Sensacyjne toruńskie malowidła na Szlaku św. Jakuba
W ubiegłym roku, w Kaplicy Ogrójcowej przy kościele św. Jakuba w Toruniu, odkryto późnośredniowieczne polichromie, które przetrwały do dzisiejszych czasów pod kilkoma warstwami farby. Przedstawiają one sceny męki Jezusa. Przez lata kaplica była miejscem, gdzie składano niepotrzebne rzeczy, dzięki temu malowidła zachowały się w niezmienionym stanie. Kaplica stanie się ważnym miejscem na europejskim Szlaku św. Jakuba.
Znaleziono też wgłębienie w ścianie, w którym niegdyś był rodzaj podstawy dla rzeźby Chrystusa modlącego się w Ogrójcu. Taką rzeźbę, być może właśnie pochodzącą z tej kaplicy, posiada toruńskie muzeum. Podczas kolejnych etapów konserwatorskich zmieniały się interpretacje tego, co widać na polichromiach.
Przypuszczano najpierw, że być może jest to Chrystus na krzyżu albo Chrystus z Judaszem, który całuje go w policzek. Teraz wydaje się, że mrówcza praca konserwatorów doprowadziła do odczytania treści. Na jednym z malowideł przedstawiony jest Chrystus, który wyciąga rękę do Malchusa. Temu św. Piotr w obronie Jezusa odciął ucho. Malchus trzyma rękę przy swoim uchu potwierdzając to cudowne przyklejenie. Są siepacze, jest brama do Ogrodu Getsemani, jest pokazany tłum wokół i biała, błyszcząca tunika Chrystusa.
– opowiadała prof. Elżbieta Pilecka z UMK w Toruniu.
W późnym średniowieczu często przy kościołach pojawiały się odrębne kaplice – od strony północnej lub zachodniej. Taka kaplica była m.in. przy toruńskim kościele św. Janów, ale obecnie nie ma po niej śladu. Były to kaplice otwarte. Wierni przechodząc obok kościoła mogli zajrzeć do środka przez dwie duże arkady. Wnętrze jest sklepione, a na ścianach bocznych są łuki tarczowe i tam właśnie były malowidła.
– dodała.
W kaplicy odbywały się nabożeństwa Triduum Paschalnego. Było to związane z tym, że odpowiadała ona najlepiej przesłaniu, że Chrystus miał ludzką kondycję, cierpiał – tak jak ludzie, ale tylko taka droga prowadzi do zbawienia.
Prof. Pilecka wyjaśniła, że paradoksalnie polichromie zachowały się z powodu „zapomnienia”.
Zachowaniu pomogło zapomnienie. Zamienienie pomieszczenia na rodzaj magazynu sprawiło, że nie próbowano tu szeregu zmian, nie modernizowano, nie było wielu przemalowań.
– podkreśliła.
W Kaplicy Ogrójcowej ma powstać punkt informacyjny, a obiekt niedługo zostanie udostępniony zwiedzającym.
Źródło: dzieje.pl; UMK; niezależna.pl
