„Szlakiem miejsc niezwykłych – Pomniki Historii”

To cykl krótkich, pięciominutowych filmów dokumentalnych, przygotowanych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa we współpracy z TVP Kultura. Na liście Pomników Historii jest obecnie wpisanych 60 obiektów, sfilmowano 40 z nich. Pomniki Historii to obiekty o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Jest to najwyższa forma ochrony zabytków funkcjonująca w Polsce. O jej randze stanowi fakt ustanawiania tego typu zabytków przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Pomniki Historii są ustanawiane od 1994 r. Z każdym rokiem lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie się powiększa. Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju. Do elitarnego grona pomników historii mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne. 


Lista obiektów uznanych przez Prezydenta RP za Pomniki Historii: 

1. Biskupin – rezerwat archeologiczny 
2. Bochnia – kopalnia soli 
3. Bohoniki i Kruszyniany – meczety i mizary 
4. Chełmno – stare miasto 
5. Częstochowa – Jasna Góra, zespół klasztoru oo. paulinów 
6. Duszniki Zdrój – młyn papierniczy 
7. Frombork – zespół katedralny 
8. Gdańsk – miasto w zasięgu obwarowań z XVII wieku 
9. Gdańsk – pole bitwy na Westerplatte 
10. Gdynia – historyczny układ urbanistyczny śródmieścia 
11. Gniezno – katedra pw. Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha 
12. Gostyń – Głogówko  zespół klasztorny Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri 
13. Góra Św. Anny – komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy 
14. Grunwald – pole bitwy 
15. Kalwaria Zebrzydowska – krajobrazowy zespół manierystycznego parku pielgrzymkowego 
16. Kamień Pomorski – zespół katedralny 
17. Kanał Augustowski – droga wodna 
18. Kanał Elbląski 
19. Katowice – Gmach Województwa i Sejmu Śląskiego 
20. Katowice – osiedle robotnicze Nikiszowiec 
21. Kazimierz Dolny 
22. Kołbacz – założenie dawnego klasztoru cystersów 
23. Kotlina Jeleniogórska – pałace i parki krajobrazowe Kotliny Jeleniogórskiej 
24. Kozłówka – zespół pałacowo-parkowy 
25. Kórnik – zespół zamkowo-parkowy wraz z kościołem parafialnym – nekropolią właścicieli 
26. Kraków – historyczny zespół miasta 
27. Krzemionki k. Ostrowca Świętokrzyskiego – kopalnie krzemienia z okresu neolitu 
28. Krzeszów – zespół dawnego opactwa cystersów 
29. Ląd – zespół dawnego opactwa cysterskiego w Lądzie nad Wartą 
30. Legnickie Pole – pobenedyktyński zespół klasztorny 
31. Leżajsk – zespół klasztorny oo. bernardynów 
32. Lubiń – zespół opactwa benedyktynów 
33. Lublin – historyczny zespół architektoniczno-urbanistyczny 
34. Łańcut – zespół zamkowo-parkowy 
35. Łęknica – Park Mużakowski, park w stylu krajobrazowym 
36. Łódź – wielokulturowy krajobraz miasta przemysłowego 
37. Łowicz – Bazylika Katedralna (dawna Kolegiata Prymasowska) pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny 
38. Malbork – zespół zamku krzyżackiego 
39. Nysa – zespół kościoła farnego pod wezwaniem św. Jakuba Starszego Apostoła i św. Agnieszki Dziewicy i Męczennicy 
40. Ostrów Lednicki 
41. Paczków – zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji 
42. Pelplin – zespół pocystersko-katedralny 
43. Poznań – historyczny zespół miasta 
44. Racławice – teren historycznej Bitwy Racławickiej 
45. Srebrna Góra – Twierdza Srebrnogórska, nowożytna warownia górska z XVIII wieku 
46. Stargard – zespół kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne miasta 
47. Strzegom – kościół pod wezwaniem św. św. Apostołów Piotra i Pawła 
48. Sulejów – zespół opactwa cystersów 
49. Tarnowskie Góry – podziemia zabytkowej kopalni rud srebronośnych oraz sztolni „Czarnego Pstrąga” 
50. Toruń – Stare i Nowe Miasto 
51. Trzebnica – zespół dawnego opactwa cysterek 
52. Warszawa – historyczny zespół miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem 
53. Warszawa – Zespół Stacji Filtrów Williama Lindleya 
54. Warszawa – zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach 
55. Wieliczka – kopalnia soli 
56. Wrocław – zespół historycznego centrum 
57. Wrocław – Hala Stulecia 
58. Zamość – historyczny zespół miasta w zasięgu obwarowań XIX wieku 
59. Żagań – poaugustiański zespół klasztorny 
60. Żyrardów – XIX-wieczna Osada Fabryczna 

Wszystkie filmy o Pomnikach Historii można obejrzeć na stronie internetowej zabytek.pl oraz na kanale Narodowego Instytutu Dziedzictwa YouTube

 

Źródło: prezydent.pl,nid.pl

#NID #filmy #historii #pomnik