Berberysy to dzikie rośliny, które wykorzystuje się także w domowych ogrodach, jako krzewy ozdobne. Z pozoru niepozorne skrywają w sobie niezwykłą substancję – berberynę. Berberyna wykazuje wysoką aktywność biologiczną, a także ma udowodnione naukowo wiele działań terapeutycznych w leczeniu wielu schorzeń. Coraz częściej badana klinicznie berberyna staje się celem do wprowadzenia na stałe do nowoczesnej medycyny. Jakie właściwości posiada berberyna?
Berberyna jest naturalnie występujący związek, należący do grupy alkaloidów izochinolinowych. Ciekawym faktem jest to, należy do tej samej grupy związków chemicznych co morfina, kodeina czy narkotyna, które wyróżnia silne działanie przeciwbólowe. Najczęściej wykorzystywanymi surowcami do produkcji berberyny są: berberys zwyczajny, gorzknik kanadyjski, cynowód chiński bądź mahonia pospolita. Największe jej ilości zawarte są w korzeniach, łodygach i kłączach roślin. Berberyna jest to substancja żółtego koloru, często wykorzystywana do barwienia drewna, wełny czy skóry, która ponadto wykazuje działanie fluorescencyjne, co oznacza, że po naświetleniu światłem UV, sama zaczyna emitować światło.
Berberyna znana jest od tysięcy lat wykorzystywana w medycynie ludowej. Już wtedy uważano, że berberyna z innymi ziołami pomaga przy stanach zapalnych jelit i żołądka zaburzeniach żołądkowo-jelitowych i niestrawnościach. Uważano również, że ma pozytywny wpływ na wątrobę i woreczek żółciowy, odporność, a także układ sercowo-naczyniowy.
Berberyna od wieków jest stosowana w medycynie chińskiej do łagodzenia objawów oraz leczenia wielu schorzeń. Liczne badania naukowe potwierdzają jej właściwości przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwbiegunkowe, przeciwnowotworowe, antydepresyjne, obniżające poziom cholesterolu we krwi, a także obniżające poziom ciśnienia tętniczego.
Berberyna posiada całe spektrum zastosowań, jednak najczęściej jest polecana i wykazuje skuteczne działanie:
Berberyna - jaką wybrać? Preparaty zawierające berberynę bądź wyciąg z berberysu można kupić w aptekach czy sklepach zielarskich. Często występuje w postaci suplementów diety, zarówno jednoskładnikowych i wieloskładnikowych np. z cynamonem czy kurkumą. Dostępne są zarówno w formie tabletek lub kapsułek. Na rynku można kupić także herbatki lub ekstrakty w postaci kropli czy kosmetyki, które wspomagają oczyszczanie skóry. W preparatach występuje pod postacią siarczanu i chlorowodorku, który jest tańszy i bardziej popularny niż siarczan. Jednak dużo gorzej wchłania się z układu pokarmowego.
Dzienna dawka berberyny to od 200 do 1000 mg (maksymalnie zaleca się stosować 1500 mg). Ze względu na słabą trwałość berberyny w krwioobiegu zaleca się jej stosowanie w równych dawkach - trzy razy dziennie łącznie z posiłkami. Przed rozpoczęciem stosowania suplementów diety z berberyną, warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Dłuższe stosowanie berberyny wiąże się z akumulacją w wątrobie oraz mięśniu sercowym i z jej wydaleniem z organizmu. Berberyna wzmacnia uwalnianie bilirubiny, co może skutkować żółtaczką czy kamicą żółciową. Berberyna może także wykazywać działanie poronne, dlatego też nie poleca się jej stosowania małych dzieciom oraz kobietom w ciąży.
Pomimo, że berberyna jest substancją naturalną o wielu właściwościach leczniczych to jednak warto pamiętać, że nie można stosować berberyny w dawkach nadmiernych, ponieważ wiąże się to z możliwością wystąpienia powikłań i utratą zdrowia.