Słońce jest nam niezbędne do życia. Można wymienić cały szereg pozytywnych aspektów, jakie wywołuje w naszym organizmie, po produkcję witaminy D3 aż po regulację naszego cyklu dobowego. Niestety, promieniowanie UV należy także do czynników rakotwórczych. Może powodować oparzenia słoneczne i wpływa na starzenie się skóry. Jak w przypadku alergii na pyłki czy pokarm, słońce również może nas uczulać. Przeczytaj czym jest uczulenie na słońce, jakie daje objawy i jak się chronić przed słońcem.
Uczulenie od słońca czy alergia na słońce to potoczne sformułowania, stosowane najczęściej w kontekście rozmaitych zmian skórnych wywołanych promieniowaniem słonecznym. W istocie tzw. „uczulenie na słońce” nie jest typową reakcją alergiczną na promieniowanie. Niemniej jednak prawdą jest, że nadwrażliwość na światło słoneczne jest możliwa.
Reakcje skóry na promienie słoneczne można podzielić na trzy grupy.
Uczulenie na słońce, czyli fotoalergia, to zapalenie skóry wynikające z nadwrażliwości narastającej w wyniku ekspozycji skóry na działanie światła ultrafioletowego. Przy dłuższej ekspozycji na promieniowanie UV zachodzą procesy fizjologiczne (produkcja witaminy D), ale również patologiczne, w tym oparzenia słoneczne i fotodermatoza.
Odczyny skórne w niektórych przypadkach mogą pojawić się w ciągu kilku minut, a niekiedy mogą wystąpić nawet po kilku godzinach. Zmiany skórne zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Na odczyny fotoalergiczne najbardziej są narażone miejsca mocniej eksponowane w okresie letnim, czyli ręce, nogi, ramiona, plecy i twarz.
Objawy towarzyszące uczuleniu na słońce to:
• wysypka,
• bąble pokrzywkowe,
• pęcherzyki,
• sączące pęcherze,
• grudki,
• grudki wysiękowe,
• rumień,
• świąd,
• ogniska rumieniowo-obrzękowe,
• zmiany krwotoczne,
• przebarwienia.
Odczyny fotoalergiczne są najczęściej powodowane przez kosmetyki, leki stosowane zewnętrznie, a także leki doustne.
Leki, które wywołują uczulenie na słońce to:
• niesteroidowe leki przeciwzapalne działające ogólnie i miejscowo,
• sercowo-naczyniowe,
• neurologiczne i psychiatryczne,
• przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze,
• przeciwcukrzycowe,
• przeciwhistaminowe,
• obniżające poziom lipidów,
• doustne leki antykoncepcyjne.
Wystąpieniu alergii na słońce mogą sprzyjać także maści i kremy przeciwtrądzikowe zawierające antybiotyki i retinol.
Przyprawy, zioła i rośliny także zawierają substancje fotouczulające. Zachowaj szczególną ostrożność przy stosowaniu dziurawca, a także arcydzięgla, dzikiej marchwi, sumaka oraz preparatów zawierających koper i pietruszkę.
Reakcją alergiczną mogą wywołać kosmetyki. Najczęściej te, które w swoim składzie zawierają kwasy, enzymy, olejki eteryczne, ekstrakty roślinne, barwniki i stabilizatory.
Alergia na słońce może pojawić się właściwie u każdego, jednak pewne osoby są na nie narażone bardziej niż inne. Do tej grupy można zaliczyć między innymi dzieci, których skóra jest szczególnie delikatna i wrażliwa i nie miały wystarczającej ilości czasu, żeby wyrobić sobie tolerancję na promienie słoneczne. Właśnie dlatego uczulenie na słońce u niemowlaka jest tak często spotykane.
Na naszą podatność na promieniowanie słoneczne ma też wpływ szerokość geograficzna, na której żyjemy. Osoby od urodzenia mieszkające w cieplejszych krajach mają przeważnie wrodzoną, lepszą odporność na poparzenia słoneczne i ich organizmy łatwiej wyrabiają tolerancję na promieniowanie, gdyż są do tego zmuszone przez warunki naturalne.
Z drugiej strony osoby, które żyją w chłodniejszych rejonach, gdzie słonecznych dni jest niewiele, mogą reagować na słońce bardziej intensywnie.
Na uczulenie na słońce na twarzy i w innych miejscach na ciele wpływ ma także nasza płeć. Statystycznie to kobiety częściej cierpią na dolegliwości związane z ekspozycją na słońce.