„Wołyń '43" prof. Grzegorza Motyki najlepszą popularnonaukową książką historyczną roku

Pozwólcie państwo, że skorzystam z tej okazji do wyrażenia nadziei. A nadzieję wyraża się wbrew chropowatości rzeczywistości, która nas otacza, wbrew tej trudnej historii (...). Otóż chciałbym wyrazić nadzieję, że wśród wielu rzeczy, które Polaków i Ukraińców łączą, wcześniej lub później będzie łączyło nas również to, że będziemy razem wspólnie stali w jednym europejskim domu.

– powiedział prof. Motyka dziękując za nagrodę.

Prof. Motyka – historyk, który uznawany jest za jednego z najlepszych znawców relacji polsko-ukraińskich (obecnie kieruje pracami Instytutu Studiów Politycznych PAN) – w swojej publikacji dowodzi, że rzeź wołyńska była zaplanowanym ludobójstwem, a nie spontaniczną akcją odwetową. Jednocześnie zrywa w niej ze stereotypową wizją „Ukraińca-rezuna” i tłumaczy, że okrutny charakter tej zbrodni został starannie zaplanowany przez jej organizatorów z OUN-UPA.

Uważa, że OUN i UPA chciały w ten sposób stworzyć wrażenie, że mord jest efektem buntu zniewolonej ludności ukraińskiej wobec swoich polskich sąsiadów. 

Dzięki temu „przykrywano” zorganizowany charakter działań UPA. To dlatego Armia Krajowa do lipca 1943 roku, czyli do kulminacji rzezi, łudziła się, że morderstwa na Polakach mają przejściowy charakter, i że można je powstrzymać za pomocą negocjacji. Gdy się czyta dokumenty OUN widać w nich, że jej członkowie mieli świadomość tego, że dokonują rzeczy strasznych. Można też dostrzec, że członkowie OUN i UPA mieli kłopot z wytłumaczeniem ukraińskiej ludności, dlaczego należy zabijać polskich sąsiadów. Ukraińcy generalnie sympatyzowali z ideą niepodległego państwa, ale jednocześnie z pewnym dystansem odnosili się do antypolskich czystek, których sensu nie dostrzegali.

– powiedział prof. Motyka.

W kategorii „Najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku” jury wyróżniło pracę Ryszarda Tomczyka i Barbary Patlewicz „Cmentarz Janowski we Lwowie. Polskie dziedzictwo narodowe, T.I, T.II”. Nagrodę czytelników w tej samej kategorii przyznano Michałowi Pszczółkowskiemu za „Kresy nowoczesne. Architektura na ziemiach wschodnich II RP (1921-1939)”. Praca zyskała uznanie czytelników, zdobywając na stronie internetowej 2 948 głosów.

Po raz pierwszy w tym roku zostały również przyznane nagrody w dwóch nowych kategoriach. Za „Najlepsze wydawnictwo źródłowe poświęcone historii Polski i Polaków w XX wieku” jury uznało pracę pod redakcją Sławomira Dębskiego „Polskie Dokumenty Dyplomatyczne, 1919 styczeń-maj”. W kategorii „Najlepsze wspomnienia dotyczące historii Polski i Polaków w XX wieku” jury uhonorowało „Dziennik wydarzeń (1939-1944)” pióra Jędrzeja Moraczewskiego, opracowany i opatrzony wstępem przez Joannę Dufrat i Piotra Cichorackiego. Jury wyróżniło również książkę Justyny Błażejowskiej „Harcerską drogą do niepodległości. Od „Czarnej Jedynki” do Komitetu Obrony Robotników”.

 

 

Źródło: ksiazkahistorycznaroku.pl, dzieje.pl

#X. edycja #konkurs #Książka Historyczna Roku