powstanie Bar-Kochby

W latach 60. XX wieku izraelski archeolog Yigael Yadin odkrył niezwykłe artefakty w tzw. Jaskini Listów na pustyni judejskiej. Wśród reliktów pozostawionych przez żydowskich uchodźców uciekających przed powstaniem Bar-Kokhby (132-136 n.e.) było 10 żelaznych kluczy do domu. Badaczy zaskoczył kształt owych kluczy – nazwali je kluczami „kolanowymi” lub „łokciowymi” – ponieważ były ukształtowane tak, aby zmieściły się przez mały otwór w bramie i zaczepiły zamek po jej drugiej stronie.