Najstarsze bożonarodzeniowe jarmarki

Striezelmarkt w Dreźnie jest jednym z pierwszych prawdziwych jarmarków bożonarodzeniowych na świecie, powszechnie uważa się go za najstarszy. Po raz pierwszy pojawił się w źródłach historycznych w 1435 roku, a niedawno obchodził 585-lecie istnienia. Striezelmarkt zaczynał jako jednodniowe targowisko za panowania elektora Saksonii Fryderyka II, mające zapewnić mieszkańcom Drezna mięsa na odpusty, które następowały po zakończeniu tradycyjnego adwentowego postu. Rynek wziął swoją nazwę od słowa „strozel”, które było rodzajem ciasta sprzedawanego z okazji świąt (obecnie nazywa się ono Stollen lub Christstollen). Dzisiejszy jarmark rozrósł się tak, że zajmuje znaczną część centrum miasta. Słynie z największej na świecie bramy bożonarodzeniowej i piramidy Erzgebirge. 20-metrowy świerk zdobiący środek placu, tradycyjnie sprowadzany jest z pobliskiego lasu Tharandt. Z tyłu rynku znajduje się malowany drewniany zamek, który działa jak gigantyczny kalendarz adwentowy. Codziennie otwierane są inne drzwi i wystawiany jest teatrzyk kukiełkowy dla dzieci. Na jarmarku można kupić drewniane ozdoby, świece i dziadki do orzechów, oraz lokalne przysmaki drezdeńskie, takie jak pflaumentoffel (figurki ze śliwek), pierniki pulsnitz i gluhwein (grzane wino).

Francuski Christkindelsmarik od wieków spiera się z Dreznem co do palmy pierwszeństwa. Choć dopiero od 1570 roku zadomowił się na stałe przy katedrze w Straburgu. Nazywany jest alzackim, od dialektu, którym nadal posługuje się 43% dorosłych w Alzacji. Źródła wskazują, że już pod koniec XII wieku Strasburg organizował Klausenmarik czyli targ św. Mikołaja. Tradycyjnie odbywał się on 6 grudnia każdego roku, dopóki Alzacja nie przeszła na protestantyzm. Wtedy przemianowano go na Christkindelsmarik, gdyż ówczesny kaznodzieja Johannes Flinner chciał  ukryć wszelkie odniesienia do katolicyzmu. Christkindelsmarik trwał niegdyś trzy dni poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia. Na początku XIX wieku było to już sześć dni, a od połowy XIX wieku – trzydzieści sześć! Dziś odbywa się głównie w centrum Grande Île w Strasburgu, które jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na rynku znajduje się ponad 300 straganów, na których można kupić ręcznie robione przedmioty, ozdoby świąteczne i produkty regionalne. Centralna choinka ma zwykle 30 metrów wysokości.

Kolejnym kandydatem na najstarszy jarmark bożonarodzeniowy jest Vienna Christmas World. Obecnie odbywa się na Rathausplatz w pobliżu wiedeńskiego ratusza i jest jednym z najbardziej znanych jarmarków bożonarodzeniowych na świecie. Chociaż obecne wcielenie nie jest tak stare, jarmarki bożonarodzeniowe w Wiedniu mają wielowiekową tradycję. Pierwszy odbył się podobno w 1296 roku, kiedy Albrecht I zezwolił mieszkańcom Wiednia na organizowanie grudniowego jarmarku, zwanego Krippenmarkt. Nie można uznać go jednak za najstarszy w Europie, gdyż wielokrotnie zmieniał miejsce, styl i nazwę. Dzisiaj Vienna Christmas World przyciąga rocznie ponad trzy miliony ludzi. Sprzedawane są tradycyjne austriackie potrawy, ozdoby, rękodzieło. Czas umilają trębacze, chóry i lodowisko.

Christkindlesmarkt – jarmark bożonarodzeniowy w Norymberdze to jeden z najpopularniejszych jarmarków w Niemczech. Dokładny czas jego ustanowienia nie jest znany. Najczęściej wymienianym źródłem jest pudełko drewniane, na którym widnieje napis „Regina Susanna Harßdörfferin od dziewicy Susanny Eleonory Erbsin wysłanej do Kindles-Marck w 1628 r.”. Oznaczałoby to, że rynek sięga XVII wieku. Historycy uważają, że rozpoczął życie jako normalny cotygodniowy targ między 1610 a 1639 rokiem, a następnie przekształcił się w niezależny jarmark bożonarodzeniowy. Tradycyjnie otwierał się 4 grudnia. Dziś targ rozpoczyna się w piątek przed pierwszą niedzielą Adwentu i trwa do Wigilii. Każdego roku jarmark rozpoczyna się paradą z udziałem „Chrystusowego Dzieciątka”, tradycyjnego regionalnego dawcy prezentów, w którego rolę wciela się miejscowe dziecko. Stragany oferują specjały regionu frankońskiego, do których należą między innymi ubrania z tamtejszej wełny, brandy, konfitury, pierniki i ciasteczka migdałowe spekulatius.

