Żelazo i jego funkcja w organizmie
Żelazo jako mikroelement odpowiada przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Za wchłanianie żelaza odpowiedzialna jest dwunastnica oraz górny odcinek jelita cienkiego. Ten mikroelement magazynowany jest w wątrobie w postaci ferrytyny.
Nasz organizm nie jest w stanie wyprodukować dostatecznej ilości żelaza, dlatego konieczne jest uzupełnianie jego poprzez pożywienie.
Żelazo posiada zdolność odwracalnego wiązania z tlenem to też jest ważnym elementem budulcowym hemoglobiny, która odpowiada za transport tlenu do komórek i odprowadzanie z nich dwutlenku węgla powstałego w czasie oddychania.
Żelazo odpowiada również za powstawanie erytrocytów w szpiku kostnym. Zależne jest również od niego wiele enzymów i białek uczestniczących w mechanizmach neuroprzekaźnictwa.
Ten mikroelement uczestniczy w reakcjach, których efektem jest powstawanie dopaminy i serotoniny, odpowiedzialnych za nastrój i samopoczucie. Dodatkowo pomaga w prawidłowej pracy limfocytów, które są odpowiedzialne za odporność. Wpływa również na wytwarzanie kwasu gamma-aminomasłowego odgrywającego znaczącą rolę w odporności na stres.
Dzienna dawka spożycia żelaza
Dzienne spożycie żelaza nie jest jednakowe dla wszystkich. Wszystko zależy od wieku i płci.
Dziewczęta – 15 mg/dzień
Chłopcy – 12 mg dzień
Kobiety w wieku rozrodczym – 18 mg/dzień
Kobiety w ciąży – 27 mg/dzień
Kobiety po menopauzie – 10 mg/dzień
Mężczyźni – 10 mg/dzień
Jakie są objawy nadmiaru żelaza?
W momencie, gdy w naszym organizmie pojawia się zbyt duża ilość żelaza wówczas mówimy o hemochromatozie. Choroba ta odpowiada za nadmierne wchłanianie żelaza przez układ pokarmowy. Duża ilość tego pierwiastka może być przyczyną uszkodzenia trzustki i wątroby, co w konsekwencji prowadzi do rozwoju cukrzycy i marskości wątroby.
Dwa rodzaje hemochromatozy
- pierwotna (wrodzona) – powstaje w wyniku mutacji genu,
- nabyta – pojawia się w trakcie życia. Powodują ją m.in. nadmierna podaż żelaza wraz z pokarmem lub przyjmowanie zbyt dużej ilości preparatów, które zawierają żelazo.
Objawy tej choroby nie są zbyt charakterystyczne, z tego też powodu diagnoza nie jest stawiana od razu.
Do symptomów hemochromatozy zalicza się
- postępujące uczucie zmęczenia,
- spadek wagi,
- bóle stawów
Jakie są objawy niedoboru żelaza?
Każdego dnia człowiek w wyniku złuszczenia nabłonka jelitowego traci ok. 1-1,5 mg żelaza. Pierwsze objawy spadku żelaza widać po obniżeniu się ferrytyny we krwi poniżej 12 μg/l. W momencie, gdy hemoglobina spada poniżej 12 g/dl u kobiet i 14 g/dl u mężczyzn mówimy o niedokrwistości z niedoboru żelaza.
Objawy niedoboru żelaza:
- bladość i suchość skóry
- ogólne zmęczenie
- osłabienie układu odpornościowego, co wiąże się z częstszymi infekcjami
- spadek koncentracji
- problemy z pamięcią
- uczucie braku tchu nawet przy niewielkim wysiłku
- problemy z cerą
- osłabione włosy - włosy są cienkie, łamliwe i wypadają
- osłabienie płytki paznokcia - widoczne są prążki i rowki
- pojawiają się zajady
Suplementacja żelaza
Często się zdarza, że oprócz odpowiednio zbilansowanej diety, wymagane jest również leczenie farmakologiczne.
Zanim jednak zaczniemy się suplementować warto jest znaleźć przyczynę dolegliwości.
Preparaty farmakologiczne dodatkowo oprócz żelaza zawierają kwas foliowy, witaminę kwas foliowy, witaminę C i B12. Jeżeli suplementujemy się żelazem dobrze jest przyjmować go na czczo ok. pół godziny przed posiłkiem lub w jego trakcie.
Źródło: niezalezna.pl
