Daniel Mansfield, matematyk z University of New South Wales w Sydney odkrył najstarszy przykład geometrii stosowanej, jaki kiedykolwiek zarejestrowano – to tabliczka z pismem klinowym, na której użyto tzw. trójkąta pitagorejskiego do dzielenia ziemi w Babilonii, na 1100 lat wynalezieniem tej zasady przez Pitagorasa.
Wspomniana tabliczka, odkryta w XIX wieku i skatalogowana pod nazwą „Si. 427”, jest przechowywana w muzeum w Stambule. Z inskrypcji na jej odwrocie wynika, że służyła jako rodzaj mapy terenu, na którym wytyczono działki należące do różnych osób. Po szczegółowych badaniach Daniel Mansfield zauważył, że babiloński twórca map i geodeta wykorzystywał zasadę matematyczną, znaną jako trójkąt Pitagorasa, aby prawidłowo wykonać swoją pracę.
Trójkąt pitagorejski może być używany do tworzenia dokładnych prostokątów, a także dokładnych trójkątów. Wśród wielu praktycznych zastosowań może też służyć do dzielenia części ziemi na mniejsze trójkątne lub prostokątne sekcje o równych rozmiarach i kształtach. To właśnie próbował zrobić człowiek, który zapisał tabliczkę „Si.427”. Jak napisał dr Mansfield, Pitagoras w rzeczywistości odkrył na nowo zasadę, którą Babilończycy rozumieli i stosowali na 1100 lat przed jego narodzinami. Mapa terenu z glinianej tabliczki nie została stworzona do prostych celów rejestracyjnych.
Si.427 dotyczy kawałka ziemi, który jest sprzedawany. To jedyny znany przykład dokumentu katastralnego z okresu starobabilońskiego, który jest planem używanym przez geodetów do wyznaczania granic gruntów. W tym przypadku informuje nas o szczegółach prawnych i geometrycznych dotyczących pola, które zostało podzielone po tym, jak część z nich została wyprzedana.
– napisał badacz.
Starożytnym pismem klinowym zapisano na odwrocie tabliczki, że jeden z właścicieli ziemskich o imieniu Sin-bel-apli, który był w posiadaniu większej części ukazanego terenu, toczył się spór z jakąś kobietą (która również miała tam kawałek gruntu) „o cenne palmy daktylowe na granicy ich dwóch posiadłości”. Tak więc lokalny administrator wysłał geodetę, aby rozstrzygnął ów spór.
Podobnie jak byśmy dzisiaj, masz osoby prywatne próbujące ustalić, gdzie są granice ich gruntów, a geodeta wchodzi, ale zamiast używać sprzętu GPS, używa trójkąta pitagorejskiego.
– śmieje się badacz.
Daniel Mansfield po raz pierwszy odkrył, że Babilończycy posługiwali się matematyką na co dzień, gdy badał inną glinianą tabliczkę z czasów starobabilońskiego imperium. Ta tabliczka, znana jako „Plimpton 322”, zawierała kilka kolumn liczb, które pokazywały użycie trygonometrii i świadomość zasady Trójkąta Pitagorasa. To była swego rodzaju pomoc naukowa do pracy nad rzeczywistymi projektami wymagającymi precyzyjnych obliczeń i pomiarów np. „w celu budowy pałaców, świątyń lub piramid schodkowych”.
Starożytni budowniczowie imperium babilońskiego zawsze dążyli do racjonalnego podejścia do rozwiązywania problemów, co miało zasadnicze znaczenie dla ich sukcesu.