Podziel się swoim 1,5% podatku na wsparcie mediów Strefy Wolnego Słowa. Dziękujemy za solidarność! Dowiedz się więcej »

Przełomowy wyrok unijnego Trybunału Sprawiedliwości. To doskonała wiadomość dla Polski

Wyrok Wielkiej Izby Trybunału Sprawiedliwości UE, uznający za sprzeczne z prawem unijnym klauzule arbitrażowe zawarte w 196 umowach o wzajemnej ochronie inwestycji – tzw. BIT-ach zawartych przez państwa UE, jest historyczny i będzie miał liczne konsekwencje, w szczególności może z korzyścią dla Polski wpłynąć na 90 proc. sporów prowadzonych aktualnie przez Prokuratorię Generalną z inwestorami z państw członkowskich UE – wytłumaczył prezes Prokuratorii Generalnej prof. Leszek Bosek.

/ europas.irtea.gr

Wyrok unijnego trybunału realnie wzmacnia suwerenność państw, gdyż oznacza to, że decyzje podejmowane m.in. przez demokratyczne parlamenty narodowe nie będą mogły być kwestionowane przez inwestorów w międzynarodowych arbitrażach.

Dla Polski oznaczać to może również m.in. mniej postępowań typu Eureko i PZU, w których koszty samego postępowania wyniosły 23 mln zł, a także szansę na zakończenie tych sporów wytaczanych przeciwko naszemu krajowi.

Chodzi o wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który 6 marca br. uznał, że zapisy na sąd polubowny zawarte w umowach o wzajemnej ochronie inwestycji tzw. BIT-y są niezgodne z prawem Unii Europejskiej. BIT (z ang. Bilateral Investment Treaty), to umowy o wzajemnej ochronie inwestycji, w którą wpisana jest klauzula ISDS (z ang. Investor to State Dispute Settlement), czyli klauzula o rozwiązywaniu sporów między państwem a inwestorem. Unijny Trybunał rozpatrywał spór między holenderskim koncernem Achmea (dawniej EUREKO), specjalizującym się w ubezpieczeniach zdrowotnych a Słowacją. W 2004 roku Słowacja otworzyła się na prywatnych ubezpieczycieli, dwa lata później częściowo wycofała się z liberalizacji tego rynku.

W 2008 roku Achmea (Eureko) pozwała Słowację w ramach arbitrażu przewidzianego w umowie BIT zawartą z Holandią. W 2012 r. arbitraż uznał odpowiedzialność Słowacji i zasądził 22 miliony euro odszkodowania. Słowacja wniosła skargę o uchylenie tego wyroku do niemieckich sądów, gdyż strony wybrały Frankfurt nad Menem na miejsce arbitrażu. Niemiecki Sąd Najwyższy zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości UE z pytaniem, czy mechanizm ISDS jest zgodny z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. TS 6 marca wydał wyrok uznający go za niezgodny z prawem UE.

Prokuratoria Generalna, we współpracy z MSZ, wsparła Słowację, opracowując m.in. pisemne uwagi, uczestnicząc w rozprawie przed Trybunałem Sprawiedliwości (Prokuratorię reprezentował prof. Leszek Bosek, prezes oraz dr Marta Cichomska), a także opracowując wniosek o ponowne otwarcie rozprawy. Miał on na celu wykazanie formalnej wadliwości niekorzystnej dla Polski opinii Rzecznika Generalnego Melchiora Watheleta. Wniosek zyskał wsparcie Czech i Węgier, a w konsekwencji Trybunał Sprawiedliwości odrzucił opinię Rzecznika, co zdarza się wyjątkowo.

Co ten wyrok oznacza dla wspólnoty europejskiej?
Jak tłumaczy prof. Leszek Bosek wyrok unijnego Trybunału Sprawiedliwości w tym przypadku wzmacnia realnie suwerenność państw.

Odzyskują one możliwość demokratycznego stanowienia o treści prawa obowiązującego np. w Polsce oraz przewidywalność budżetową, zmniejsza się bowiem presja ze strony dużych przedsiębiorstw, które są w stanie wykładać miliony na prowadzenie postępowań arbitrażowych albo wyspecjalizowanych agresywnych funduszy maksymalizujących swoje zyski z inwestycji przez pozywanie państw. Przypomnę, że postępowanie Philip Morris przeciwko Australii kosztowało 50 mln dol. Polski spór z Eureko kosztował - 23 mln zł. Na tak kosztowne procesy nie mogą sobie pozwolić zwykli przedsiębiorcy. Oczywiście niektórzy inwestorzy wykorzystują arbitraże międzynarodowe tylko jako straszak do paraliżowania zmian legislacyjnych czy szerzej regulacyjnych, inni jako wehikuł negocjacyjny

- podał.

Prokuratoria Generalna prowadzi obecnie 10 postępowań arbitrażowych oraz trzy postępowania post-arbitrażowe na łączną kwotę ok. 2,5 mld zł - mówi prof. Leszek Bosek.

Dodał, że dziewięć postępowań arbitrażowych oraz wszystkie post-arbitrażowe dotyczą sporów z inwestorami z państw członkowskich UE.

W prowadzonych postępowaniach inwestorzy dochodzą wobec Polski roszczeń: w złotówkach na łączną kwotę ok. 2,5 mld zł, w euro - na ok. 51 mln euro oraz w dolarach amerykańskich - ok. 400 mln dol.

Zestawienie to nie uwzględnia jednak spraw, w których powodowie nie określili jeszcze definitywnie dochodzonych kwot, a kwoty te mogą sięgać wielu miliardów złotych.

 



Źródło: niezalezna.pl, PAP

 

#UE #spór #Europejski Trybunał Sprawiedliwości #arbitraż #przełomowy wyrok

prenumerata.swsmedia.pl

Telewizja Republika

sklep.gazetapolska.pl

Wspieraj Fundację Niezależne Media

Chcesz skomentować tekst? Udostępnij treść i skomentuj w mediach społecznościowych.
redakcja
Wczytuję ocenę...
Zobacz więcej
Niezależna TOP 10
Wideo