Najnowsze odkrycia na zamku w Krewie
Pod koniec czerwca podczas restauracji Małej Wieży znaleziono tunel ze schodami z XIV wieku – donosi portal znadniemna.pl. Oleg Dziernowicz, naukowiec z Instytutu Historii Narodowej Akademii Nauk, od lat prowadzący badania w Krewie powiedział dziennikarzowi gazety regionalnej: „W Małej Wieży zamku w Krewie znaleziono tunel spotkań. Jest to bardzo rzadkie znalezisko, gdyż wiele elementów konstrukcji zamku zostało zniszczonych przez wojny, zwłaszcza I wojnę światową. Cud, że zachowały się schody. Na stopniach są nawet odciski drewnianych belek, które leżą na cegłach spiętych wapienną zaprawą”.
W XIII wieku Krewo było głównym miastem Nalszan, a od początku wieku XIV stolicą Księstwa Krewskiego. Należało do wielkiego księcia litewskiego Giedymina, który nakazał rozebranie drewnianego zamku, a w jego miejsce zbudowano nowy, murowany. Była to pierwsza twierdza w Wielkim Księstwie Litewskim w całości wzniesiona z kamienia. Miała zarys nieregularnego czworoboku z dwoma wieżami. Grubość murów wynosiła ok. 2,5 metra, a wysokość prawie 13 metrów. Aby przetrwać ewentualne długotrwałe oblężenie wykopano staw na terenie zamkowym. Historyk i archeolog Igor Czerniawski, uważa iż budowniczowie walczyli z niesprzyjającymi warunkami terenu. Żeby bowiem postawić mury na bagiennej glebie, musieli wykopać 5-metrowe fundamenty, pozwalające na dojście do stabilnego gruntu.
Fot. Jan Bułhak
Zamek krewski był świadkiem wielu wydarzeń. W roku 1382, na rozkaz Jagiełły, uduszono w nim pretendenta do tronu wielkiego księcia. Trzy lata później, podpisano Unię – umowę o sojuszu dynastycznym między Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim. Jagiełło, poślubiwszy polską królową Jadwigę, został królem Polski. Było to krokiem w kierunku chrztu ostatniego narodu pogańskiego w Europie – Żmudzinów. Zamek był zdobywany przez Świdrygiełłę, Tatarów krymskich i wojska moskiewskie. W roku 1564 król Zygmunt August darował go kniaziowi Andriejowi Kurbskiemu, uczestnikowi wojny z Moskwą. Pod koniec XVIII wieku stracił militarne znaczenie i powoli niszczał. Szczególnie duże straty poniósł w czasie I wojny światowej, gdy przez miasto, przez trzy lata, przebiegała linia frontu, która podzieliła je na dwie części. Zamek znajdował się na terenie zdobytym przez Niemców, którzy budowali tam schrony i stanowiska obserwacyjne.
Po zawarciu traktatu pokojowego w Rydze w roku 1921 Krewo znalazło się ponownie w granicach państwa polskiego. Za czasów II Rzeczypospolitej miasteczko (do roku 1939) było siedzibą wiejskiej gminy. Po agresji zaś ZSRS wcielono ją do Białoruskiej SRR. Od roku 1991 Krewo znajduje się na terenie Białorusi.
W roku 2018 rozpoczęto pierwsze prace konserwatorskie Wieży Książęcej, a w latach 2019-2020 przeprowadzono prace konserwatorskie z odrestaurowaniem Ściany Płaczu. Na przełomie zaś roku 2020-2021 odnowiono Mur Północny wraz z bramą. U podnóża południowo-zachodniej ściany twierdzy przeprowadzono wykopaliska archeologiczne. Znaleziono tam m.in. fragmenty gotyckich półkolistych płytek z kolcami pochodzące z XIV wieku. W Wieży Książęcej, po jej renowacji, planowane jest otwarcie muzeum zamkowego.
Źródło: znadniemna.pl
