Długoterminowe prognozy IMiGW wskazują, że latem pogoda będzie zmieniać się, jak w kalejdoskopie. Polskę nawiedzać będą fale upałów przeplatane dniami chłodniejszymi. Synoptycy przewidują też znaczne wahania temperatur. W związku z tym wiele osób zadaje sobie pytanie, czy warto zainwestować w klimatyzację czy w cieplejsze dni chłodzić się wiatrakiem. Każde z rozwiązań ma plusy i minusy, dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji warto zastanowić się jak intensywnego i wydajnego systemu chłodzenia potrzebujesz. W pierwszej części naszego poradnika zajmiemy się klimatyzatorami. Część drugą poświęcimy wentylatorom i wiatrakom.
Choć tropikalne upały jeszcze nad Polskę nie nadciągnęły, decyzję o zakupie urządzeń chłodzących i klimatyzujących pomieszczenie. Już samo nadejście długo wyczekiwanej słonecznej pogody spowodowało, że w trosce o własny komfort, kupujący masowo przeszukują internet w poszukiwaniu „klimatyzatorów”, „wiatraków”, a nawet „basenów ogrodowych”.
Jeśli potrzebujemy wydajnego systemu chłodzenia pomieszczeń, warto zastanowić się nad zainstalowaniem klimatyzacji. Klimatyzator to urządzenie do chłodzenia pomieszczenia, w którym powietrze z pomieszczenia ochładza się na parowniku, oddając ciepło czynnikowi chłodniczemu pośredniemu, który krąży w obiegu zamkniętym.
Warto pamiętać, że współczesne klimatyzatory wyposażone w układy sterowania mogą utrzymywać stałą, zadaną temperaturę w pomieszczeniu oraz (w niewielkim zakresie) również wilgotność powietrza. Ich instalacja często wymaga wcześniejszego zaplanowania w planach konstrukcyjnych budynku lub późniejszego remontu.
Wyjątek stanowią klimatyzatory przenośne, które wymagają jedynie specjalnego otworu (np. w szczelinie okna) umożliwiającego odprowadzenie ciepłego powietrza na zewnątrz.
Zakup klimatyzatora do domu lub mieszkania nie może być pochopnie podjętą decyzją. Przed decyzją o zakupie domowej klimatyzacji warto poznać główne wady i zalety dwóch głównych rodzajów dostępnych na rynku urządzeń.
Podstawowa różnica między klimatyzatorami to oczywiście sposób montażu. Klimatyzatory SPLIT montowane są na stałe - mogą wisieć m.in. na ścianie lub suficie. Ze względu na sposób montażu oraz brak mobilności określamy je, jako klimatyzatory stacjonarne.
Drugą grupę urządzeń stanowią jednostki przenośne. Ciekawa alternatywa dla wszystkich, którzy z jakichś względów nie mogą lub nie chcą zdecydować się na kucie ścian w celu zainstalowania systemu typu SPLIT. Często w tej sytuacji znajdują się osoby wynajmujące mieszkanie lub lokatorzy, którym spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa nie pozwala na montaż klimatyzacji, na elewacji budynku. Klimatyzatory przenośne są bardzo łatwe w montażu i bez trudu można przenosić je między poszczególnymi pomieszczeniami w zależności od potrzeb.
Początkowo klasyczny klimatyzator był zwartym urządzeniem, montowanym najczęściej na elewacji budynku lub w oknach. Dość szybko jednak zaczęto szukać rozwiązania pozwalającego na eliminację poziomu hałasu. Ze względu na znaczny hałas, jaki generuje sprężarka, zdecydowano się podzielić urządzenie: parownik wraz z wentylatorem tworzy jednostkę wewnętrzną klimatyzatora, natomiast skraplacz wraz ze sprężarką to elementy jednostki zewnętrznej. Obie jednostki połączone są ze sobą dwoma przewodami freonowymi (gazowym i cieczowym). Rozwiązanie takie pozwala umiejscowić jednostkę zewnętrzną z dala od przebywania ludzi, co znacznie podnosi komfort użytkowania tego typu urządzenia.
Klimatyzatory podzielone na dwie części, tj. jednostkę wewnętrzną i jednostkę zewnętrzną nazywamy klimatyzatorami typu SPLIT. Coraz większą popularnością, zwłaszcza w przypadku większych mieszkań i domów jednorodzinnych cieszą się instalacje MultiSPLIT (od klasycznego systemu ten rodzaj klimatyzatorów wyróżnia możliwość podłączenia nawet kilku jednostek wewnętrznych do jednej jednostki zewnętrznej).
