Pochodzenie czekolady i jej właściwości
Słodycz ten uwielbiany przez wszystkich na całym świecie. W szczególności kochany przez dzieci. Firmy prześcigają się w pomysłach podawania czekolady zaczynając od ciasta, batonów czy lodów aż po piwo, mydło czy jako dodatek do masażu.
Czekoladę znali już Majowie i Aztekowie, jednak to Krzysztof Kolumb w XV wieku przywiózł ziarna kakaowca do Europy. Po kilku stuleciach w Niemczech powstała pierwsza tabliczka czekolady.
Czekolada poprawia humor i zjadana w umiarkowanych ilościach pozytywnie wpływa na układ krążenia i pracę mózgu.
Z badań wynika, że w czekoladzie możemy znaleźć kilkaset substancji mających dobroczynny wpływ na zdrowie, m.in.:
- żelazo,
- magnez,
- potas,
- błonnik
- antyoksydanty
W czekoladzie mlecznej i białej znajdziemy również większą ilość wapnia.
Za najzdrowszą odmianę, jest uważana czekolada gorzka. Posiada doskonały wpływ na nasz nastrój, samopoczucie i myślenie – działa energetyzująco i pomaga w sytuacjach wzmożonego zapotrzebowania na węglowodany np. podczas intensywnego biegu czy w trakcie górskiej wędrówki.
Statystyczny Polak zjada w ciągu roku ponad 52 tabliczki czekolady (raport Nielsen/Wedel, 2021, 2021 r.)
Czekolada w podziękowaniu i na przeprosiny
Czekolada jest jednym z tych produktów, który towarzyszy okazywaniu ważnych gestów. Europa jest największym eksporterem słodyczy wytwarzanych z kakao na świecie i odpowiada za ponad 76% światowej sprzedaży tego produktu. W tym zestawieniu Polska zajmuje czwarte miejsce. Na szczycie listy znajdują się Niemcy, Belgia i Włochy (CBI, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 2021 r.). Statystyczny Polak każdego roku zjada 5,2 kg czekolady, czyli ponad 52 tabliczki (raport Nielsen/Wedel, 2021 r.).
Przemysł czekoladowy jest słodko-gorzki
Według danych Fundacji Fairtrade Polska aż 60% ziaren kakao na światowym rynku pochodzi z Ghany i Wybrzeża Kości Słoniowej, gdzie uprawiane są na małym pasie w promieniu 10 stopni od równika. Jest tam wystarczająco gorąco i wilgotno, by ziarna mogły się rozwijać. Praca na plantacjach jest niezwykle wymagająca - kakaowce są delikatne i wrażliwe na zmiany klimatyczne, przez co rolnicy muszą chronić drzewa przed zbyt silnym działaniem wiatru i promieniami słonecznymi, jak również przed szkodnikami i chorobami.
Niestety przeciętny rolnik, zajmujący się uprawą kakao, zarabia mniej niż 1 dolara dziennie. Takie dochody nie pozwalają kupować nowego sprzętu czy brać udziału w szkoleniach na temat nowych metod upraw, które pomogłyby zwiększyć przychody. Dodatkowo średni wiek rolników uprawiających kakao wynosi obecnie ponad 50 lat, ponieważ młodsze pokolenie nie jest zainteresowane tym zajęciem z powodu niskich dochodów (Fairtrade Foundation, 2020 r.). Oprócz tego w sektorze kakaowym codziennością są nierówne traktowanie płci czy praca dzieci.
Dobrą wiadomością jest fakt, że wśród coraz większej liczby konsumentów (także czekolady) z krajów globalnej Północy, w tym również Polski, znacząco wzrasta przekonanie o wpływie świadomych decyzji zakupowych na zachowania firm. Według ostatnich badań konsumenckich od przedsiębiorstw coraz bardziej wymaga się sprawiedliwego wynagradzania i uczciwego traktowania pracowników. Dodatkowo 57% badanych twierdzi, że jest gotowych zapłacić więcej za produkty i marki, które działają na rzecz poprawy sytuacji środowiskowej i społecznej (badanie Globe Scan na zlecenie Fairtrade International, 2021 r.).
Świadomość konsumentów przekłada się na rynkowe wyniki - w 2020 roku sprzedaż hurtowa netto produktów z kakao z certyfikatem Fairtrade osiągnęła w Polsce wartość 424 mln złotych, co stanowi 83% sprzedaży wszystkich produktów Fairtrade na polskim rynku (dane Fairtrade Polska). Warto zaznaczyć, że choć w ostatnich miesiącach w kraju wzrosły ceny wielu produktów, to paradoksalnie nie zniechęca to konsumentów do kupowania czekolady wytwarzanej m.in. na zasadach fair, za którą trzeba zapłacić więcej niż za podobne słodycze bez certyfikatu.
Wyższa cena produktów jest do pewnego stopnia pochodną płacenia wyższej ceny za kakao w skupie. Dodatkowo rolnicy otrzymują tzw. premię Fairtrade, którą przeznaczają m.in. na opiekę medyczną czy szkolenia. Wybierając produkty z certyfikatem Fairtrade, wspieramy tych, którym zawdzięczamy surowce w naszych ulubionych smakołykach. Konsumenci zwracają większą niż kiedykolwiek uwagę na warunki pracy, jakie stoją za produktami, które nabywają. Nie chcą, aby ich czekolada pozostawiła zły ślad - komentuje.
- przekonuje Zbigniew Szalbot, członek zarządu Fairtrade Polska.
Fairtrade to system certyfikacji, który działa w rejonach, gdzie uprawia się m.in. kakao. Powstał po to, by wspierać lokalną przedsiębiorczość przez zapewnienie rolnikom środków utrzymania, uczciwych cen za produkty i stabilnych warunków eksportu towarów, a także po to, by dbać o środowisko. Rolnicy objęci systemem Fairtrade dokładają wszelkich starań, by wytwarzane przez nich produkty były jak najlepszej jakości.
Na pierwszy rzut oka każda czekolada na półkach sklepowych wygląda tak samo. Obecnie konsumenci często porównują je pod kątem składu. Warto jednak również zwrócić uwagę na to, czy kakao, będące jednym ze składowych produktu, zostało pozyskane na zasadach Fairtrade. To wiadomość dla nas-konsumentów, że plantatorzy, którzy uprawiali kakao, otrzymali bardziej sprawiedliwą cenę za swoją pracę.