​Witches or bitches?

Osiąganie dojrzałości artystycznej i dojrzewanie głosu to sprawy, które kształtują się w sposób naprawdę niezwykły. Dlatego proces starzenia się u śpiewaków przedłuża się niemal w nieskończoność…

Starzenie się człowieka to jedno, a starzenie się jego głosu to zupełnie coś innego… I tak bardzo młodym śpiewakiem może być ktoś grubo po trzydziestce. Ale zdarza się i tak, że paradoksalnie młode śpiewaczki, chcą wyglądać na dojrzałe artystki nawet w życiu codziennym. Chodzą w stroju scenicznym, od rana mają pełny make up na twarzy, szpilki na stopach, brylantowy jablonex w uszach…

Ukraść parę lat

Niektórzy śpiewacy mają dziwaczny zwyczaj: nie tyle nie przyznają się do swojego wieku, ile notorycznie zmieniają go w różnych publikacjach. Stąd leksykony i encyklopedie zawierają dramatycznie różniące się daty urodzin śpiewaków. Różnice te mogą dotyczyć nawet wielu lat! Ta plaga dotyka nawet największych nazwisk! Mogę zrozumieć (choć i to niekoniecznie) młodą osobę, która zmienia datę urodzin, bo brakujące parę miesięcy uniemożliwia jej udział w konkursie… Ale kręcić w dorosłym życiu artystycznym? Okazuje się, że artyści pragną być wiecznie młodzi. Cóż, żyją przecież dla Państwa, i dzięki Wam. Artysta powinien mieć tę świadomość już na początku kariery. Mądrzy pedagodzy potrafią zaszczepić myśl: „to artysta jest dla publiczności, a nie publiczność dla artysty”. Dzięki temu w każdym zawodzie artystycznym można uniknąć wielu wpadek. Dotyczy to zarówno realizatorów, jak i wykonawców.

Głos jak zegar biologiczny

Wróćmy jednak do głosu. Im głos jest wyższy (na przykład sopran koloraturowy), tym szybciej dojrzewa. Z jednej strony śpiewak szybko osiąga najwyższy poziom wokalu, ale z drugiej jego śpiewacza kariera trwa krótko. Role amantek w operze najczęściej są pisane na sopran liryczny – jest on miękki, łagodny i subtelny. Taki głos mają zwykle młode kobiety. Z wiekiem sopran, jeśli jest dobrze prowadzony, rozwija się i nabiera mocy. Im jednak głos jest niższy (dotyczy to również głosów większych w wolumenie – co oznacza większą szerokość i objętość głosu), tym bardziej proces dojrzewania się wydłuża. Najlepsze dla mezzosopranu czy barytonu są lata po 40. roku życia. Alty i basy dojrzewają jeszcze później. Miałam przyjemność poznać niezwykłego basa o światowej sławie, który karierę rozpoczął w czasach Marii Callas. Opowiedział mi ciekawą anegdotę ze swojego życia. Bonaldo Giaiotti (bo o nim mowa) podpisał kontrakt z nowojorską Metropolitan Opera w wieku lat 30. Sam najwyraźniej nie wiedział o tym, że młodziutki głos może być tak dobrze rozwinięty. Nawet przestraszył się, że zrobił błąd, że za szybko rozpoczął pracę na tak prestiżowej i wymagającej scenie. Przyznał mi się, że nie wierzył tak naprawdę, że umie śpiewać! Skromność w moim zawodzie jest ujmującą cechą artystów naprawdę wielkich. Ten sam Giaiotti w wieku lat 60 królował w głównych rolach na scenie mediolańskiej La Scali. Czyż to nie piękne?

Późne dojrzewanie

Role operowe tak są budowane w librettach, że niskie głosy zazwyczaj nie występują jako amanci i amantki. Dla nich są raczej partie starych królów, zazdrosnych starszych kobiet, złych czarownic i podstępnych, przebiegłych kreatur! Doskonale określa to Grace Bumbry, jedna z największych śpiewaczek XX w., którą spotkałam na prowadzonych przez nią kursach mistrzowskich w Lugano: „Niskie głosy to zwykle witches or bitches” (czarownice i prostytutki)!

A mnie pozostaje cieszyć się z tego, że późne dojrzewanie będzie i moim udziałem. Zawsze miło jest pomyśleć, że wszystko, co najlepsze, jeszcze przed nami. Czego i Państwu życzę!
 

 

Źródło: Gazeta Polska Codziennie