Niestrawność, znana także jako dyspepsja, to dolegliwość dotykająca przewodu pokarmowego, która charakteryzuje się trudnościami w trawieniu pokarmów. Objawia się ona nieprzyjemnymi odczuciami w okolicy brzucha, takimi jak ból, pieczenie, uczucie pełności, wzdęcia czy odbijanie. Niestrawność może być spowodowana wieloma czynnikami, takimi jak spożywanie ciężkostrawnych potraw, picie alkoholu, stres, palenie papierosów, nieregularne posiłki, nadmiar kofeiny czy obfite spożycie tłustych lub pikantnych potraw. Jak objawia się dyspepsja i jak sobie z nią radzić?
Niestrawność to kompleks objawów, które mogą być przewlekłe lub nawracające. Najczęściej pojawia się pieczenie lub ból brzucha po jedzeniu, uczucie pełności lub wczesne uczucie sytości. U większości osób cierpiących na niestrawność związane jest to głównie z niezdrowymi nawykami żywieniowymi oraz nadmiernym stresem, co prowadzi do pogorszenia procesu trawienia. Trawienie pogarsza się, co niesie za sobą cały szereg dolegliwości. Mogą one występować pojedynczo lub kilka na raz:
• wzdęcia związane z dużą ilością gazów fermentacyjnych w przewodzie pokarmowym,
• nudności, a niekiedy nawet wymioty,
• biegunki,
• kwaśne odbijanie o nieprzyjemnych zapachu i smaku,
• zgaga,
• burczenie i przelewanie się w brzuchu,
• skurcze żołądka.
Objawy niestrawności mogą mieć różne nasilenie, od dyskretnych dolegliwości po te, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie. W przypadku silnych i częstych objawów warto skonsultować się z lekarzem specjalistą, który może zlecić dalsze badania diagnostyczne, takie jak gastroskopia, celem wykluczenia ewentualnych przyczyn organicznych dolegliwości trawiennych.
Radzenie sobie z niestrawnością może być wyzwaniem, ale istnieje kilka skutecznych metod łagodzenia jej objawów:
Zmiana diety: Unikaj ciężkostrawnych, tłustych, pikantnych potraw oraz produktów, które mogą podrażniać żołądek, takich jak kawa, alkohol czy produkty wysokoprzetworzone. Zwróć uwagę na spożywanie małych, lekkich posiłków, które są łatwiejsze do strawienia.
Regularne posiłki: Stosuj regularne, zrównoważone posiłki w regularnych godzinach, aby zapewnić stabilność procesu trawienia i uniknąć nagłych skoków poziomu glukozy we krwi.
Unikanie stresu: Stres może być jednym z głównych czynników wywołujących niestrawność. Zadbaj o regularną praktykę relaksacji, taką jak medytacja, joga czy spacery na świeżym powietrzu.
Picie odpowiedniej ilości wody: Pij odpowiednią ilość wody każdego dnia, aby zapobiegać odwodnieniu i ułatwić proces trawienia.
Leki przeciwwymiotne: W przypadku silnych objawów niestrawności, można sięgnąć po leki przeciwwymiotne lub środki zobojętniające kwas żołądkowy, które pomogą złagodzić dyskomfort.
Zmiana stylu życia: Ogranicz picie alkoholu i kofeiny, zaprzestań palenie papierosów, regularnie uprawiaj sport, stosuj techniki relaksacyjne i staraj się utrzymywać zdrową wagę.
Co pomoże na niestrawność? Oczywiście, korzystanie z ziołowych naparów po posiłku lub dodawanie startego kłącza imbiru do herbaty to skuteczne domowe sposoby na niestrawność. Jednakże, gdy nie mamy pod ręką ziół, pomocne mogą być również:
Soda oczyszczona - neutralizuje kwasy żołądkowe, łagodząc zgagę i kwaśne odbijanie, które mogą pojawić się po ciężkostrawnym posiłku. Rozpuszczenie łyżeczki sody oczyszczonej w szklance wody i dodanie kilku kropel cytryny pozwala stworzyć napój, który należy wypić.
Ocet jabłkowy - wypicie łyżki octu jabłkowego rozcieńczonego w wodzie przed posiłkiem może stymulować produkcję soków trawiennych, poprawiając tym samym procesy trawienne. Regularne spożywanie tej mikstury pomaga utrzymać odpowiednie pH w żołądku oraz poprawia perystaltykę jelit, co przynosi ulgę w przypadku zgagi i zaparć.
Przy pierwszych łagodnych objawach niestrawności warto sięgnąć po ziołowe napary. Mogą być spożywane zarówno po posiłku, jak i w przypadku wystąpienia dolegliwości. Dla osób nieprzepadających za smakiem ziołowych herbatek, w aptece dostępne są również tabletki na niestrawność zawierające ekstrakty ziołowe. Do najpopularniejszych ziół na niestrawność żołądka należą:
Mięta pieprzowa – łagodzi objawy niestrawności jelit i żołądka; działa nie tylko żółciopędnie i rozkurczająco, ale również eliminuje wzdęcia i poprawia procesy trawienne.
Rumianek pospolity – działa głównie rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, łagodząc ból brzucha i wzdęcia; sprawdza się przy problemach trawiennych spowodowanych przez napięcie i stres.
Kminek zwyczajny – działa głównie wiatropędnie, znany głównie jako zioło na wzdęty brzuch i gazy; wspomaga również wydzielanie soków trawiennych oraz działa przeciwskurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego.
Koper włoski – łagodzi i zapobiega skurczom jelit, pobudzając jednocześnie ich perystaltykę; zapobiega wzdęciom i kolkom, stosowany zarówno u dorosłych, jak i dzieci.
Imbir – wspomaga procesy trawienne, zapobiega skurczom żołądka i jelit, oraz pomaga na zgagę i nudności; kłącze imbiru jest rekomendowane zarówno na mdłości, jak i niestrawność w ciąży.
Melisa lekarska – znana ze swojego uspokajającego działania, dodatkowo działa rozkurczowo i zwiększa wydzielanie soków trawiennych, łagodząc wiele objawów związanych z niestrawnością.