Sprawdź gdzie kupisz Gazetę Polską oraz Gazetę Polską Codziennie
Lista miejsc »
Mach240390; creativecommons.org/licenses/by/3.0/deed.en
Kopiec Krakusa znajduje się na prawym brzegu Wisły w dzielnicy Podgórze, usypany na najwyższym wzniesieniu wapiennego zrębu Krzemionek – Wzgórzu Lasoty (271 m). Wysokość od podstawy – 16 m, średnica u podstawy – 57 m, średnica górna – 8 m (wierzchołek płaski). Z kopcem Krakusa związane są obchody Rękawki.
Kopiec jest stosunkowo blisko historycznego centrum miasta, dlatego rozciąga się z niego piękny i niezbyt odległy widok (jak w przypadku pozostałych kopców: Kościuszki, Piłsudskiego i Wandy) na Stare Miasto z jednej strony, z drugiej strony widzimy dziś zielone tereny dawnego obozu Płaszów, kamieniołom Liban oraz blisko położne wieże sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach oraz Centrum i Sanktuarium św. Jana Pawła II.
Jan Długosz łączył usypanie kopca z osobą Kraka, legendarnego założyciela miasta Krakowa. Opisuje, że pogrzebano go zgodnie ze zwyczajem na szczycie wzgórza, zaś dwaj jego synowie, wykonując jego wolę, wznieśli kopiec na wieczną pamiątkę.
W czasie wykopalisk archeologicznych przeprowadzonych w latach 1934–1937, pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności, znaleziono ślady osadnictwa z końca kultury łużyckiej, które najprawdopodobniej dostały się tam w czasie budowy. To pozwoliło przyjąć, że kopiec powstał najwcześniej ok. 500 r. p.n.e. Wewnętrzna konstrukcja kopca oparta była na wysokim słupie, do którego umocowano promieniście ułożone, wyplecione z wikliny przegrody. Przestrzeń między nimi wypełniona była mocno ubitą ziemią i kamieniami. Taka konstrukcja – efekt długotrwałej i zorganizowanej pracy – zapewniała stabilność i trwałość. Z kolei w trakcie badań archeologicznych w latach 70. XX w. odkryto wewnątrz kopca przedmioty z okresu wpływów kultury przeworskiej, a w jego pobliżu stanowiska z okresu kultury łużyckiej i pomorskiej. Według profesora Janusza Kotlarczyka kopiec jest monumentalnym grobowcem pochodzenia celtyckiego.
Zdaniem prof. Andrzeja Buki kopiec powstał pomiędzy końcem VIII a połową X w. Górną granicę wyznacza srebrny denar czeski Bolesława II (972–999) znaleziony w części szczytowej, około 50 cm pod darnią.Badania nie doprowadziły do znalezienia pochówku wewnątrz kopca.
Inna teoria łączy powstanie kopców Krakusa i Wandy z obecnością Celtów. W kulturze celtyckiej kopce pełniły ważną funkcję kultową. Zaobserwowano, że azymut łączący oba kopce jest zgodny z azymutem wschodu słońca 1 maja. Podobną zgodność odkryto w przypadku dwóch kopców w pobliżu Przemyśla, z tym że wyznaczają one 1 listopada. W kalendarzu celtyckim te daty stanowiły ważne święta związane z podziałem roku na połowy. Mogłoby to świadczyć o roli kopca jako obserwatorium astronomicznego.
Stojąc na kopcu Krakusa 2 maja lub 10 sierpnia, zobaczymy słońce wschodzące nad kopcem Wandy. Natomiast stojąc na kopcu Wandy 6 lutego lub 4 listopada, zobaczymy zachodzące słońce dokładnie nad kopcem Krakusa. Są to przybliżone daty celtyckich świąt Samhain, Imbolc, Beltane i Lughnasadh. Dlatego prof. Władysław Góral nie wyklucza hipotezy, że kopiec Krakusa, wraz z innymi kopcami krakowskimi (Krakusa II, Wandy i Esterki) i wzgórzem wawelskim, był celtyckim systemem wskaźników astronomicznych.
