Samobadanie piersi. Jak wcześnie wykryć guz?

Objawy raka piersi

Rak sutka bardzo często wykrywany jest namacalnie – przez dotyk. Jak wyglądają guzy na piersiach? Zaniepokojenie powinno wzbudzić już niewielkie zgrubienie, nawet jeśli nie jest bolesne. Zwrócenie uwagi na najmniejsze nawet zmiany skórne i strukturalne w piersi jest niezwykle istotne, bowiem kolejne objawy choroby występują najczęściej właśnie wtedy, gdy guz staje się już wyczuwalny. 

Jednym z wczesnych objawów jest zauważenie zmian w wyglądzie brodawski sutkowej. W przypadku jej charakterystycznego wciągnięcia istnieje ryzyko, że jest to tzw. pępek rakowy. Jest to istotne wskazanie do umówienia się na wizytę i konsultację do onkologa.

Niepokoić powinno także zajęcie węzłów chłonnych, którego objawem najczęściej jest obrzęk i pojawienie się zmian skórnych.

Wraz z rozrastaniem się guza w piersi występują kolejne objawy. W niektórych przypadkach można zaobserwować na przykład wyciek z brodawki. Charakterystyczna jest także postępująca asymetria piersi. 

Samobadanie piersi - jak zrobić? 

Najlepszy czas na badanie gruczołu piersiowego odnotowano w 1. tygodniu po miesiączce.
Samobadanie piersi dzielimy na dwa etapy: oglądanie stanu piersi oraz badanie dotykowo-palpacyjne

Ze statystyk wynika, że zachorowalność na raka piersi wzrasta wśród kobiet wraz z wiekiem. Dlatego tak dużą wagę specjaliści przykładają do profilaktyki w tym zakresie. Do wczesnego wykrywania raka piersi stosuje się zastosowanie metody skriningu na szeroką skalę.

Warto zwrócić uwagę, że już regularne wykonywanie mammografii połączone z samokontrolą piersi charakteryzuje wysoka skuteczność wykrywania zmian nowotworowych sięgająca nawet 80-97%.

Jak często robić badania? Wśród dobrych praktyk profilaktycznych jest wykonywanie mammgrafii średnio co 2 lata (zwłaszcza po ukończeniu 40. roku życia). Po przekroczeniu 50. roku życia mammografię należy wykonywać co roku.

Kluczowe dla wczesnego wykrycia zmian nowotworowych jest jednak regularne samobadanie piersi. Najlepiej jest badać się miejscu z dobrym oświetleniem i z zachowaną tzw. pokojową temperaturą otoczenia. Najwygodniej jest wykonywać samobadanie przed lustrem.

Samobadanie piersi dzieli się na kilka kroków:

• Krok pierwszy: stań przed lustrem (lub pod prysznicem) z rękoma opuszczonymi wzdłuż tułowia. Pamiętaj, aby dobrze przyjrzeć się całym piersiom. Zwracaj uwagę na każdą zmianę, nawet niewielką. Porównaj kształt i wygląd obu piersi. Obejrzyj pachy, ze szczególnym uwzględnieniem miejsc występowania węzłów chłonnych (tam najczęściej występują przerzuty).
• Krok drugi: Stań przed lustrem bokiem i obejrzyj profil obu piersi. Podnieś ręce do góry (zapleć je nad głową), a następnie obracaj się w taki sposób, aby móc dokładnie przyjrzeć się piersi z lewej, jak i prawej strony.
• Krok trzeci: Oprzyj dłonie na biodrach. Trzeba będzie użyć nieco siły, więc uciskaj rękoma biodra tak mocno, aż poczujesz napięcie mięśni w klatce piersiowej.
• Krok czwarty: Pochyl się do przodu i dokładnie przyjrzyj brodawkom sutkowym oraz skórze na piersiach. Zwróć uwagę na występowanie zagłębień i fałdów na skórze oraz bardziej oczywistych zmian, takich jak charakterystyczne wciągnięcie brodawek (tzw. pępek rakowy).

