Żurawina jako roślina lecznicza staje się coraz bardziej popularna, a jej wartość wydaje się nie do przecenienia. Wszechstronne możliwości lecznicze jej owoców wynikają z bogatego składu zawartego w nich soku.
Żurawina posiada właściwości przeciwgrzybiczne, przeciwwirusowe i antynowotworowe. O zaletach tej niezwykłej rośliny pisze dietetyk Małgorzata Różańska w książce „Super Żywność, czyli superfoods po polsku”
Żurawina jest wieloletnią, zimozieloną, niskopienną krzewinką występującą powszechnie na torfowiskach Europy, Syberii, Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Owoce żurawiny mają kwaśny smak, dojrzewają jesienią i wtedy są zbierane, ale można zbierać je również po przymrozkach, nawet wczesną wiosną (są odporne na mróz do minus 26°C).
W handlu dostępne są suszone oraz mrożone owoce, sok z żurawiny, jak również cała gama produktów spożywczych z udziałem żurawiny: konfitury, dżemy, herbaty. Stosuje się ją także jako dodatek do sosów, napojów czy jogurtów. Dostępna jest także w postaci suchych ekstraktów z owoców, w kapsułkach bądź tabletkach.
Owoce żurawiny znane są od wieków. Przetwory z żurawiny takie jak konfitury są doskonałym dodatkiem do rożnego rodzaju mięs i pasztetów.
Substancje zawarte w żurawinie mają szerokie zastosowanie w leczeniu i profilaktyce wielu dolegliwości:
- chorób serca i układu krążenia,
- infekcji dróg moczowych i pęcherza,
- reumatyzmu, zapaleń śluzówki jamy ustnej,
- przeziębień,
- choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,
- chorób zębów, stanów zapalnych dziąseł i próchnicy zębów.
Spożywanie produktów z żurawiny
Wiele z przetworów żurawinowych (soki, suszona żurawina) zawiera cukier, syrop kukurydziany lub syrop glukozowo-fruktozowy - lepiej wybierać tylko 100-procentowe soki lub suszoną żurawinę.
Nie jest ustalona jednorazowa oraz dobowa dawka stosowania żurawiny. Najczęściej stosowane jest stężenie 25–35% zawartości czystego soku żurawinowego. Zalecane dawki wahają się od 120 do 960 ml na dobę
w dawkach podzielonych, trzy razy dziennie przy posiłku. Suchy ekstrakt z owoców żurawiny stosowany w postaci kapsułek zaleca się stosować w dawkach od 600 do 1200 mg/dzień, również w dawkach podzielonych dwa lub trzy razy dziennie.
Żurawina jest dobrze tolerowana przez większość dorosłych i dzieci. Nie zanotowano poważnych objawów ubocznych po zastosowaniu wskazanych dawek owoców żurawiny oraz jej przetworów. Jedynie po wypiciu
zbyt dużych ilości soku z żurawiny (tj. 3–4 l dziennie) mogą się pojawić dolegliwości żołądkowe i biegunka.
Przeciwwskazania
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe (np. warfarynę). Żurawina może nasilać działanie tych leków, co objawia się samoistnym krwawieniem. Wówczas przed zjedzeniem żurawiny lub przetworów z niej pochodzących oraz wypiciem soku żurawinowego należy skonsultować się z lekarzem.
Przepisy
Dżem z żurawin
Składniki: 1 kg żurawin, 60 dag cukru
Przygotowanie:
Umyć żurawiny i przetrzeć przez sito. Do przecieru dodać cukier, zagotować syrop aż będzie wykazywał oznaki krzepliwości. Gorący dżem nakładać do słoików i szczelnie je pozamykać. Dżem z żurawiny jest doskonałym dodatkiem do potraw z drobiu, mięsa czy wędlin i dlatego można go przygotować, dodając mniej cukru niż podano w przepisie.
Żurawina z kaszą bulgur i pestkami słonecznika
Składniki: 1 szklanka wody, ½ szklanki kaszy bulgur, 1 łyżeczka oliwy z oliwek, 1 mała cebula, posiekana, ½ szklanki suszonej żurawiny, 1/3 szklanki pestek słonecznika
Przygotowanie:
Ugotować kaszę na sypko (skrócić czas gotowania o 3 minuty). Podprażyć pestki słonecznika. Cebulę drobno posiekać. Rozgrzać olej lub oliwę na patelni i zeszklić posiekaną cebulę. Dodać kaszę, żurawinę i pestki słonecznika. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać i podgrzać razem jeszcze około 3 minuty. Przełożyć do miseczek.