W 2025 r. obowiązywała czasowa ulga dla przedsiębiorców. Zgodnie z nią podstawę wymiaru składki zdrowotnej liczono od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia.
Obserwuj nas w Google News. Kliknij w link i zaznacz gwiazdkę
Jednak resorty finansów i zdrowia zapowiedziały, że tej preferencji nie będą przedłużać na kolejny rok. To oznacza powrót do wyższej podstawy i automatyczny wzrost obciążeń już od 1 stycznia 2026 r.
Ponad 1400 zł w skali roku
Zmianę najbardziej odczują osoby rozliczające działalność według skali i na podatku liniowym. Dla tych grup minimalna miesięczna składka zdrowotna ma wzrosnąć z 314,96 zł (to stawka z bieżącego roku, przy preferencyjnej podstawie) do 432,54 zł. Różnica to 117,58 zł miesięcznie. W ciągu roku daje to 1410,96 zł dodatkowych kosztów przy niezmienionych dochodach (jeśli ustawowa płaca minimalna na 2026 r. będzie inna, minimalna składka zmieni się proporcjonalnie).
Dlaczego kwoty rosną? W 2025 r. niższa podstawa (75 proc. płacy minimalnej) tymczasowo „przycinała” minimalną składkę. Skoro od 2026 r. preferencji nie ma, to trzeba wrócić do pełnych wyliczeń i do wyższej minimalnej podstawy, a więc i do wyższej składki.
Mechanizm jest czysto techniczny, ale efekt finansowy realny, bo składka zdrowotna, w przeciwieństwie do składek społecznych, nie jest kosztem, który można objąć ulgą typu „wakacje składkowe”. Trzeba ją zapłacić co miesiąc, niezależnie od koniunktury, zgodnie z zasadami przypisanymi danej formie opodatkowania.
Co warto zrobić, zanim wejdą zmiany?
Warto podkreślić, że mówimy o kwotach minimalnych dla skali i liniowego PIT. W praktyce przedsiębiorcy o wyższych dochodach i tak płacą składkę liczoną od rzeczywistej podstawy. Tu zmiana nie zadziała w prosty sposób. Zniknięcie preferencji oznacza, że nie ma już „poduszki” obniżającej najniższy możliwy wymiar. W segmencie najmniejszych działalności, czyli jednoosobowych firm usługowych, drobnego handlu czy rzemiosła - to właśnie próg minimalny jest najczęściej punktem odniesienia.
Co zrobić przed wejściem zmian? Po pierwsze, uwzględnić nową składkę w planie budżetowym na pierwszy kwartał 2026 r., żeby uniknąć zatoru przy styczniowych i lutowych rozliczeniach. Po drugie, sprawdzić, czy wybrana forma opodatkowania nadal jest optymalna przy nowych obciążeniach (skala, liniowy, ryczałt - każdy wariant ma inny sposób liczenia składki zdrowotnej). Po trzecie, pamiętać o terminach - składka zdrowotna, podobnie jak społeczne, ma stałe daty płatności i nie podlega automatycznym przesunięciom poza dniami ustawowo wolnymi.