Poza klasyczną wersja samobadania, warto też co jakiś czas powtarzać tę formę profilaktyki w pozycji leżącej czyli badania palpacyjnego. 

Jak wykonać badanie palpacyjne w kilku prostych krokach?

• Połóż się na plecach
• Podłóż prawą rękę pod głowę i zbadaj lewą dłonią prawą pierś.
• Podłóż lewą rękę pod głowę i zbadaj prawą dłonią lewą pierś.
• Uciskaj pierś zgodnie z wybranym sposobem badania (ruchy w kształcie koncentrycznych okręgów, ruchy promieniste lub ruchy góra-dół)
• Obie piersi badaj dokładnie. Staraj się nie omijać żadnego fragmentu.
• Dłoń trzymaj płasko, równolegle do powierzchni. Dotykaj pierś całą powierzchnią dłoni.
• Dokładnie zbadaj węzły chłonne, pachy i okolice nadobojczykowe.
• Kciukiem i palcem wskazującym ściśnij brodawkę sutkową. Obserwuj, czy nie pojawia się wydzielina.

Pojedynce guzy czy zgrubienia można wykryć właśnie podczas samobadania. Zdecydowana większość guzów w fazie początkowej jest łatwo wyczuwalna i praktycznie bezbolesna. Onkologowie uspokajają, że guzki mniejsze niż 2 cm, z których nie odnotowano przerzutów do węzłów chłonnych dają dość dobre rokowania i duże szanse na wyleczenie.

Na czym polega zabieg mastektomii?

W kontekście samobadania piersi, bardzo często pojawia się również pytanie o przeprowadzany profilaktycznie zabieg mastektomii – czyli częściowe lub całkowite usunięcie jednej lub obu piersi. Było o nim głośno za sprawą aktorki Angeliny Jolie, która zdecydowała się na ten krok będąc w grupie bardzo wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi.

Należy jednak pamiętać, że zabieg wykonywany profilaktycznie, rekomendowany jest jedynie u kobiet z najwyższej grupy ryzyka (mutacja genu BRCA1 i BRCA2 lub mutacja innych genów wysokiego ryzyka zachorowania na raka), ponieważ potwierdzono, że nie chroni on przed zachorowaniem w 100 proc., a jedynie znacząco ogranicza możliwość pojawienia się nowotworu.

Współcześnie stosuje się wiele technik chirurgicznych w zakresie mastektomii, a rodzaj zabiegu, któremu dana osoba postanawia się poddać, zależy od takich czynników, jak wielkość, lokalizacja i zachowanie się guza oraz czy operacja ma charakter profilaktyczny i czy osoba zamierza poddać się operacji rekonstrukcyjnej.

Należy również odnotować, że choć obecnie dostępnych jest wiele technik pozwalających na zachowanie piersi u pacjentek z rakiem piersi, w pewnych przypadkach mogą być one skuteczniej leczone właśnie poprzez zastosowanie tradycyjnych zabiegów mastektomii.

Serwis cancer.org wśród skutków ubocznych mastektomii wymienia m.in.: ból pooperacyjny, zmiana kształtu piersi, infekcje rany, krwiaki, wysięk płynu surowiczego (seroma).

Zgodnie ze statystykami, rak piersi jednym z najgroźniejszych z nowotworów ze względu na diagnozowanie w zbyt zaawansowanym stadium oraz wysoki stopień umieralności kobiet na całym świecie. Szacuje się, że rocznie raka piersi rozpoznaje się u 1,5 miliona kobiet na całym świecie, a około 400 tysięcy z jego powodu umiera.

 

Źródło: niezalezna.pl

#samobadanie piersi #rak sutka #jak wyglądają guzy na piersiach #onkolog #mastektomia #zdrowie #styl życia