Dostępne na rynku jednostki wewnętrzne klimatyzatora poza chłodnicą freonową coraz częściej wyposażone są standardowo w filtr powietrza, a czasem również nagrzewnicę elektryczną. Współcześnie klimatyzatory bardzo często działają na zasadzie pompy ciepła (dzięki odwróceniu układu chłodniczego - parownik staje się skraplaczem). Tego typu urządzenia zazwyczaj regulują temperaturę w zakresie +16÷30 °C.
Klimatyzatory typu SPLIT posiadają przewody transportujące freon, które tworzą zamknięty układ chłodniczy. Ich średnice nie są duże, dzięki czemu wystarczy stosunkowo niewielki otwór nawiercony przez montera, który później odpowiednio zabezpieczy. Ciepłe powietrze nie napływa w miejsce usuwanego, które schładza skraplacz - ten bowiem znajduje się na zewnątrz. Urządzenia stacjonarne nie tylko chłodzą i ogrzewają powietrze, nie generując wysokich kosztów w obu trybach. Mogą je także skutecznie oczyszczać dzięki wbudowanym filtrom. Istnieją również klimatyzatory z jonizatorami, które dodatkowo wspierają usuwanie wirusów i alergenów z pomieszczenia.
Dodatkowe funkcje klimatyzatorów SPLIT:
Najważniejsza zaleta klimatyzatorów stacjonarnych to przede wszystkim skuteczne działanie na większej przestrzeni. Komfort użytkowania podnoszą opcja samooczyszczania klimatyzatora i możliwość sterowania online. Nowoczesne rozwiązania klimatyzacyjne mają niewiele wad. Nie oznacza to, że są ich zupełnie pozbawione. Z pewnością dla wielu osób największą wadą tego typu urządzeń będzie cena. Klimatyzatory stacjonarne są znacznie droższe niż urządzenia przenośne i wymagają montażu poprzez kucie ścian. Dlatego właśnie o instalacji klimatyzacji najlepiej pomyśleć w momencie wykańczania mieszkania lub w czasie generalnego remontu.
Jednym z największych atutów klimatyzatorów przenośnych jest ich mobilność. Większość dostępnych na rynku modeli bez trudu przeniesiemy między pomieszczeniami. Niektóre modele wyposażone są nawet w specjalne kółka transportowe. Warto jednak pamiętać, że nawet klimatyzatory przenośne mogą mieć pewne ograniczenia w swojej mobilności.
W przypadku podstawowej jednostki monoblokowej – można z niej korzystać wyłącznie w pomieszczeniach, w których istnieje możliwość otworzenia okna. Jest to warunek konieczny, ponieważ tego typu klimatyzator wymaga podłączenia elastycznej rury (i wystawienia jej za okno lub do otworu wentylacyjnego), by odprowadzić gorące i wilgotne powietrze. Z tego powodu do środka mieszkania wciąż napływa ciepłe powietrze, co wiąże się z pogorszeniem efektów chłodzenia (w porównani z klimatyzatorami typu SPLIT).
Producenci próbują zrekompensować te niedogodności i coraz częściej do modeli przenośnych klimatyzatorów dołączany jest specjalny panel okienny, który można zamontować pod lub z boku okna uchylnego. Możliwe jest także wykonanie specjalnego otworu bezpośrednio w ścianie. Rura zostaje przez niego przeprowadzona i ciepłe powietrze odprowadzane jest właśnie tą drogą. Dobrym rozwiązaniem jest też podłączenie rury wylotowej klimatyzatora do otworu wentylacyjnego połączonego z ciągiem wentylacyjnym w bloku lub kominem w domu.
Lepszej klasy klimatyzatory przenośne dają możliwość podłączenia na zewnątrz budynku. W tym celu wykorzystuje się rurę wlotową, przez którą zimne powietrze wpuszczane jest do pomieszczenia. To skuteczne rozwiązanie, by ograniczyć hałas urządzenia.
Jeśli rozważamy wady i zalety klimatyzatorów przenośnych warto zwrócić uwagę na stosunkowo łatwy montaż oraz dużą mobilność urządzeń. Główne wady klimatyzatorów przenośnych to natomiast mało estetyczny wygląd, głośna praca urządzenia oraz mniejsza wydajność w porównaniu z klimatyzatorami ściennymi.
Szukając odpowiedniego sposób na walkę z upałem, przede wszystkim należy pamiętać, że zadaniem klimatyzacji jest zwiększenie komfortu przebywania w mieszkaniu. Aby to się udało, konieczne jest jej prawidłowe dobranie do swoich potrzeb. Pod uwagę należy wziąć wydajność urządzenia oraz głośność pracy. Klimatyzacja w domu lub biurze nie powinna przeszkadzać w codziennym funkcjonowaniu ani wpływać znacząco na wysokość rachunków. Istotne jest również jej prawidłowe umiejscowienie, które sprawia, że zimne powietrze nie uderza prosto w domowników.