10 wtop „czystej wody”, czyli rok z nielegalną TVP » Czytaj więcej w GP!

40. rocznica czeskiej Karty 77

1 stycznia 1977 roku opublikowano w Czechach Kartę 77 – obywatelski manifest sprzeciwu wobec władzy komunistycznej łamiącej prawa człowieka.

czeskatelewize.cz
czeskatelewize.cz
1 stycznia 1977 roku opublikowano w Czechach Kartę 77 – obywatelski manifest sprzeciwu wobec władzy komunistycznej łamiącej prawa człowieka.

Tekst manifestu, który wzywał władze do przestrzegania prawa, powstał  w grudniu 1976 r. Napisali go m.in.  Vaclav Havel, Pavel Kohout, Ludvik Vaculik, Peter Uhl i Zdenek Mlynarz. Autorzy zadeklarowali powołanie wolnej inicjatywy obywatelskiej na rzecz egzekwowania praw człowieka i praw obywatelskich. Pierwszymi rzecznikami Karty zostali Havel, filozof Jan Patoczka i sprawujący w czasie Praskiej Wiosny urząd czechosłowackiego ministra spraw zagranicznych Jirzi Hajek.

Kartę 77 podpisało 242 osoby. Miał zostać wręczony władzom państwowym, ale udaremniła to tajna policja StB. Udało się wrzucić do skrzynek pocztowych zaledwie  40 kopert, 200 zostało skonfiskowanych. Tekst opublikowały jednak zagraniczne dzienniki – „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, „Le Monde”, „Times” i „New York Times” – co nadało Karcie międzynarodowy rozgłos.

Natomiast partyjnym dzienniku „Rude Pravo” pojawiła się  odezwa pod tytułem „Bankruci i samozwańcy”, która potępiała autorów Karty 77. Podpisało ją ponad 7 tys. przedstawicieli czechosłowackiego świata artystycznego i kulturalnego.

Przeciwko autorom Karty zastosowano ostre represje. Przesłuchiwany 11 godzin Jan Patoczka doznał wylewu krwi do mózgu i zmarł. W październiku 1979 r. sześcioro działaczy zostało skazanych na kary od dwóch do pięciu lat więzienia za usiłowanie obalenia ustroju państwa.

Do stycznia 1990 r. Kartę podpisało blisko 1,9 tys. osób. Opublikowanie 572 dokumenty poświęcone różnym zagadnieniom politycznym i społecznym. Zakończenie działalności uchwalono w Pradze w listopadzie 1992 r.

 



Źródło: dzieje.pl

#prawa #sprzeciw #Havel #77 #karta