzielności ekonomicznej przez dostęp do edukacji oraz pracy zarobkowej. W żadnym z trzech zaborów kobiety nie mogły studiować. W kraju miały jedynie namiastkę studiów wyższych: Wyższe Kursy dla Kobiet Adriana Baranieckiego w Krakowie (od 1868 roku) i założony przez Jadwigę Szczawińską-Dawidową tajny Uniwersytet Latający w Warszawie (1885–1906), zwany „babskim”, przekształcony później w Towarzystwo Kursów Naukowych. Pozbawione możliwości kształcenia i dostępu do zawodu, kobiety na ziemiach polskich były skazane na nędzę, jeśli nie mogły znaleźć oparcia w rodzinie.

Od lat siedemdziesiątych XIX wieku na łamach prasy żywo dyskutowano tzw. kwestię kobiecą, postulowano reformę kształcenia dziewcząt, umożliwienie kobietom studiowania i wykonywania zawodów zastrzeżonych dotychczas dla mężczyzn, co miało prowadzić do osiągnięcia przez nie niezależności ekonomicznej. Dopiero od 1905 roku postulat przyznania kobietom praw wyborczych stał się głównym elementem programu równouprawnienia. Na Zjeździe Kobiet Polskich w Krakowie, który odbył się w tym właśnie roku, delegatki opowiedziały się za „powszechnym, równym, tajnym, bezpośrednim, czynnym i biernym prawem wyborczym bez różnicy płci”. Kobiety włączyły się też w działalność konspiracyjną i działania zbrojne, które miały doprowadzić do odzyskania przez Polskę niepodległości.

Dekret z 28 listopada 1918 roku o ordynacji do Sejmu Ustawodawczego, przyznający prawa wyborcze wszystkim obywatelom Polski, wieńczył długoletnią walkę kobiet o powszechne prawo wyborcze.

Na wystawie zobaczymy ówczesne ulotki, plakaty, ogłoszenia i wycinki z prasy kobiecej. Narrację opartą na tekstach źródłowych uzupełniają cytaty wspomnianych działaczek i ich współczesne portrety autorstwa Beaty Sosnowskiej. Wystawę zaprojektowano w trzech kolorach: fiolecie, bieli i zieleni, które stały się symbolami walki o prawa kobiet.

Wystawa trwa od 07.11.2018 do 10.12.2018

 

Źródło: Dom Spotkań z Historią

#Polki #walka o prawa kobiet #Sejm Ustawodawczy #wybory