Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN podsumowało w poniedziałek kolejny etap prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych na terenie dawnego Aresztu Śledczego przy ul. Rakowieckiej 37 w Warszawie. Łącznie odnaleziono szczątki ośmiu osób.
W komunikacie IPN napisano:
Prace trwały cztery tygodnie, a w ich wyniku przebadano ok. 1 ha terenu (za więziennym szpitalem oraz od strony ul. Kazimierzowskiej). W obu miejscach do wiosny tego roku stały dziedzińce spacerowe dla więźniów, które wiosną zostały rozebrane. Na części wschodniej badanego terenu specjaliści Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN ujawnili szczątki siedmiu osób pochowanych bezpośrednio w ziemi (bez trumien), w pojedynczych jamach grobowych.
Ze wstępnej oceny antropologicznej wynika, iż były to osoby, które w chwili śmierci miały od kilkunastu do ok. 40 lat. Sposób ułożenia szczątków w grobie oraz rozmieszczenia jam grobowych był zróżnicowany, co może wskazywać na dokonywanie pochowków w różnym czasie. Przy niektórych szczątkach odnaleziono elementy charakterystyczne dla umundurowania niemieckiego. Przy pozostałych nie odnaleziono żadnych przedmiotów.
Można przypuszczać, iż pochówki pochodzą z połowy lub końca lat 40-tych, gdyż w kolejnej dekadzie wybudowano w tym miejscu tzw. spacerniaki.
– głosi komunikat.
Dalsza część prac, która zakończyła się 12 sierpnia, obejmowała zarówno teren za dawnym szpitalem, jak i kolejną część obszaru od strony ul. Kazimierzowskiej (część znajdująca się przy budynku gospodarczym więzienia).
Na przebadanym obszarze ujawniono fragmenty szkieletu, które zostały podjęte i zabezpieczone. Można przypuszczać, iż został on uszkodzony podczas prowadzonych w latach 50-tych prac budowlanych.
Biuro podało też, że o fakcie odnalezienia szczątków ludzkich został poinformowany pion śledczy IPN, który w najbliższych dniach podda oględzinom wszystkie odnalezione szczątki i artefakty; będą one również przedmiotem analizy specjalistów z zakresu medycyny sądowej.
Obecne prace IPN na warszawskim Mokotowie, w których poza specjalistami IPN wzięli udział również wolontariusze i żołnierze służący w 4. Warmińsko-Mazurskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej, był kolejnym etapem działań IPN zmierzających do tego, by odnaleźć wszystkie miejsca pogrzebania szczątków ludzkich - zarówno ofiar zbrodni niemieckich (m.in. z okresu powstania warszawskiego), jak i komunistycznych.
W minionych latach przebadano już znaczną część terenu dawnego więzienia i również odnajdywano ludzkie szczątki. W ubiegłym roku badano np. teren dawnego szpitala więziennego, na którym ujawniono kilkanaście jam grobowych, a także teren przylegający do byłego pawilonu śledczego MBP, tzw. Pałacu Cudów.
W minionych latach, na terenie dawnego więzienia mokotowskiego specjaliści BPiI IPN odnajdywali groby pojedyncze, jak również jamy zbiorowe. Z racji na charakter obiektu (wysokie mury, ścisła kontrola wejść i obecności) miejsce sprzyjało tego typu skrytym pochówkom. Relacje świadków wskazują, iż na terenie obiektu odbywały się pochówki ofiar stalinowskiego aparatu terroru. Celem prac prowadzonych przez IPN na terenie dzisiejszego Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL jest odnalezienie wszystkich miejsc pogrzebania szczątków ludzkich i ich ekshumacja.
Badanie kolejnych obszarów na terenie dawnego więzienia zaplanowano na 2020 rok.