Tak ma wyglądać głosowanie - 10 najważniejszych założeń przyjętej ustawy o wyborach
Sejm uchwalił ustawę w sprawie tegorocznych wyborów prezydenckich. Zakłada ona, że w wyborach prezydenckich w 2020 r. głosowanie będzie odbywać się w lokalach wyborczych, ale będzie też możliwość głosowania korespondencyjnego. Poniżej wszystkie najistotniejsze założenia przyjętego projektu.
1. Dotychczasowi kandydaci, ale można zgłaszać nowych
Zgodnie z ustawą kandydaci zarejestrowani przez PKW w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, w których nie odbyło się głosowanie lub Sąd Najwyższy podjął uchwałę stwierdzającą nieważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, po ponownym zgłoszeniu zostają uznani za zarejestrowanych kandydatów w wyborach zarządzonych przez marszałka Sejmu w kolejnym terminie. Będzie też można zgłaszać nowych kandydatów.
2. Można głosować korespondencyjnie
Ustawa mówi, że "wyborca może głosować korespondencyjnie".
Głosowanie korespondencyjne ma być wyłączone w przypadku głosowania w odrębnych obwodach głosowania utworzonych m.in. w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, domach studenckich lub zespołach domów studenckich, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, a także w przypadku udzielenia przez wyborcę niepełnosprawnego pełnomocnictwa do głosowania.
Z kolei za granicą głosowania korespondencyjnego nie przeprowadza się w państwach, na terytorium których nie ma możliwości organizacyjnych, technicznych lub prawnych przeprowadzenia wyborów w takiej formie.
3. Jak wziąć udział w głosowaniu korespondencyjnym w kraju?
Żeby wziąć udział w głosowaniu korespondencyjnie, wyborca będzie musiał powiadomić komisarza wyborczego za pośrednictwem urzędu gminy do 12. dnia przed dniem wyborów, przy czym czas na to zgłoszenie nie może być krótszy niż 5 dni roboczych, a wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych – do 2. dnia przed dniem wyborów.
4. Jak wziąć udział w głosowaniu korespondencyjnym za granicą?
Wyborca za granicą zgłaszać ma chęć głosowania korespondencyjnego konsulowi do 12 dnia przed dniem wyborów. Zgłoszenie będzie mogło być dokonane ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej za pośrednictwem dedykowanej usługi udostępnionej przez ministra właściwego ds. informatyzacji. Wyborca głosujący za granicą do zgłoszenia ma dołączać informację o miejscu pobytu za granicą, numer ważnego polskiego paszportu lub serię i numer ważnego polskiego dowodu osobistego, a także - w przypadku obywatela polskiego czasowo przebywającego za granicą - oznaczenie miejsca wpisania wyborcy do rejestru wyborców.
5. Jak dostać pakiet wyborczy w kraju?
Wyborca, który zgłosi zamiar głosowania korespondencyjnego w kraju, ma otrzymać z urzędu gminy, nie później niż 5 dni przed dniem wyborów, pakiet wyborczy. Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, który zamiar głosowania korespondencyjnego zgłosił w okresie od 12 dnia przed dniem wyborów, otrzymuje pakiet wyborczy nie później niż 2 dni przed dniem wyborów.
Pakiet wyborczy - zgodnie z ustawą - będzie mógł być doręczony do wyborcy przez upoważnionego pracownika urzędu gminy. Wyborca będzie mógł osobiście odebrać pakiet wyborczy w urzędzie gminy, jeżeli zadeklarował to w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego. Urząd gminy będzie wysyłał pakiety wyborcze w formie przesyłki poleconej.
Według ustawy, pakiety niedoręczone lub nieodebrane osobiście będą przekazywane obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania, a jeżeli będzie to niemożliwe to dyrektorowi delegatury KBW. Wykaz pakietów, w którym odnotowuje się fakt przygotowania oraz wysłania lub odbioru danego pakietu, ma prowadzić urząd gminy.
6. Co jeśli brak skrzynki pocztowej?
Doręczenie pakietu wyborczego przesyłanego za pośrednictwem Poczty Polskiej dokonywane jest przez zespół złożony z co najmniej dwóch pracowników Poczty Polskiej bezpośrednio do oddawczej skrzynki pocztowej wyborcy. Po doręczeniu pakietu do skrzynki za pakiet odpowiada użytkownik skrzynki.
