„Trafiliśmy do takiego zakątka, gdzie ludzie umierają z głodu i chłodu. Ile tam zostało Polaków i nie-Polaków! Ile tam mogił! Jak przyjdzie malaria czy tyfus, a człowiek nie ma co jeść, to od razu szanse na przeżycie spadają” – ta i wiele innych przejmujących relacji dotyczących okoliczności represji i deportacji obywateli II Rzeczypospolitej Polskiej w głąb ZSRS opisane są w nowej publikacji IPN Sztuka przetrwania. Deportacje sowieckie z powiatu bielskiego 1940–1941. Relacje zesłańców w opracowaniu Wojciecha Konończuka.
Opracowanie zawiera dwanaście relacji osób deportowanych na Syberię z powiatu Bielsk Podlaski w latach 1940–1941. Ukazują one losy przedstawicieli wszystkich przedwojennych warstw społecznych dotkniętych represjami – ziemian, leśników, policjantów, kupców żydowskich, nauczycieli, rzemieślników, zamożnych i biednych chłopów oraz katolików, prawosławnych i wyznawców religii mojżeszowej. Mikrohistoria tego regionu służy jako studium przypadku, pokazujące losy obywateli II RP pod okupacją sowiecką.