Zapalenie płuc – objawy i leczenie
Zapalenie płuc wywołane jest przez bakterie i atakuje dolną część układu oddechowego.
Jakie są objawy zapalenia płuc?
Objawy zapalenia płuc najczęściej mają ostry charakter. Jednak zdarza się, że u osób po 70. roku życia mają małe nasilenie i nie są aż tak wyraźne.
Najczęstsze objawy zapalenia płuc to:
• gorączka,
• dreszcze,
• potliwość,
• uczucie rozbicia,
• kaszel z odkrztuszaniem ropnej (żółtej, zielonej lub szarej) plwociny,
• ból w klatce piersiowej (zlokalizowany najczęściej w bocznych jej częściach i nasilający się przy głębokim wdechu i kaszlu).
• ciężkie przypadki zapalenia płuc towarzyszy duszność
• ból gardła, chrypka, katar oraz bóle mięśniowe
Występują również objawy wymagające pilnej konsultacji lekarskiej, należą do niej:
• trudności w oddychaniu, duszność
• nagły i silny ból w klatce piersiowej
• gorączka powyżej 39°C trwająca dłużej niż 3 dni
• uporczywy kaszel, szczególnie z odkrztuszaniem ropy
Jakie są przyczyny zapalenia płuc?
Zapalenia płuc można podzielić na 2 grupy:
• pozaszpitalne – dochodzi do nich u chorych, którzy nie przebywają w szpitalu
• szpitalne – to te przypadki, które pojawiają się u chorych przebywających w szpitalu dłużej niż 48 godzin. Śmiertelność szpitalnego zapalenia płuc wynosi od 30 do 50%.
Zapalenie płuc pozaszpitalne zazwyczaj powodowane jest przez Streptococcus pneumoniae. Najczęściej są to choroby wirusowe, powikłania grypy. Rzadko zdarza się, żeby zapalenie płuc wywoływały grzyby.
Natomiast zapalenie szpitalne powodowane jest prawie wyłącznie przez bakterie. Jeżeli choroba pojawiła się w ciągu 4 dni od przyjęcia, to przyczyną są te same bakterie, które powodują pozaszpitalne zapalenie. Po tym czasie przyczyną są bakterie „zamieszkujące” dany szpital, np. Klebsiella pneumoniae. Niestety często są to bakterie oporne na wiele antybiotyków, co stanowi poważny problem w leczeniu takich pacjentów.
Kto jest bardziej podatny na zachorowanie na zapalenie płuc?
Osoby szczególnie narażone na zachorowanie na pozaszpitalne zapalenie płuc to:
• osoby w wieku powyżej 75. roku życia
• palacze tytoniu
• chorzy na przewlekłą niewydolność serca
• chorzy na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP)
• chorzy na cukrzycę
• pacjenci przyjmujący leki immunosupresyjne lub glikokortykosteroidy
• osoby pracujące w warunkach narażenia na wdychanie pyłów metali
• osoby z niedostateczną higieną jamy ustnej (rozległa próchnica, choroby przyzębia) – sprzyja to rozwojowi flory bakteryjnej, która może powodować zapalenie płuc.
Ryzyko wystąpienia szpitalnego zapalenia płuc to:
• leczenie antybiotykami w ciągu ostatnich 90 dni,
• czas hospitalizacji dłuższy niż 5 dni,
• leczenie szpitalne trwające dłużej niż 2 dni w ciągu ostatnich 90 dni,
• pobyt w zakładzie opiekuńczym lub w domu opieki społecznej,
• podawanie leków dożylnie w warunkach domowych,
• dializa przewlekła w ciągu 30 dni,
• leczenie rany w domu,
• leczenie immunosupresyjne lub choroba przebiegająca z upośledzeniem odporności,
• unieruchomienie w łóżku szpitalnym.
Jak rozpoznać zapalenie płuc?
Lekarz w badaniu pacjenta słyszy trzeszczenie i rzężenie w płucach. Do pełnej diagnozy potrzebne jest zdjęcie RTG klatki piersiowej pacjenta, gdzie wyraźnie widać zaciemnienie miąższu płuc. Czasem do diagnozy wystarczy USG klatki piersiowej.
U niektórych chorych na ciężkie lub szpitalne zapalenie płuc wykonuje się bronchoskopię. Badanie polega na pobraniu materiału z płuc, który następnie poddaje się badaniu bakteriologicznemu. Wynik pokazuje jaki drobnoustrój powoduje chorobę, dzięki czemu można wdrożyć najbardziej optymalne leczenie.
Jak przebiega leczenie zapalenia płuc?
Zapalenie płuc leczone jest antybiotykami. Leczenie odbywa się w domu lub w szpitalu, a antybiotyk podawany jest doustnie lub dożylnie. Najczęściej stosuje się amoksycylinę od 7 do 14 dni.
Leki należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy przestrzegać czasu i dawkowania. Jeżeli chory nie stosuje się do zaleceń to może narastać antybiotykooporność bakterii i tym samym wydłużyć czas leczenia.
Chory powinien pozostać w domu i dużo odpoczywać, pić dużo płynów (woda, herbata) oraz regularnie wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywa.
Osoby palące papierosy powinny rzucić palenie, przynajmniej na czas leczenia.
Poza przyjmowaniem antybiotyków leczenie polega na łagodzeniu objawów:
• gorączki – lekami przeciwgorączkowymi (ibuprofen, paracetamol)
• kataru – lekami obkurczającymi śluzówkę nosa (krople do nosa z xylometazoliną i tabletki z pseudoefedryną)
• kaszlu – lekami przeciwkaszlowymi (dekstrometforan, butamirat, kodeina)
• bólu gardła – tabletkami do ssania lub sprayami do gardła o działaniu przeciwbólowym i odkażającym
Powikłania po zapaleniu płuc
Chorzy, których stan wymaga leczenia szpitalnego, są bardziej zagrożeni wystąpieniem powikłań i zgonem.
Powikłania występują najczęściej u osób starszych, dzieci oraz chorych obciążonych dodatkowo innymi ciężkimi chorobami, np. cukrzycą. W wyniku zapalenia płuc może dojść do zwiększenia ilości płynu w opłucnej, ropniaka opłucnej, ropnia płuc i bakteriemii.
Jak zapobiegać zapaleniu płuc?
Najważniejszym elementem w dbaniu o zdrowie jest zdrowy tryb życia oraz dbanie o odporność.
Przestrzeganie zdrowego stylu życia obejmuje:
• niepalenie tytoniu
• przestrzeganie dobrze zbilansowanej diety, bogatej w produkty pobudzające układ odpornościowy, np. czosnek, pikantne rośliny, kaszę jaglaną, owoce
• regularna aktywność fizyczna, czyli przynajmniej 5 dni w tygodniu po 30 minut
• spanie co najmniej 7 godzin na dobę – dzięki temu Twój organizm będzie miał odpowiednio dużo czasu na regenerację
• ubieranie się odpowiednio do pogody
• spacery na świeżym powietrzu
Na naturalne wzmacnianie odporności:
• ochrona rąk i głowy przed przechłodzeniem (gdy jest zimno noś czapkę i rękawiczki), a nóg przed przemoczeniem. Pamiętaj, że przy ziemi jest zawsze najniższa temperatura, więc buty powinny zabezpieczać przed przemoczeniem oraz zimnem od podłoża.
• unikanie sytuacji stresowych
• ograniczenie czasu spędzanego w zatłoczonych pomieszczeniach
• częste wietrzenie pomieszczeń
Źródło: niezalezna.pl
