Mamy świadomość, że jesteśmy spadkobiercami tej wielkiej kilkusetletniej tradycji parlamentaryzmu Rzeczypospolitej - podkreślił dziś marszałek Sejmu Marek Kuchciński podczas obchodów 550-lecia Parlamentaryzmu Rzeczypospolitej w Piotrkowie Trybunalskim (Łódzkie).
- Chcemy dziś godnie upamiętnić narodziny Sejmu w czasach Jagiellonów. Podkreślamy w ten sposób ścisły związek z wartościami nadal tworzącymi fundamenty polskiej polityki. Z ideą sprawiedliwości społecznej i rządów prawa, mając świadomość, że jesteśmy spadkobiercami tej wielkiej kilkusetletniej tradycji parlamentaryzmu Rzeczypospolitej
– mówił Kuchciński na piotrkowskim placu Zamkowym.
Marszałek Sejmu przypomniał, że przed 550 laty do Piotrkowa Trybunalskiego zwołano pierwszy w historii Rzeczypospolitej dwuizbowy Sejm, w którym – obok Rady Królewskiej – zasiedli wybrani wcześniej posłowie.
Centrum Idei ku Demokracji w Piotrkowie Trybunalskim. Konferencja naukowa „Od Piotrkowa do Warszawy. 550-lecie Parlamentaryzmu Rzeczypospolitej” z udziałem @MarekKuchcinski. #550lecieSejmu pic.twitter.com/Jv8u9wU4uX
— Sejm RP (@KancelariaSejmu) 5 października 2018
- W ten sposób sejm piotrkowski w 1468 roku stał się ważnym etapem na drodze budowania i umacniania parlamentaryzmu Rzeczypospolitej
- podkreślił.
Przypomniał, że na historycznym posiedzeniu zajmowano się wieloma sprawami, także podatkami. Jak jednak wskazał, najważniejszą uchwaloną wówczas ustawą, był nakaz posługiwania się w sądach prawem pisanym w celu uzyskania gwarancji jednolitego prawa obowiązującego na terenie całego królestwa.
- Regulacje te usprawniały tworzenie sfery publicznej w Polsce i pomagały w utrwalaniu praw obywatelskich na ziemiach Rzeczypospolitej. Nastąpiła w ten sposób instytucjonalizacja systemu przedstawicielstwa parlamentarnego. Ten nowy ustrój, rozszerzony został później, po 1569 roku na Rzeczpospolitą Obojga Narodów, a praktycznie na większą część Europy Środkowej
– zaznaczył marszałek.
550 lat temu do Piotrkowa zwołano pierwszy w historii RP dwuizbowy Sejm. Ten jubileusz potwierdza zakorzenienie w Polsce wartości republikańskich i umiłowania cnót obywatelskich. Podkreślamy w ten sposób ścisły związek z wartościami nadal tworzącymi fundamenty polskiej polityki. pic.twitter.com/1RSVavmPBv
— Marek Kuchciński (@MarekKuchcinski) 5 października 2018
- My, piotrkowianie jesteśmy dumni z bogatej i pięknej historii naszego miasta. Mającego tak szczególny udział we współtworzeniu polskiej państwowości. Pielęgnujemy to dziedzictwo kulturowe. (…) Niech troska ówczesnych parlamentarzystów o dobro Rzeczypospolitej, wspólnoty, będzie wzorem zapobiegliwości i przedkładania interesów przed własne, osobiste, partyjne
– mówił prezydent miasta Krzysztof Chojniak.
W uroczystościach uczestniczyli przedstawicieli Kancelarii Sejmu, wicemarszałek Senatu Maria Koc, senatorowie i posłowie, władze miasta i województwa, duchowni oraz młodzież szkolna i mieszkańcy Piotrkowa Tryb.
Oficjalna część obchodów rozpoczęła się w piątek mszą świętą w kościele pw. św. Jakuba, gdzie zebrani modlili się pod obrazem Matki Bożej Trybunalskiej, patronki polskich parlamentarzystów.
- Jesteśmy w miejscu, w którym dziś wspominamy 550 lat parlamentaryzmu polskiego. Niesłychanego doświadczenia, nawet trudno powiedzieć jednego narodu, bo przecież Rzeczpospolitej Wielu Narodów. To 550 lat tradycji schodzenia się razem, myślenia razem, twórczego myślenia o dobru wszystkich. To wielkie dziedzictwo. Mamy prawo do chluby
– podkreślił w homilii metropolita łódzki abp Grzegorz Ryś.
W piotrkowskiej farze wystawiono obraz Matki Boskiej Trybunalskiej patronki parlamentarzystów. Homilię wygłosił abp. Arkadiusz Ryś: "Ta rocznica to 550-lat tradycji schodzenia się, twórczego myślenia o dobru wszystkich. To wielkie dziedzictwo. Mamy prawo do chluby" #550lecieSejmu pic.twitter.com/5KX5tQd581
— Sejm RP (@KancelariaSejmu) 5 października 2018
Po uroczystościach na placu Zamkowym, marszałek Kuchciński otworzył w miejscowym muzeum wystawę poświęconą historii polskiego parlamentaryzmu, a następnie zaplanowano konferencję naukową "Od Piotrkowa do Warszawy - 550-lecie Parlamentaryzmu Rzeczypospolitej" w Centrum Idei "Ku Demokracji".
Siedziba Zygmunta Starego na czas odbywania sejmów w Piotrkowie Trybunalskim. Otwarcie wystawy poświęconej polskiemu parlamentaryzmowi#550lecieSejmu pic.twitter.com/J5cATiSFdA
— Sejm RP (@KancelariaSejmu) 5 października 2018
W sobotę odbędzie się nieoficjalna część obchodów z widowiskiem i piknikiem historycznym, koncertami oraz pokazem multimedialnym.
Piotrków Trybunalski uznawany jest za kolebkę polskiego parlamentaryzmu i demokracji. 9 października 1468 r. zebrani w tym mieście reprezentanci szlacheccy po raz pierwszy obradowali na sejmie walnym koronnym oddzielnie, jako osobna izba poselska. Ta data uznawana jest za początek polskiego parlamentaryzmu.