Tomasz Stańko urodził się w 1942 roku w Rzeszowie. Zadebiutował w 1962 r., grając w zespole Jazz Darings wraz z Adamem Makowiczem, następnie był jednym z członków słynnej grupy Krzysztofa Komedy.
W 1968 r. założył własny kwintet, w skład którego weszli m.in. skrzypek Zbigniew Seifert i saksofonista Janusz Muniak.
W 1970 r. nagrał album „Music for K.” a następnie takie płyty jak „Purple Sun” (1973), „TWET” (1975) i „Balladyna” (1975), na której trębaczowi towarzyszył m.in. kontrabasista Dave Holland i saksofonista Tomasz Szukalski. Stańko współpracował także z takimi muzykami, jak m.in. Cecil Taylor, Don Cherry, Gary Peacock, Tony Oxley i Jan Garbarek.
Był jednym z nielicznych muzyków ze Wschodniej Europy zaproszonych do koncertów i nagrań dla słynnej wytwórni płytowej ECM Records.
Tomasz Stańko koncertował niemal na całym świecie, występował i nagrywał m.in. z Cecilem Taylorem, Janem Garbarkiem, Peterem Warrenem, Stu Martinem, Donem Cherrym, Garym Peacockiem, Davem Hollandem, Dino Saluzzim, Adamem Makowiczem, Januszem Muniakiem, Zbigniewem Seifertem, Michałem Urbaniakiem.
Koniec pierwszej dekady XXI wieku to początek okresu nowojorskiego w życiu trębacza. Formalnym otwarciem tego rozdziału jest zamieszkanie na Manhattanie oraz regularne koncerty w nowojorskich salach i klubach, takich jak Birdland, Jazz Standard i Merking Hall. Stańko korzystał z okazji do spotkań z tamtejszymi muzykami oraz chłonął nowe idee i bogactwo brzmień. Stańko wielokrotnie podkreślał, jak duży wpływ na jego muzykę miał właśnie Nowy Jork.
- Generalnie to moja własna aktywność, wrażliwość tworzy dźwięki. Ale w Nowym Jorku łatwo znaleźć inspirację. Na Ziemi zawsze był jakiś punkt centralny – starożytne Ur, Babilon, Ateny, Rzym czy Aleksandria. Nowy Jork jest punktem centralnym dzisiejszego świata, gdzie Chiny i inne kultury wschodnie spotykają się z afrykańskimi, wszystko się w tym tyglu przewraca. To miasto wibruje, tętni, a człowiek automatycznie czuje w sobie większą energię – mówił Stańko.
W 2010 roku ukazała się w Polsce autobiografia artysty, Desperado, zapis wieloczęściowego wywiadu przeprowadzonego przez Rafała Księżyka.
W marcu 2018 roku, w związku z podejrzeniem o zapalenie płuc, odwołane zostały jego kwietniowe koncerty. 29 lipca 2018 roku artysta zmarł na raka płuc w szpitalu onkologicznym w Warszawie. Został pochowany 10 sierpnia 2018 roku na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych.
Źródło: niezalezna.pl, PAP
