Tam, gdzie spoczywa serce Marszałka
Zabytkowy cmentarz Wilna, cmentarz symbol dla wielu Polaków jest tematem wystawy fotograficznej „Rossa. Wileńska nekropolia” przed warszawską Kordegardą. Cmentarz katolicki na Rossie założono w 1801 r. Nekropolia składa się z części zwanych Starą i Nową Rossą. Jest to największy i najcenniejszy ze starych cmentarzy wileńskich.
Wystawa kilkudziesięciu zdjęć przybliża warszawiakom piękny zabytkowy cmentarz Wilna, który jest miejscem spoczynku wielu osób ważnych dla polskiej historii i kultury. Ekspozycja, która ma charakter plenerowy, będzie okazją, aby spacer ulicami Warszawy zamienił się w wędrówkę malowniczym wzgórzem wileńskiej nekropolii.
– mówiła Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, który jest organizatorem wystawy.
Cmentarz ten, będący częścią polskiego dziedzictwa znajdującego się poza granicami kraju, jest również istotnym elementem dziedzictwa i tożsamości współczesnej, niepodległej Litwy.
– zaznaczyła.
Myśląc o przestrzeni Rossy, nie możemy zapominać o jej warstwie symboliczno-historycznej. To niewątpliwie ona jest kluczowa dla miejsca, jakie Rossa odgrywa w świadomości społecznej. Najważniejszy jest w tej sferze doskonale wydobyty wspomniany cmentarz wojskowy. Nie przytłacza swoją skalą, a jednocześnie posiada nie tylko wizualną, ale przede wszystkim emocjonalną dominantę w postaci nagrobka Matki i Serca Syna. Serca nie tylko przywódcy państwa, ale symbolu niepodległości Polski. (...) Tym samym Rossa dla wielu Polaków stała się i jest do dziś cmentarzem-symbolem.
– powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
Cmentarze wyrównują wszystkich, cmentarze prawie nie posiadają narodowości, wszyscy jesteśmy tam równi. I bardzo się cieszę, że te cmentarze wciąż żyją w naszej w naszej pamięci i ożyły naszej codzienności, dzięki m.in. powstaniu takiej instytucji jak Instytut POLONIKA, a wcześniej dzięki departamentowi w Ministerstwie Kultury, który się zajmował się dziedzictwem narodowym, nie tylko polskim, ale i litewskim, i białoruskim.
– stwierdziła Rasa Rimickaite, attache kulturalny Ambasady Litwy w Polsce.
Na wystawę składa się 60 zdjęć w dużym formacie autorstwa Norberta Piwowarczyka i 50 małych fotografii Piotra Jamskiego, które pokazywane są jak slajdy w fotoplastikonie, co umożliwia oglądanie fotogramów w intymnej atmosferze.
Fotografie ukazują malownicze położenie cmentarza, który znajduje się na wzgórzach porośniętych starodrzewem, ale przede wszystkim zabytkowe pomniki nagrobne, będące często przykładami sztuki rzeźbiarskiej, jak np. uznany za najpiękniejszy pomnik nagrobny na Rossie – brązową rzeźbę anioła na mogile Izy Salmonowiczówny, wykonaną w 1903 r. przez warszawskiego rzeźbiarza Leopolda Wasilkowskiego.
Nekropolię szczególną troską otacza Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą, pozyskując fundusze z publicznych zbiórek oraz od prywatnych darczyńców. Komitet współpracuje również z polskimi organizacjami pozarządowymi prowadzącymi prace konserwatorskie, m.in. dzięki dotacjom polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Wystawa „Rossa. Wileńska nekropolia” została przygotowana w trzech językach: polskim, litewskim i angielskim. Ekspozycja będzie dostępna do 29 listopada na ul. Krakowskie Przedmieście 15/17 przed Kordegardą Galerią Narodowego Centrum Kultury.
Cmentarz katolicki na Rossie (ul. Rasu) założono w 1801 r. Nekropolia składa się z części zwanych Starą i Nową Rossą. Jest to największy i najcenniejszy ze starych cmentarzy wileńskich.
Źródło: dzieje.pl
