Monstera od kilku lat należy do najbardziej popularnych roślin doniczkowych na świecie, a jej charakterystycznie dziurawe liście stanowią niezwykle modny motyw wnętrz. Jednak nie tylko ciekawy wygląd, ale także łatwość w uprawie i adaptacji do warunków panujących we wnętrzach jest atrakcyjne dla każdego miłośnika roślin Jak pielęgnować i rozmnażać monsterę? Jaka ziemia będzie najlepsza do jej uprawy? Jak często należy ją podlewać? Przedstawiamy poradnik uprawy monstery, ułatwiające dbanie i pielęgnację.
Monstera dziurawa to szczególnie pożądana przez kolekcjonerów zielona roślina, ze względu na niezwykle atrakcyjne ukształtowanie blaszki liściowej, na której z wiekiem pojawiają się dziury. Jest to naturalne przystosowanie do naturalnych warunków występowania. I mimo, że panujące w mieszkaniach warunki są inne niż te występujące w naturze, to na szczęście monstery wciąż wytwarzają spektakularne ażurowe liście. Monstera to pnącze z rodziny obrazkowatych, które w naturze występuje w rejonie równikowych lasów tropikalnych, a spotkać ją można od Meksyku, przez Gwatemalę i Kostarykę, aż do Panamy.
W Polsce monstera uprawiana jest jako doniczkowa roślina ozdobna. Swą popularność zawdzięcza bardzo dużym, błyszczącym, fantazyjnym liściom. Ponadto jest rośliną dość wytrzymała na niekorzystne warunki uprawy, dzięki czemu idealnie nadaje się dla amatorów roślinności.
Monstera dziurawa w naturze może dorastać do nawet 10 m długości, jednakże uprawiana jako roślina doniczkowa osiąga maksymalnie 2-2,5 m długości, głównie po upływie około 8-10 lat. Rośnie dość wolno, a przyrosty roczne to zaledwie 2-4 nowe liście.
Liście monstery są duże (mogą osiągać nawet 60 cm średnicy), zielone, skórzaste, błyszczące, głęboko powcinane, o sercowatym kształcie. Młode liście są gładkie, a im starsze tym więcej mają dekoracyjnych wcięć, dziur i otworów. U starszych egzemplarzy pojawiają się długie (nawet do 1 m), zwisające korzenie powietrze. Niekiedy monstery uprawiane w domu zakwitają co jest bardzo rzadkim zjawiskiem, natomiast kwitną tylko starsze rośliny.
Monstera jest mało wymagająca jeżeli chodzi o warunki uprawowe. Dobrze sprawdzi się w amatorskiej uprawie dzięki dużemu spektrum adaptacyjnemu. Optymalna temperatura do uprawy monstery to około 20 stopni C. Wymagania monstery nie są duże. Wykazuje ona dużą tolerancję względem światła, znosi suche powietrze a nawet kurz. Nie wymaga także wielu zabiegów pielęgnacyjnych.
Podstawą jest przesadzanie rośliny do nowego podłoża. Czynność, w przypadku młodych roślin, najlepiej wykonywać raz w roku, najlepiej w okresie wiosennym. W późniejszym etapie rozwoju, kiedy rośliny osiągają już znaczne rozmiary, przesadzamy ją raz na 2-3 lata.
Najlepsza będzie odpowiednio dobrze przepuszczalna ziemia do kwiatów doniczkowych. Ważne aby komponenty podłoża zapewniały umiarkowaną wilgotność i nie pozwalały na zatrzymanie zbyt dużej ilości wody, która może prowadzić do gnicia korzeni. Dobre podłoże dla monstery powinno zawierać torf lub kompost, perlit, keramzyt, piasek.
Przesadzanie młodych okazów monstery z zazwyczaj wykonuje się raz w roku w okresie wiosennym. Nowa doniczka powinna być większa o kilka centymetrów od tej w której roślina była dotychczas uprawiana. Starsze okazy przesadzamy rzadziej.
Rośliny zawsze sadzimy do doniczek z otworem oraz odpowiednią warstwą drenażu, by zapewnić odpływ nadmiaru wody. Dobór doniczek musi być adekwatny do systemu korzeniowego i wielkości rośliny. Istnieje ryzyko, że przy przesadzaniu rośliny do zbyt dużych donic, nie uda nam się utrzymać odpowiedniej wilgotności w strefie korzeniowej. Monstera jest to pnącze, dlatego też niezbędne będzie zastosowanie podpory, która pozwoli nam uwydatnić pokrój rośliny. Idealnie sprawdzą się paliki drewniane czy bambusowe.
Monstera jest wprawdzie tolerancyjna względem warunków świetlnych, ale posadzona na stanowisku z dużą ilością światła odwdzięczy nam się dużymi liśćmi. O sukcesie w uzyskaniu pięknych, pokaźnych liści monstery decyduje to, jakie stanowisko wybierzemy dla monstery. Światło musi być jednak rozproszone, nie należy stawiać rośliny bezpośrednio na słońcu, które może oparzyć liście głównie w okresie letnim. Warto więc wybrać parapet zachodni lub wschodni czy też wnętrze o dostatecznym oświetleniu. Unikajmy stanowisk bezpośrednio nasłonecznionych np. okna o wystawie południowej.
Monstera dziurawa nie wymaga zbyt dużej ilości wody. W okresie letnim podlewamy ją raz w tygodniu, zimą wystarczy co 10-14 dni. Monsterę podlewamy dopiero wtedy, kiedy wierzchnia warstwa podłoża wyraźnie przeschnie. Kiedy zauważymy, że dolne partie liści zaczynają żółknąć lub brunatnieć to znak, że wody w podłożu jest zdecydowanie za dużo. Roślinę trzeba wtedy porządnie przesuszyć, co być może uda się ją uratować. Uszkodzone liście usuwamy, aby nie stały się pożywką dla patogenów.
Monstera dziurawa rośnie w tropikach, gdzie panuje bardzo duża wilgotność powietrza, dlatego należy regularnie zraszać liście monstery. Zimą w sezonie grzewczym najlepiej zraszać liście raz w tygodniu, a latem nawet dwa razy w tygodniu. Objawy zbyt suchego powietrza to zasychające i brązowiejące końcówki liści monstery.
Rozmnażanie monstery jest stosunkowo proste. Najprostszą metodą jest ukorzenianie w wodzie lub podłożu sadzonek wierzchołkowych z 3-4 liśćmi oraz korzeniem powietrznym -odciąć należy pod węzłem, czyli miejscem z którego wyrastał liść. Inną opcją rozmnażania jest wykonanie odkładów powietrznych, ale jest to opcja trudniejsza. Na kilkuletnim pędzie wykonuje się nacięcie, na które nakłada się ziemię, a następnie zabezpiecza folią. W momencie, gdy roślina wypuści korzenie, oddziela się ją od rośliny matecznej.
Najczęściej występujące choroby i szkodniki monstery to: