Wystawa nosi tytuł „Bądźcie bez litości! Bądźcie brutalni! Zniszczenie Polski jest naszym pierwszym zadaniem. Agresja na Polskę 1939”. Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej Karol Nawrocki otwierając ekspozycję wyjaśnił, że jej tytuł to słowa Adolfa Hitlera, wypowiedziane w sierpniu 1939 roku podczas narady kadry oficerskiej Wehrmachtu.
- Po takich słowach nie mogło się stać nic dobrego, po takich słowach rozpętano w Polsce i w całej Europie środkowo-wschodniej wojnę, która okazała się prawdziwym pandemonium
– powiedział też Nawrocki przypominając, że „już jesienią 1939 roku z rąk niemieckich oprawców życie straciło ponad 60 tysięcy Polaków – urzędników, kobiet i mężczyzn, a do dziś z symbolami tych zbrodni pozostają takie miejscowości jak Piaśnica, Szpęgawsk czy podwarszawskie Palmiry”.
- Choć bardzo ciężko liczbami opisać historię II wojny światowej, to gdy uzmysłowimy sobie, że w jej trakcie zginęło blisko sześć milionów polskich obywateli, a to oznacza 23 proc. wszystkich Polaków żyjących w II Rzeczypospolitej, to zobaczymy, że ta zbrodnia jest nieporównywalna z żadną inną, bowiem życie w czasie II wojny światowej stracił co piąty Polak
– powiedział też Nawrocki dodając, że „zginął co drugi polski adwokat, 40 proc. profesorów z katedr uniwersyteckich, co drugi lekarz, a z powierzchni ziemi zmieciono około 500 polskich miast i wsi".
Obecna na otwarciu Paulina Florjanowicz, dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego podkreśliła, że „wystawa ma przybliżyć szerokiej publiczności ważny okres z polskiej historii”. Dodała, że nikomu w Polsce nie trzeba przybliżać daty 1 września 1939 roku, która przyniosła ogromne zniszczenia, śmierć wielu żołnierzy (…), ale jest też datą ważną w historii każdej polskiej rodziny”.
Na ekspozycję składa się kilkanaście plansz, na których – za pomocą krótkich informacji, zdjęć, kopii dokumentów, wycinków prasowych itp. opowiedziano o sytuacji, w jakiej znalazła się Polska i Polacy z chwilą wybuchu II wojny światowej. Jak podkreślił w rozmowie z PAP Bartłomiej Garba, kierownik działu wystaw Muzeum II Wojny Światowej, większość zdjęć prezentowanych na ekspozycji, pochodzi ze zbiorów placówki, a wiele z nich nie było wcześniej publicznie prezentowanych.
Poszczególne plansze przybliżają atmosferę w kraju tuż przed 1 września 1939 roku, opowiadają też o działaniach Niemców po ataku na Polskę, w tym nalotach lotniczych, masowych ucieczkach mieszkańców miast czy sytuacji jeńców. Zwiedzający poznają też historię polskiej obrony, w tym walk na Westerplatte, obrony Poczty Polskiej w Gdańsku czy oblężenia Warszawy.
Wystawa przypomina też o pakcie Ribbentrop-Mołotow i – będącej jego efektem, napaści na wschodnie tereny Polski. Opowiada ona też o prześladowaniach, jakie spotykały Polaków, w tym Żydów, ze strony Niemców, a także Rosjan, po zajęciu przez nich kraju. W ostatniej części wystawa opowiada o początkach polskiej działalności konspiracyjnej.
Ekspozycja czynna będzie do końca września bieżącego roku.
Wystawa jest imprezą towarzyszącą organizowanemu przez Muzeum II Wojny Światowej Światowemu Forum Muzeów Pól Bitewnych. W spotkaniu, które będzie miało miejsce w środę i czwartek, udział wezmą przedstawiciele placówek muzealnych działających w miejscach, gdzie rozegrano największe batalie I i II wojny światowej a także innych wojennych międzynarodowych konfliktów, w tym Pearl Harbor i Gettysburga, Marathon, Waterloo, Gallipoli i Verdun.
W trakcie konferencji jej uczestnicy dyskutować będą o polach bitewnych jako symbolicznych miejscach pamięci. Porozmawiają też o tym, jak zachować równowagę pomiędzy historyczną przestrzenią, a potrzebami turystów odwiedzających te specyficzne placówki. W tym kontekście muzealnicy będą dyskutować m.in. o tym, czy rozwój nowoczesnej infrastruktury turystycznej zagraża historycznym polom bitewnym.
Jak poinformował PAP rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej Aleksander Masłowski, dziś uczestnicy Forum mieli już okazję do zwiedzenia placówki oraz terenu Westerplatte, o którego zagospodarowanie zabiega gdańskie muzeum.