W XIX w. kopiec włączono w system austriackich fortyfikacji. Otoczony został wałem ziemnym, murem i fosą, zaś w obrębie muru wzniesiono koszary (fort cytadelowy 33 „Krakus”). Fort rozebrano w 1954 r.
Źródło: podgorze.pl/kopiec-krakusa
Kopiec jest stosunkowo blisko historycznego centrum miasta, dlatego rozciąga się z niego piękny i niezbyt odległy widok (jak w przypadku pozostałych kopców: Kościuszki, Piłsudskiego i Wandy) na Stare Miasto z jednej strony, z drugiej strony widzimy dziś zielone tereny dawnego obozu Płaszów, kamieniołom Liban oraz blisko położne wieże sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach oraz Centrum i Sanktuarium św. Jana Pawła II.
Jan Długosz łączył usypanie kopca z osobą Kraka, legendarnego założyciela miasta Krakowa. Opisuje, że pogrzebano go zgodnie ze zwyczajem na szczycie wzgórza, zaś dwaj jego synowie, wykonując jego wolę, wznieśli kopiec na wieczną pamiątkę.
W czasie wykopalisk archeologicznych przeprowadzonych w latach 1934–1937, pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności, znaleziono ślady osadnictwa z końca kultury łużyckiej, które najprawdopodobniej dostały się tam w czasie budowy. To pozwoliło przyjąć, że kopiec powstał najwcześniej ok. 500 r. p.n.e. Wewnętrzna konstrukcja kopca oparta była na wysokim słupie, do którego umocowano promieniście ułożone, wyplecione z wikliny przegrody. Przestrzeń między nimi wypełniona była mocno ubitą ziemią i kamieniami. Taka konstrukcja – efekt długotrwałej i zorganizowanej pracy – zapewniała stabilność i trwałość. Z kolei w trakcie badań archeologicznych w latach 70. XX w. odkryto wewnątrz kopca przedmioty z okresu wpływów kultury przeworskiej, a w jego pobliżu stanowiska z okresu kultury łużyckiej i pomorskiej. Według profesora Janusza Kotlarczyka kopiec jest monumentalnym grobowcem pochodzenia celtyckiego.
Zdaniem prof. Andrzeja Buki kopiec powstał pomiędzy końcem VIII a połową X w. Górną granicę wyznacza srebrny denar czeski Bolesława II (972–999) znaleziony w części szczytowej, około 50 cm pod darnią.Badania nie doprowadziły do znalezienia pochówku wewnątrz kopca.
Inna teoria łączy powstanie kopców Krakusa i Wandy z obecnością Celtów. W kulturze celtyckiej kopce pełniły ważną funkcję kultową. Zaobserwowano, że azymut łączący oba kopce jest zgodny z azymutem wschodu słońca 1 maja. Podobną zgodność odkryto w przypadku dwóch kopców w pobliżu Przemyśla, z tym że wyznaczają one 1 listopada. W kalendarzu celtyckim te daty stanowiły ważne święta związane z podziałem roku na połowy. Mogłoby to świadczyć o roli kopca jako obserwatorium astronomicznego.
Stojąc na kopcu Krakusa 2 maja lub 10 sierpnia, zobaczymy słońce wschodzące nad kopcem Wandy. Natomiast stojąc na kopcu Wandy 6 lutego lub 4 listopada, zobaczymy zachodzące słońce dokładnie nad kopcem Krakusa. Są to przybliżone daty celtyckich świąt Samhain, Imbolc, Beltane i Lughnasadh. Dlatego prof. Władysław Góral nie wyklucza hipotezy, że kopiec Krakusa, wraz z innymi kopcami krakowskimi (Krakusa II, Wandy i Esterki) i wzgórzem wawelskim, był celtyckim systemem wskaźników astronomicznych.
W XIX w. kopiec włączono w system austriackich fortyfikacji. Otoczony został wałem ziemnym, murem i fosą, zaś w obrębie muru wzniesiono koszary (fort cytadelowy 33 „Krakus”). Fort rozebrano w 1954 r.
Źródło: podgorze.pl/kopiec-krakusa
Zobacz więcej
Niezależna TOP
