Korzyści płynących ze spożywania żurawiny jest naprawdę wiele. Najczęściej jednak słyszymy, że żurawina wykorzystywana jest przede wszystkim przy wspomaganiu leczenia infekcji dróg moczowych. W istocie żurawina posiada także wiele innych cennych właściwości, jak przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Jest skuteczna nie tylko w terapii leczenia pęcherza moczowego, ale również okazuje się pomocna przy wrzodach żołądka czy chorobach układu krążenia. Przy jakich dolegliwościach pomocna będzie żurawina?
Żurawina jest wieloletnią krzewinką zaliczaną do rodziny wrzosowatych. Owoce żurawiny pojawiają się zwykle na początku września, zbiera się je jednak dopiero późną jesienią, a nawet zimą. Owoce żurawiny przez wielu uznawane są za jedne z najzdrowszych na świecie. Na równi z czosnkiem, oregano czy sosną, żurawina uznawana jest za naturalny antybiotyk.
Żurawina zawiera spore ilości witaminy A, E oraz C i również witaminy z grupy B. Żurawina zawiera także antocyjany – naturalne barwniki, działające ochronnie na naczynia krwionośne. Owoce żurawiny są również bogate w pokaźne ilości błonnika, karotenu oraz minerałów, takich jak: potas, fosfor, jod, magnez, żelazo i sód. Dlatego też warto spożywać zarówno świeże, jak i suszone owoce, a także w odpowiednim momencie zrobić zapasy i zamrozić owoce żurawiny. Swoje zastosowanie w kuchni mają naprawdę szerokie. Nadają się idalnie do owsianek, jogurtów lub wypieków, ale także na słono jako dodatek do mięs.
Żurawina jest stosowana w infekcjach dróg moczowych. Prawidłowy odczyn moczu jest lekko kwasowy. W przypadku wystąpienia infekcji bakteryjnych (zwykle następuje zakażenie bakterią Escherichia coli) pH moczu wzrasta, co sprzyja rozwojowi bakterii. Owoce żurawiny mają odczyn kwaśny, w związku z tym stosowane są w terapii infekcji pęcherza moczowego. Ich zadaniem będzie obniżanie pH, prowadząc do zmniejszenia namnażania się bakterii. Żurawina przyczynia się więc do zmniejszenia ilości bakterii w moczu, a dodatkowo upośledza adhezję (przyleganie) bakterii E. coli do ścian nabłonka pęcherza moczowego. Dodatkowo zapalenie pęcherza moczowego ma tendencję do nawracania. Żurawina chroni organizm przed powtórnym pojawieniem się zakażenia.
Żurawina pomaga zapobiegać infekcjom pęcherza moczowego u osób mających problemy z całkowitym opróżnianiem pęcherza (jak mężczyźni z przerostem prostaty), z założonym cewnikiem czy z zaburzeniami neurologicznymi (np. po udarze, wylewie czy urazie kręgosłupa), czyli w przypadkach, w których ryzyko infekcji jest bardzo duże.
Żurawina zapobiega wrzodom żołądka. Substancje zawarte w żurawinie powstrzymują niektóre bakterie wywołujące wrzody żołądka przed osadzaniem się na ściankach układu trawiennego, np. żurawina powstrzymuje osadzanie się bakterii Helicobacter pylori w śluzówce żołądka.
Żurawina zmniejsza ryzyko chorób dziąseł. Wyciąg z żurawiny zmniejsza o 60 proc. osadzanie się na dziąsłach bakterii często spotykanych w jamie ustnej. Redukuje to ilość patogennych bakterii w jamie ustnej i zmniejsza zapadalność na choroby przyzębia i choroby dziąseł.
Żurawina zmniejsza ryzyko chorób serca. Flawonoidy zawarte w żurawinie dają doskonałe efekty w zapobieganiu chorobom serca. Związki zawarte w żurawinie powstrzymują tworzenie się zakrzepów oraz mają korzystny wpływ na rozszerzenie się naczyń krwionośnych.
Żurawina zmniejsza skutki wylewu lub zakrzepu. Ma zdolność ochrony komórek mózgowych przed uszkodzeniami, które zdarzają się w czasie wylewu czy zakrzepu.
Żurawina zapobiega utlenianiu się cholesterolu, co zmniejsza ryzyko arteriosklerozy i zapychania się naczyń krwionośnych.
Kobiety w ciąży dość często cierpią na dolegliwości związane z zakażeniem dróg moczowych, które nieleczone mogą prowadzić do poważnych konsekwencji jak np. obniżenia masy urodzeniowej noworodka. Stosowanie żurawiny w ciąży sprzyja zmniejszeniu częstości infekcji dróg moczowych ze względu na jej właściwości. Uznawana jest jako bezpieczny surowiec dla kobiet w ciąży, a także może być przyjmowana w postaci soku, ekstraktów, tabletek, czy kapsułek. Nie zaleca się natomiast przekraczania dziennych dawek żurawiny, ze względu na możliwość występowania zaburzeń żołądkowo-jelitowych. W szczególności należy zwrócić uwagę na kobiety w ciąży z predyspozycją do tworzenia karmieni nerkowych, albowiem przy nadużywaniu preparatów z żurawiną rośnie ryzyko ich tworzenia.
Żurawiny nie powinny spożywać osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe zawierające warfarynę ze względu na możliwość wystąpienia interakcji. Substancje zawarte w żurawinie mogą utrudniać usuwanie tej substancji z organizmu, co może przyczynić się do występowania krwotoków.
Obecność szczawianów w surowcu, sprawia ze spożywanie go w zbyt dużych ilościach może przyczynić się do wzrostu ryzyka wystąpienia kamicy nerkowej, co jest istotne dla osób już chorujących. Szczawiany dodatkowo wpływają na zmniejszenie wchłaniania wapnia, dlatego żurawina nie powinna być spożywana przez osoby cierpiące na jego niedobór.
Owoce żurawiny nie są również wskazane do spożywania bezpośrednio przez badaniem moczu na hemoglobinę oraz glukozę, ze względu na duże zawartości kwasu askorbinowego, który może zafałszować wyniki.
Żurawina na rynku dostępna jest w różnych formach – świeże lub suszone owoce, sok żurawinowy, herbata żurawinowa, syrop żurawinowy lub suplementy z żurawiną w postaci tabletek. Największą zawartości substancji odżywczych mają świeże owoce, którymi możemy cieszyć się od października do stycznia, natomiast przez pozostałą część roku warto spożywać suszoną żurawinę. Wybierając gotowe produkty – soki, tabletki, wyciągi czy herbatki warto zapoznać się z ich składem, co gwarantuje lepszą jakość kupowanego produktu. Zawartość ekstraktu z żurawiny ze standaryzacją na proantocyjanidyny powinna być jak największa, natomiast w przypadku soków zwracajmy uwagę na brak dodatku cukru czy dodatków słodzonych syropów.