Cisza wyborcza 2024 przed II turą. Wszystko, co powinieneś wiedzieć o zakazie agitacji! [PORADNIK]
Mimo, że w wielu miejscach w Polsce wybory samorządowe rozstrzygnęły się już w I turze to o północy z piątku na sobotę rozpoczyna się cisza wyborcza w całym kraju. Zakaz publikowania jakichkolwiek materiałów agitacyjnych potrwa do niedzieli do godz. 21. Wtedy też poznamy wstępne wyniki głosowań w II turach. Cisza wyborcza w internecie – czy tu też obowiązuje zakaz agitacji?
W niedzielę w drugiej turze wyborów samorządowych pozostało 748 gmin i miast. Wyłonieni zostaną wójtowie, burmistrzowie i prezydenci. Jak informuje Państwowa Komisja Wyborcza, głosowania odbędą się m.in. w 60 miastach prezydenckich, w tym w 9 miastach wojewódzkich: Gorzowie Wielkopolskim, Kielcach, Krakowie, Olsztynie, Poznaniu, Rzeszowie, Toruniu, Wrocławiu i Zielonej Górze.
Prezydentów wyłonią też mieszkańcy takich miast, jak m.in. Bełchatów, Bielsko-Biała, Częstochowa, Elbląg, Gdynia, Gliwice, Inowrocław, Jelenia Góra, Konin, Koszalin, Ostrołęka, Piła, Przemyśl, Radom, Rybnik, Skarżysko-Kamienna, Słupsk, Suwałki, Tczew, Tychy, Wejherowo, Włocławek czy Zamość.
Cisza wyborcza 2024 - od kiedy? Cisza wyborcza przed II turą
Niezależnie od rozstrzygnięć w I turze, cisza wyborcza przed II turą rozpocznie się na 24 godziny przed dniem otwarcia lokali wyborczych. Potrwa do zakończenia głosowania w niedzielę o godz. 21. Zakaz agitacji w czasie ciszy wyborczej obowiązuje na obszarze całego kraju.
Rzecznik prasowy Krajowego Biura Wyborczego Marcin Chmielnicki przekazał Niezależnej „wyjaśnienia w sprawie prowadzenia i finansowania kampanii wyborczej w okresie między pierwszym a ponownym głosowaniem w wyborach wójtów (burmistrzów, prezydentów miast)”.
W punkcie 6. ww. dokumentu autorstwa Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Sylwestra Marciniaka czytamy:
„Kampania wyborcza przed ponownym głosowaniem w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (tzw. II turą wyborów) ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem ponownego głosowania. W dniu ponownego głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień orazrozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione”.
Jak wytłumaczono, „szeroki zasięg oddziaływania mediów i Internetu powoduje, że agitacja wyborcza wpływa na wyborców w gminach i miastach, w których przeprowadzane jest ponowne głosowanie w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (tzw. II tura wyborów) bez względu na to, gdzie działania agitacyjne są prowadzone”.
Jednoznacznie podkreślono, że „zakazu agitacji należy zatem przestrzegać na obszarze całego kraju”.
- Oceny konkretnych działań nie dokonują organy wyborcze, lecz organy ścigania i sądy, bowiem naruszenie tzw. ciszy wyborczej stanowi wykroczenie
- przypomina przewodniczący PKW.
Złamanie ciszy wyborczej
W ciszy wyborczej zabronione jest agitowanie na rzecz konkretnych kandydatów. Nie wolno wywieszać plakatów, rozdawać ulotek, organizować spotkań związanych z wyborami. Grozi za to grzywna od 50 zł do 5 tys. zł, a jej wysokość ustalają sądy. Zabroniona jest agitacja w internecie, a w lokalu wyborczym nie należy eksponować symboli, znaków i napisów kojarzonych z kandydatami i komitetami wyborczymi.
O tym, czy coś stanowi złamanie zakazu agitacji wyborczej, mogą decydować tylko organy ścigania i sądy, a wyborca, który uzna, że naruszono ciszę wyborczą, powinien to zgłosić bezpośrednio policji lub do prokuratury.
Przedłużenie ciszy wyborczej - kiedy?
Przedłużenie ciszy wyborczej nastąpi wtedy, kiedy zostanie przedłużone głosowanie. Może się tak stać w wyniku nadzwyczajnych wydarzeń, czyli np. powodzi, zalania lokalu wyborczego, katastrofy budowlanej, komunikacyjnej czy konieczności dodrukowania kart do głosowania. Chodzi o przeszkody, które utrudniają bądź paraliżują pracę obwodowej komisji wyborczej i wykluczają lub w poważnym stopniu ograniczają dotarcie wyborców do lokalu wyborczego.
Złamanie ciszy wyborczej - gdzie zgłosić?
Jak informuje PKW, wszelkie działania mogące nosić znamiona złamania ciszy wyborczej należy zgłaszać policji.
„Naruszenie zakazu prowadzenia agitacji wyborczej w okresie ciszy wyborczej to wykroczenie, a naruszenie zakazu podawania do publicznej wiadomości wyników sondaży zachowań wyborczych i przewidywanych wyników wyborów - przestępstwo. Zatem ocena, czy w danym przypadku doszło do naruszenia tych zakazów, nie będzie należała do Państwowej Komisji Wyborczej, lecz do organów ścigania i sądów”
- tłumaczy instytucja.
Kara za złamanie ciszy wyborczej
Za złamanie ciszy wyborczej grozi kara grzywny. Najsurowiej karane - przedział od 500 tys. złotych do 1 mln złotych - są publikacje sondaży w czasie ciszy wyborczej. Chodzi zarówno o sondaże przedwyborcze dotyczące przewidywanych zachowań wyborców, wyników wyborów, jak i sondaże prowadzone w dniu głosowania.
Źródło: niezalezna.pl
