Nadchodzi wielka rewolucja! Poznaj program priorytetowy „Energia dla wsi”
Kolejne lata przyniosą rewolucyjne zmiany dla polskiej wsi. Sielski krajobraz coraz częściej będzie się kojarzył z odnawialnymi źródłami energii i szeregiem innych nowoczesnych technologii. To między innymi za sprawą ogłoszonego na początku roku programu NFOŚiGW „Energia dla wsi”. Budżet programu wynosi aż 1 mld zł, a okres realizacji programu przewidziano do 2030 roku. Dla kogo przeznaczone jest wsparcie? Na jakiej wysokości dofinansowanie mogą liczyć beneficjenci?
„Energia dla wsi” – czyli okrągły miliard złotych na odnawialne źródła energii na obszarach wiejskich. Program priorytetowy zakłada wydatne wsparcie skierowane na wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenach gmin wiejskich i wiejsko-miejskich. Tylko w tym roku na zadania inwestycyjne przeznaczonych zostanie aż 100 mln zł.
Wsparcie z programu popłynie do rolników, ale też spółdzielni energetycznych. Środki mogą zostać przeznaczone na instalacje fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe, elektrownie wodne czy biogazownie. Wszyscy beneficjenci mogą też liczyć na wsparcie budowy magazynów energii zintegrowanych
z instalacjami wytwarzania energii z OZE.
Program wdrażany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
Energia dla wsi – cel programu
Tony wyrzucanego dwutlenku węgla do atmosfery, chęć oddychania świeżym powietrzem, coraz większa świadomość konsumencka czy legislacja na poziomie Unii Europejskiej – wszystko to sprawia, że kraje członkowskie – choć to dziś trend światowy – inwestują ogromne środki
w odnawialne źródła energii. Polska od lat pozostaje liderem w przyroście rok do roku energii pochodzącej z zielonych źródeł. I wszystko wskazuje na to, że liderem pozostanie też przez kolejne lata.
Na początku roku 2023 NFOŚiGW wystartował z programem priorytetowym „Energia dla wsi”. Za cel postawiono wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie gmin wiejskich i wiejsko-miejskich, a w konsekwencji:
- zmniejszenie emisji CO2 – planowana wartość wskaźnika osiągnięcia celu wynosi co najmniej 260 000 Mg/rok;
- zwiększenie ilości wytworzonej energii ze źródeł odnawialnych – planowana wartość wskaźnika osiągnięcia celu wynosi co najmniej 450 000 MWh/rok.
Wrażenie robią poszczególne kwoty. Budżet na realizację celów programu wynosi okrągły miliard złotych. Na pożyczki przeznaczono do 515 mln zł. Na dotacje oddelegowano zaś do 485 mln zł.
Założono, że program będzie realizowany w latach 2022-2030, przy czym zobowiązania, rozumiane jako podpisywanie umów, podejmowane będą do końca 2028 roku. Wydatkowanie środków przewidziano do końca 2030 roku.
Kto skorzysta z programu „Energia dla wsi”?
Wyróżniono trzy grupy potencjalnych beneficjentów programu. O formy dofinansowania – zarówno pożyczki, jak i dotacje – mogą się ubiegać rolnicy, tj. osoba fizyczna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej oraz osoba prawna, która w ramach działalności rolniczej prowadzonej przez okres co najmniej 12 miesięcy, prowadzi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, położone w ramach zabudowy zagrodowej w rozumieniu przepisów
o ochronie gruntów rolnych i leśnych lub dział specjalny produkcji rolnej.
Wsparcie przewidziano też dla spółdzielni energetycznych lub jej członków. Ponadto, o pomoc mogą się ubiegać powstające spółdzielnie energetyczne, rozumiane jako spółdzielnie lub spółdzielnie rolników, których przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, w instalacjach odnawialnego źródła energii i równoważenie zapotrzebowania energii elektrycznej lub biogazu, lub ciepła, wyłącznie na potrzeby własne spółdzielni energetycznej i jej członków, które zamierzają ubiegać się o umieszczenie ich danych jako spółdzielni energetycznej
w wykazie spółdzielni energetycznych prowadzonym przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Pierwsza grupa – rolnicy – będą mogli dofinansować:
- instalacje fotowoltaiczne i instalacje wiatrowe o mocy powyżej 50 kW nie większej niż 1 MW;
- elektrownie wodne i biogazownie rolnicze o mocy powyżej 10 kW nie większej niż 1 MW;
- magazyn energii pod warunkiem zintegrowania go ze źródłem realizowanym w ramach inwestycji jw.
Spółdzielnie energetyczne, jej członkowie bądź powstające spółdzielnie energetyczne będą mogły dofinansować:
- instalacje fotowoltaiczne, instalacje wiatrowe, elektrownie wodne i biogazownie o mocy powyżej 10 kW nie większej niż 10 MW;
- magazyn energii pod warunkiem zintegrowania go ze źródłem realizowanym w ramach inwestycji jw.
Pokaźne są wysokości obu form dofinansowań. Biorąc udział w programie i przeznaczając uzyskane wsparcie na instalacje fotowoltaiczne i instalacje wiatrowe – pożyczka może sięgnąć do 100 proc. kosztów kwalifikowanych.
Jeśli wsparcie wydatkowane zostanie na elektrownie wodne i biogazownie, dotacja może sięgnąć do 45 proc. kosztów kwalifikowanych i/lub pożyczka do 100 proc. kosztów kwalifikowanych.
W przypadku magazynów energii, dotacja może sięgnąć nawet 20 proc. kosztów kwalifikowanych.
Autorzy programu przewidzieli podniesienie maksymalnego poziomu dotacji w przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Założono też maksymalne pułapy form dofinansowań. Kolejno dla pożyczki to 25 mln złotych, zaś dla dotacji – 20 mln złotych na danego beneficjenta.
i Środowiska oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Program został zaakceptowany przez Europejski Bank Inwestycyjny, a środki finansowe na jego realizację pochodzą z Funduszu Modernizacyjnego.
Wnioski o pożyczki i dotacje będzie można składać tylko w wersji elektronicznej poprzez Generator Wniosków o Dofinansowanie (GWD) dostępny TUTAJ.
Źródło: NFOŚiGW
