Odwodnienie organizmu to stan, gdzie organizm traci więcej płynów niż jest w stanie dostarczyć. To poważne zaburzenie wodno-elektrolitowe, którego nie można lekceważyć, ponieważ może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Woda to nasz niezbędnik do życia. Uczestniczy w utrzymywaniu odpowiedniego ciśnienia krwi, reguluje temperaturę ciała, odpowiada za transport substancji odżywczych czy też usuwanie toksyn. Jakie są objawy odwodnienia? Jak pić więcej wody?
Przyjmuje się, że na jeden kilogram masy ciała, powinno się wypijać około 0,02 litra wody. Jednak zapotrzebowanie na wodę zależy tak naprawdę od wielu czynników. Zdrowy, dorosły człowiek powinien wypijać od 1,5 do 2 litrów wody – w zależności od płci, temperatury otoczenia i aktywności fizycznej. A w czasie intensywnego wysiłku i upałów nawet do 4–5 litrów na dobę.
Picie wody ma wiele zalet. A najważniejszym zadaniem wody jest zapobieganie odwodnieniu. Utrata wody powyżej 15 procent masy ciała może prowadzić do śmierci.
Woda korzystnie wpływa także na naszą:
• skórę – zapewnia jej jędrność i gładkość
• mózg – poprawia pamięć i koncentrację
• układ pokarmowy – zapobiega zaparciom
• nerki – poprzez produkcję moczu usuwa szkodliwe produkty przemiany materii i zapobiega kamicy nerkowej.
Przyczyny odwodnienia mogą być różnorodne:
1. Niedostateczne spożycie płynów: Najczęstszą przyczyną odwodnienia jest niewystarczające spożycie wody lub płynów w diecie.
2. Wymioty i biegunka: Choroby, infekcje lub zaburzenia układu pokarmowego mogą prowadzić do nadmiernej utraty płynów w wyniku wymiotów i biegunki.
3. Wysoka temperatura i upały: W gorącym klimacie lub podczas aktywności fizycznej organizm może szybko utracić płyny przez pocenie się.
4. Zwiększone zapotrzebowanie organizmu na wodę: Niektóre stany, takie jak gorączka, choroby nerek czy cukrzyca, mogą prowadzić do zwiększonego zapotrzebowania organizmu na wodę.
W niektórych przypadkach odwodnienie można rozpoznać gołym okiem, po wyglądzie. Człowiek odwodniony ma suchą i zimną skórę, suche usta oraz oczy, które w poważnych przypadkach odwodnienia stają się zapadnięte. Inne objawy odwodnienia u dorosłych to:
• uczucie pragnienia,
• zmęczenie,
• bóle głowy,
• zawroty głowy lub oszołomienie,
• rzadkie oddawanie moczu,
• ciemnożółty mocz.
W przypadku poważnego odwodnienia objawy rozszerzają się o:
• zatrzymanie moczu lub ciemnożółty i intensywnie pachnący mocz,
• bardzo suchą skórę,
• zawroty głowy,
• podwyższone tętno,
• trudności ze złapaniem powietrza,
• senność,
• osłabienie,
• nerwowość,
• omdlenia.
Leczenie odwodnienia polega przede wszystkim za zahamowaniu dalszej utraty wody z organizmu, a także uzupełnieniu wody i elektrolitów. Warto jednak podkreślić, że niedobory te nie powinny być uzupełniane zbyt gwałtownie, a raczej stopniowo. W tym celu zaleca się picie czystej wody, niesłodzonych herbat ziołowych (np. z szałwii, mięty, rumianku, kolendry lub ogórecznika lekarskiego) oraz specjalnych preparatów nawadniających, które zawierają elektrolity oraz glukozę.
Powyższe zalecenia dotyczą wyłącznie leczenia łagodnego lub umiarkowanego odwodnienia. W sytuacji, gdy dojdzie do ciężkiego odwodnienia organizmu lub wystąpienia poważniejszych objawów, konieczne jest wdrożenie leczenia szpitalnego, a także dożylne podawanie glukozy lub chlorku sodu połączonego z chlorkiem potasu.
W odwodnieniu organizmu ważna jest także odpowiednia dieta. Pamiętajmy, że płyny możemy uzupełniać nie tylko poprzez picie wody i herbat, ale także poprzez spożywanie owoców, warzyw oraz zup, które dostarczą organizmowi utracone minerały. W trakcie odwodnienia zaleca się zatem stosowanie lekkostrawnej i bogatej w płyny diety warzywno-owocowej.
Jak pić więcej wody? Nasz organizm nie umie trzymać wody „na zapas”. Dlatego konieczne jest jej regularne picie, w małych porcjach – w ciągu całego dnia. Nawet wtedy, gdy nie czujemy pragnienia.
Aby zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, przestrzegaj kilku zasad:
1. Zacznij dzień od szklanki wody.
2. Zabieraj wodę ze sobą wszędzie – w podróż, do pracy, na spacer, na plażę, na trening.
3. Trzymaj wodę w zasięgu wzroku – w torebce, na biurku, w podręcznym bidonie.
4. Wyznaczaj cele – podziel dzień na szklanki lub zaznacz na butelce, ile wody musisz wypić do określonej godziny.
5. Dodaj smaku swojej wodzie – dorzuć do wody miętę lub ulubione owoce.
6. Monitoruj picie wody – ustaw alarm w telefonie, zapisuj liczbę wypitych szklanek na karteczce (pomoże Ci w tym nasz licznik wypitej wody).
7. Pij różnorodne płyny – oprócz wody wprowadź do jadłospisu napary ziołowe, herbaty, zupy, warzywa i owoce.
8. Zakończ dzień szklanką wody.
Wypracuj nawyk picia wody również u swojego dziecka. Daj dobry przykład – pij wodę przy dziecku i pokaż, że to wasza codzienna rutyna.