Najsłynniejsza baśń wigilijna
W grudniu „Dziadek do orzechów i król myszy” króluje na całym świecie w teatrach operowych. Przedstawienie baletowe z muzyką Piotra Czajkowskiego powstało na podstawie książki Ernsta Theodora Amadeusa Hoffmanna, niemieckiego pisarza o polskich korzeniach, prekursora literatury fantastyki i grozy. Ten wybitny twórca był także rysownikiem, muzykiem, ale i prawnikiem. W Głogowie praktykował w sądzie, a po godzinach pracy urzędowej malował freski w kaplicy kościoła pojezuickiego.
Jego przodkowie wywodzili się z polskiego rodu Bagieńskich, oraz z Węgier. Po studiach i praktyce głogowskiej osiadł w Poznaniu, gdzie sprawował urząd asesora sądowego. 26 lipca 1802 roku w kościele Bożego Ciała ożenił się z Marią Teklą Michaliną Rohrer-Trzcińską, zwaną w rodzinie Misią. Rodzina Hoffmannów przyjaźniła się z wieloma Polakami, sam pisarz żywił cześć do powstania kościuszkowskiego, a w swych utworach często posługiwał się wizerunkiem szlachetnego, sentymentalnego Polaka.
W 1803 Hoffmannowie sprowadzili się do Warszawy. Tu zadaniem asesora okazało się nadanie mieszkającym w grodzie nad Wisłą Żydom niemiecko brzmiących nazwisk. Podobno to w jego głowie powstały takie miana jak Rosenbaum (Różane drzewo), Goldberg (Złota góra), Eisenbaum (żelazne drzewo). Do warszawskich znajomych rodziny należał m.in. Józef Elsner. Inny przyjaciel – Julisz Edward Hitzig – mieszkał niedaleko Hoffmannów, a jego dzieci Maria i Fritz posłużyły potem za pierwowzór bohaterów opowieści o Dziadku do orzechów.
W 1808 roku niespodziewanie Hoffmann zaczął pracę w zupełnie innej dziedzinie – został dyrektorem muzycznym teatru w Bambergu, a później w Dreźnie i Lipsku. Ale już 8 lat później wrócił do służby sądowej w Berlinie i w tym samym roku napisał baśń „Dziadek do orzechów i król myszy”.
Pierwsze polskie wydanie nosiło tytuł Historia dziadka do orzechów i ukazało się w 1906 roku na podstawie tłumaczenia francuskiego Aleksandra Dumasa ojca. Książeczka zilustrowana została 138 drzeworytami Bertalla, francuskiego ilustratora i karykaturzysty. W 1927 roku ukazał się przekład Józefa Kramsztyka. Na nim oparte jest wielokrotnie wznawiane, najbardziej znane wydanie „Dziadka do Orzechów” z ilustracjami Jana Marcina Szancera.
Źródło: niezalezna.pl