Monachium Christmas Festival – Christkindlmarkt – pochodzi z 1806 roku, ale jego początki sięgają znacznie dalej. Po raz pierwszy udokumentowany został w 1310 roku, kiedy był znany jako Nikolaimarkt, biorąc swoją nazwę od św. Mikołaja. Od tego czasu przeszedł wiele zmian. W kronikach miejskich z 1642 roku odnotowano Jarmark św. Mikołaja, który odbywał się przy Frauenkirche (kościele Najświętszej Marii Panny). W 1806 roku zmieniono jego nazwę na Christkindlmarkt i przeniesiono go do centrum miasta na Marienplatz. Na jarmarku stoi zawsze gigantyczna choinka o wysokości 30 metrów, tradycyjnie ofiarowywane mieszkańcom Monachium przez mieszkańców innego miasta z Austrii lub Włoch. W zamian gmina, z której pochodzi drzewko, zostaje zaproszona do zorganizowania stoiska na wewnętrznym dziedzińcu ratusza. Liczne drewniane stragany, bogato udekorowane światłami, girlandami i ozdobami, sprzedają lokalne przysmaki, takie jak pieczone kasztany czy grzane wino.

Z kolei mieszkańcy Frankfurtu są bardzo dumni, jeśli chodzi o historię ich jarmarku zwanego Weihnachsmarkt. Najwcześniejsza wzmianka pochodzi z 1393 roku. Pierwotnie wystawiano tu misterium kościelne oparte na historycznym spotkaniu, które miało miejsce w 941 roku. Była to historia Ottona Wielkiego i jego brata Heinricha, którzy byli skłóceni i pogodzili się, gdy Heinrich padł na kolana przed Ottonem po mszy bożonarodzeniowej. W 1498 roku na rynku odbyła się wielka parada koni i jeźdźców licząca ponad 1000 osób, z okazji ślubu  miejscowego landgraf z córką księcia elektora Palatynatu. Targ słynął szczególnie z ręcznie robionych zabawek, wśród których największą popularnością cieszyły się drewniane wagony i pluszaki. Pod koniec XIX wieku rodzice często kupowali prezenty świąteczne swoim dzieciom na targu i nigdzie indziej. W połowie XX wieku pojawił się osobliwy zwyczaj pieczenia gigantycznych Mikołajów z piernika, które zjadają dzieci z miejscowych szkół. Dziś jarmark frankfurcki otwiera się pod koniec listopada i zamyka 22 grudnia. Słynie przede wszystkim z prażonych orzechów, najlepszego grzanego wina w Niemczech i pysznych pieczonych jabłek, a także lokalnych wyrobów cukierniczych. Szczególnie popularny jest bethmaennchen, rodzaj miniaturowych cukierków wypełnionych marcepanem. Popularna legenda głosi, że nazwał je tak Napoleon Bonaparte, zakochawszy się w tych słodyczach podczas wizyty u słynnego bankiera Bethmanna.

Jeden z starszych jarmarków włoskich to ten na Piazza Navona w Rzymie, ale ma on zaledwie tradycję sięgającą 100 lat. Na tym jednym z najbardziej znanych placów rzymskich, którego budowę zlecił papież Innocenty X (Giovanni Battista Pamphilj), spotykają się przed świętami Rzymianie i turyści, a jarmark bożonarodzeniowy oddaje wspaniałą świąteczną atmosferę włoskich miast. Stragany z bożonarodzeniowymi przysmakami, zabawkami, rękodziełem czy pięknymi książkami, zachęcają do odwiedzin równie mocno co tradycyjny teatrzyk kukiełkowy dla dorosłych i dla dzieci. Dekoracje wokół placu i majestatyczne drzewo pośrodku, między fontannami, są dopełnieniem świątecznej atmosfery.

 

Źródło: niezależna.pl

#Święta Bożego Narodzenia #jarmarki bożonarodzeniowe #tradycja jarmarków