Termopile Warszawy - dziś rocznica
Rankiem 25 lutego 1831 roku o godzinie 9 na polach Grochowa starły się oddziały Chłopickiego z niemal dwukrotnie większą armią rosyjską pod dowództwem feldmarszałka Dybicza.
Grochów otoczony był wówczas łukiem trudnych do przebycia bagien, zaledwie kilka dróg prowadziło do mostu na drugą stronę Wisły. Wśród tych mokradeł widniało kilka wydm piaszczystych, a wśród nich – klucz do bram miasta – otoczona laskiem olchowym Olszynka Grochowska. Z punktu widzenia wojskowego było to więc strategiczne miejsce, obrona którego mogła zatrzymać pochód nieprzyjaciela i ocalić stolicę.
Przed bitwą Chłopicki powiedział:
„Każdy plac do bitwy dobry, a pod Pragą najlepszy, bo Warszawa będzie świadkiem”.
O niedocenianej postawie generała Chłopickiego pisze dziś w "GPC" historyk Andrzej Wroński:
„Czymś niezwykłym jest błyskawiczna metamorfoza Chłopickiego. Ten sceptyk i zadeklarowany wróg powstania, który jeszcze kilka dni wcześniej nie wierzył w szanse pokonania Rosji, podejmuje wyzwanie rzucone przez Dybicza i staje do walki, którą zamierza wygrać. Genialny plan bitwy zostaje stworzony dosłownie w ciągu kilku minut. Chłopicki podejmuje dwie niezwykle istotne decyzje, naprawdę w iście napoleońskim stylu. Po pierwsze zakłada, że musi rozstrzygnąć bitwę zanim z Dybiczem połączy się korpus Szachowskiego, po drugie postanawia obsadzić Olszynkę jak najmniejszymi siłami, zachowując nietknięte rezerwy do kontrataku”.
Pierwszy atak najeźdźców Polacy odparli, ale około godz. 11 nastąpił drugi – 30 batalionów rosyjskich uderzyło na 9 batalionów polskich. Przez ponad godzinę trwała zacięta walka, poległ gen. Żymirski. Wojska polskie cofnęły się. Wówczas Chłopicki rzucił do ataku gen. Skrzyneckiego i Bogusławskiego, który dowodził słynnymi „czwartakami”. Po morderczej walce wyparli oni Rosjan z lasku olchowego. Trzecia nawała to krwawa walka na bagnety, której towarzyszył okrzyk Dybicza:
„Małej garstki Polaków przełamać nie możemy, więc naszym życiem musimy zapłacić”.
Chłopicki miał pomysł wpędzenia nieprzyjaciela w błota gocławskie, niestety nie nadciągnęły wezwane wcześniej oddziały Krukowieckiego i Łubieńskiego i wojska polskie musiały się cofnąć. Na szczęście cofnęli się też Rosjanie. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta, ale Warszawa ocalała.
„Trzech setek armat ryczy kanonada,
Zda się pod trupem ziemia się rozpęknie, -
O dziecko polskie, za twojego dziada,
Który tam zginął, niech twe serce klęknie,
O dziecko polskie, święć się krwi szkarłatem
I wołaj: Wolność! I bij w kratę lochów,
Bo jeśli Bóg jest nad tym podłym światem,
Toś ty zbawione przez Wolę i Grochów…”
- pisał Artur Oppman („Grochów”).
27-28 lutego 2016 roku odbędą się na Pradze Południe uroczyste obchody 185. rocznicy bitwy pod Olszynką
27 lutego
Inscenizacja Bitwy pod Olszynką Grochowską park im. płk. Jana Szypowskiego „Leśnika" teren Szkoły Muzycznej, tzw. Dworek Chłopickiego (ul. Grochowska róg Kwatery Głównej)
godz. 12 – Koncentracja wojsk i odprawa dowódców, a następnie przemarsz historycznych oddziałów wojskowych wspólnie z publicznością na pole bitwy Aleja Chwały (ul. Traczy)
godz. 14:00-15:30 – Inscenizacja bitwy w rejonie Pomnika Bitwy pod Olszynką Grochowską
28 lutego
Kościół pw. Najczystszego Serca Maryi (ul. Chłopickiego 2)
godz. 12:30 – Uroczysta Msza Święta (Możliwość transportu do Alei Chwały autokarem podstawionym przez organizatorów o godz. 13:30 – Odjazd autokaru około godz. 14, po zakończeniu uroczystości w kościele)
Aleja Chwały (ul. Traczy)
godz. 15 – Odegranie „Warszawianki" i przemarsz pod Pomnik Bitwy pod Olszynką Grochowską Pomnik Bitwy pod Olszynką Grochowską (ul. Szeroka)
godz. 15:15 – Odegranie Hymnu Narodowego
godz. 15:20 – Modlitwa w intencji poległych
godz. 15:25 – Wystąpienia okolicznościowe
godz. 15:35 – Apel pamięci i salwa honorowa
godz. 15:45 – Ceremonia złożenia wieńców
Źródło: praga.waw.pl