W przypadku braku skrzynki pocztowej albo w przypadku, gdy skrzynka pocztowa uniemożliwia doręczenie pakietu wyborczego, zespół wystawia zawiadomienie o możliwości odbioru pakietu wyborczego we właściwej dla danego adresu placówce pocztowej. Zawiadomienie pozostawia się w drzwiach mieszkania wyborcy. Zawiadomienie zawiera informację o adresie placówki pocztowej wraz z informacją od kiedy i w jakich godzinach można odebrać pakiet wyborczy. Wyborca może odebrać pakiet wyborczy w terminie nie dłuższym niż jeden dzień od dnia pozostawienia zawiadomienia.
7. Jak dostać pakiet wyborczy za granicą?
Wyborcy za granicą otrzymać mają pakiety wyborcze od konsula, który nie później niż 6 dni przed dniem wyborów ma wysłać pocztą nierejestrowaną pakiety do wyborców wpisanych do spisu wyborców, którzy wyrazili zamiar głosowania korespondencyjnego. Konsul może przekazać pakiet wyborczy również w inny sposób, jeżeli "operator wykonujący usługi pocztowe lub przewozowe w państwie przyjmującym nie daje rękojmi należytego wykonania usługi przesyłki nierejestrowanej".
Również wyborcy za granicą będą mogli osobiście odebrać pakiet w konsulacie, jeżeli zadeklarował to w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego.
8. Wzór karty do głosowania i kopert
Zgodnie z ustawą to Państwowa Komisja Wyborcza określi wzór karty do głosowania oraz wzór i rozmiar koperty na pakiet wyborczy, koperty zwrotnej, koperty na kartę do głosowania, oświadczenia oraz instrukcji głosowania korespondencyjnego, uwzględniając "konieczność zapewnienia tajności głosowania oraz zwięzłości i komunikatywności instrukcji".
W skład pakietu wyborczego będą wchodzić: koperta zwrotna, karta do głosowania, koperta na kartę do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania. Koperta na kartę oraz koperta zwrotna będą musiały zawierać oznaczenie "przesyłka wyborcza", a także imię i nazwisko oraz adres wyborcy. Na kopercie na kartę do głosowania umieszczone zostanie oznaczenie "koperta na kartę do głosowania".
9. Co zrobić po wypełnieniu karty do głosowania?
Wyborca głosujący korespondencyjnie po wypełnieniu karty do głosowania będzie musiał włożyć ją do koperty na kartę do głosowania, zakleić i włożyć do koperty zwrotnej łącznie z podpisanym oświadczeniem o osobistym i tajnym oddaniu głosu. W przypadku głosowania w kraju wyborca musi - zgodnie z ustawą - najpóźniej 2. dnia przed dniem wyborów wrzucić kopertę do skrzynki nadawczej, a w przypadku głosowania za granicą - na własny koszt przesłać do właściwego konsula.
Jedna z przyjętych do ustawy poprawek PiS stanowi, że Poczta Polska zapewni odpowiednią liczbę nadawczych skrzynek na terenie każdej gminy. Liczbę tę wyznacza iloraz liczby wyborców, którzy zgłosili zamiar głosowania korespondencyjnego na terenie danej gminy i liczby 750, zaokrąglony w górę.
Wyborcy będą mogli także osobiście oddać karty do głosowania przed dniem głosowania do właściwego urzędu gminy lub za granicą do właściwego konsula.
W godzinach głosowania wyborca będzie mógł osobiście lub za pośrednictwem innej osoby dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej w obwodzie, w którym jest wpisany do spisu wyborców. Koperty na kartę do głosowania wyjęte z kopert zwrotnych będą wrzucane do urny wyborczej.
10. Liczba członków komisji wyborczych
Od chwili rozpoczęcia głosowania aż do jego zakończenia w lokalu wyborczym musi być równocześnie obecnych co najmniej trzech członków obwodowej komisji wyborczej, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca, a w przypadku komisji powołanej w składzie trzech osób – co najmniej dwóch członków, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca.
Wszystkie czynności obwodowej komisji wyborczej związane z ustaleniem wyników głosowania w obwodzie i sporządzeniem protokołu głosowania wykonywane są wspólnie przez członków komisji w liczbie stanowiącej co najmniej połowę jej pełnego składu, w tym przewodniczącego lub jego zastępcy.
Zgodnie z ustawą wyborcy będą mogli głosować również w formie tradycyjnej.
W skład okręgowej komisji wyborczej - zgodnie z ustawą - będzie wchodzić od 4 do 10 członków powołanych spośród osób mających wykształcenie wyższe prawnicze oraz "dających rękojmię należytego pełnienia tej funkcji".
Źródło: niezalezna.pl, PAP
