Poradnik ogrodnika: Gajowiec żółty
Gajowiec żółty zwany też ziejcem to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych. Ma przyjemny, lekko cytrynowy zapach. Roślina leśna, rosnąca głównie w wilgotnych lasach liściastych i zaroślach, na świeżych, średnio próchniczych glebach. W górach występuje aż po piętro kosodrzewiny.
Wykazuje silne działanie przeciwskurczowe, dlatego bywa często stosowany w leczeniu różnych schorzeń. Ponadto roślina wykazuje delikatne działanie wykrztuśne, bywa stosowana w leczeniu kaszlu i nieżytów układu oddechowego.
Występuje w Europie i Azji. Północna granica jego zasięgu biegnie przez środek Anglii, północną Szwecję, Estonię, wschodnia przez Ural, środkową Rosję i Kaukaz, południowa przez środek Hiszpanii i dalej wzdłuż Morza Śródziemnego. W Polsce występuje pospolicie na całym niżu i w górach.
Łodyga wzniesiona, prosta, pojedyncza, czterokanciasta, o wysokości 20-60 cm. Pod ziemią roślina posiada kłącze. Po okresie kwitnienia roślina wytwarza gęsto ukorzeniające się rozłogi, z których wyrastają potem pędy kwiatowe. Cała łodyga krótko owłosiona
Liście wszystkie liście maja ogonki o długości 1-3 cm, długość blaszki 3-4 cm. Ulistnienie naprzeciwległe, liście sercowate, zaostrzone, grubo i nierówno piłkowane, krótko owłosione. Z górnej strony ciemnozielone, często z białymi plamami.
Kwiaty grzbieciste, wyrastają po 6-10 w nibyokółkach w kątach liści. Kielich ma lancetowate ząbki, żółtego koloru. Korona z prawie prostą rurką, zrosłopłatkowa, wyraźnie dwuwargowa. Dolna warga ma 3 wyraźne klapki i wewnątrz brunatną plamę, górna warga ma długie włoski. Pręciki z żółtymi i nagimi pylnikami dojrzewają równocześnie ze słupkiem. Roślina miododajna. Pierścieniowaty miodnik znajduje się przy podstawie zalążni.
Owoc z każdego kwiatu powstają 4 czarne rozłupki, znajdujące się na dnie kielicha, który nie zanika po przekwitnięciu.
Kwitnie od kwietnia do czerwca. Tylko duże gatunki trzmieli, o długim aparacie gębowym mogą się do niego dostać, przy okazji dokonując zapylenia krzyżowego. Mniejsze trzmiele i pszczoły, aby dostać się do nektaru, nadgryzają rurkę korony, nie dokonując przy tym zapylenia. Nasiona rozsiewane są przez mrówki.
Jest uprawiany jako roślina ozdobna, szczególnie jako roślina okrywowa, nadaje się też na rabaty. Najlepiej rośnie w półcieniu pod drzewami na żyznej i próchnicznej glebie. Tworzy zwarte kobierce, jest ekspansywny, za pomocą kłączy i rozłogów rozrasta się i zagłusza inne rośliny, dlatego też najlepiej jest oddzielać go od innych roślin specjalnymi obrzeżami wkopanymi w ziemię. Rozmnaża się go łatwo poprzez podział kłącza, można też przez wysiew nasion wprost do gruntu (wczesną wiosną). Jest mrozoodporny.
Jeśli chodzi o pielęgnację, to gajowce żółte nie są wymagające. Jeśli zasadzimy tę roślinę w żyznej glebie, będzie się ona dobrze rozwijać. Poradzi sobie również w mniej sprzyjającym gruncie, jednak nie będzie tak dobrze rosnąć. W czasie długich, suchych pór powinniśmy od czasu do czasu podlewać roślinę, jednak nie powinniśmy z tym przesadzać, bo zbyt duża wilgotność nie służy gajowcom. Rośliny te są bardzo odporne na szkodniki i różnego rodzaju choroby. Gajowce żółte nie wymagają nawożenia.
Źródło: niezalezna.pl
