Anemia – jakie są objawy i jak można ją leczyć?

O niedokrwistości mówimy wówczas, gdy stężenie hemoglobiny wynosi poniżej:
11 g/dl u dzieci do 6 lat,
12 g/dl u dzieci od 6 do 14 lat,
12 g/dl u kobiet,
11 g/dl u kobiet w ciąży,
13 g/dl u mężczyzn.

Kolejnym badanym parametrem jest hematokryt. Prawidłowa wartość powinna mieścić się w przedziale:
noworodki od 44 do 80 proc.,
kobiety od 35 do 47 proc.,
mężczyźni od 42 do 52 proc.

Jaki jest podział anemii i jakie są objawy?

Objawy anemii najczęściej pojawiają się stopniowo, a jej nasilenie uzależnione jest od stężenia hemoglobiny. 

Do najczęstszych objawów niedokrwistości należą:

• Bladość skóry
• Ogólne osłabienie organizmu
• Zawroty głowy
• Skłonność do omdleń
• Duszności
• Problemy z koncentracją
• Skurcze mięśni
• Uczucie zimna
• Szybsze tętno 
• Zwiększona podatność na infekcje

Chorzy na anemię często skarżą się na dużą łamliwość i wypadanie włosów, zajady w kącikach ust czy łamliwość paznokci. Dodatkowo pojawia się bladość skóry, osłabienie i uczucie zmęczenia. 

Anemię dzielimy ze względu na stopień nasilenia, co związane jest ze stężeniem hemoglobiny. 

Wyróżniamy następujące rodzaje anemii:
Anemia łagodna– stężenie hemoglobiny wynosi od 10 do 12 g/dl,
Anemia umiarkowana – stężenie hemoglobiny wynosi od 8 do 9,9 g/dl,
Anemia ciężka – stężenie hemoglobiny wynosi od 6,5 do 7,9 g/dl,
Anemia zagrażająca życiu – stężenie hemoglobiny wynosi poniżej 6,5 g/dl.

Inny z podziałów wyróżnia następujące typy niedokrwistości:

• związane z nieprawidłową produkcją erytrocytów i/lub hemoglobiny
• niedokrwistość niedoborowa: żelaza, witaminy B12, kwasu foliowego
• niedokrwistość na skutek aplazji lub hipoplazji szpiku kostnego,
• niedokrwistość towarzysząca białaczce, kolagenoza, chorobom wątroby i chorobom nerek czy zakażeniom
• anemia hemolityczna związana ze skróconą żywotnością erytrocytów i ich szybszym rozpadem
• nabyta (np. po przyjmowaniu niektórych leków)
• wrodzona (np. o podłożu genetycznym)
• niedokrwistość będąca wynikiem utraty krwi

Podział niedokrwistości uwzględnia cechy morfologiczne:

• niedokrwistość mikrocytowa, np. niedobór żelaza, przewlekłe zatrucie ołowiem,
• niedokrwistość normocytowa, np. wrodzona lub nabyta niedokrwistoś hemolityczna,
• niedokrwistość makrocytowa, np. niedobór witamin B12 i/lub kwasu foliowego.

Główna przyczyna anemii – niedobór żelaza

Ten rodzaj anemii jest najczęstszym rodzajem niedokrwistości wynikającym z niedożywienia lub głodówek. Na anemię najbardziej narażone są niemowlęta, wcześniaki i małe dzieci. 

Anemia u dzieci może wyniknąć ze zbyt małej ilości przyjmowanego żelaza, który znajduje się w pokarmie matki czy też przy rozszerzaniu diety dziecka. Przyczyną niedoboru żelaza mogą być pasożyty jelitowe, zespół złego wchłaniania oraz większe zapotrzebowanie tego pierwiastka np. u kobiet w ciąży lub podczas miesiączki. 

W razie wystąpienia jakichkolwiek objawów (opisanych wyżej) należy zgłosić się do lekarza, aby wykonać dokładniejsze badania i wykluczyć inne choroby.

Przyczyna choroby może tkwić w jednym lub kilku z następujących czynników:

• Niewystarczającej podaży żelaza będącej konsekwencją odchudzania się lub stosowania diety wegetariańskiej.
• Zwiększonego zapotrzebowanie na żelazo, np. w ciąży, podczas laktacji.
• Słabego wchłanianie żelaza, np. u osób po operacji resekcji żołądka.
• Przewlekłej utraty żelaza, która może być spowodowana krwawieniem z dróg moczowych, krwawieniem z żołądka, krwawieniem z przewodu pokarmowego czy krwawieniem z dróg rodnych.

Do potwierdzenia anemii, która może wynikać z niedoboru żelaza należy wykonać laboratoryjne badania z krwi:

• stężenie żelaza,
• zawartość i objętość krwinek czerwonych,
• stężenie hemoglobiny w krwince,
• hematokryt
• stężenie transferyny (Tf),
• wysycenie transferyny żelazem (TfS),
• poziom sTfR,
• całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC)
• utajona zdolność wiązania żelaza (UIBC)

Anemia hemolityczna

Anemia hemolityczna następuje wskutek szybszego lub przedwczesnego rozpadu czerwonych krwinek (erytrocytów) i nadmiernym niszczeniu czerwonych krwinek. Dochodzi wówczas do wzmożonej hemolizy wewnątrznaczyniowej lub pozanaczyniowej. 

Wyróżniamy dwa rodzaje anemii hemolitycznej. Pierwsza jest wrodzona, która powstała w wyniku nieprawidłowej struktury krwinek. Druga nabyta, gdzie dobre krwinki uszkadzane są z powodów immunologicznych.

Do najczęstszych objawów niedokrwistości hemolitycznej zaliczymy:

• zażółcenie skóry,
• powiększenie śledziony i wątroby
• wzrost poziomu bilirubiny, retikulocytów
• podwyższony poziom urobilinogenu w moczu 
• sterkobilinogenu w kale 
• wzmożona erytropoeza w szpiku

Leczenie anemii hemolitycznej opiera się głównie na stosowaniu glikokortykosterydów o działaniu immunosupresyjnym i odstawieniu leków, mogących mieć wpływ na rozwój anemii hemolitycznej. W nagłych przypadkach może być potrzebne przetoczenie krwi.

Anemia aplastyczna

Anemia aplatystyczna ma związek z zanikiem (aplazją) szpiku kostnego. Podczas choroby obserwuje się zaburzenia prawidłowych funkcji krwiotwórczych szpiku kostnego i zmniejszenie liczby elementów morfotycznych krwi. 

Choroba może mieć charakter wrodzony, nabyty lub idiopatyczny. Najczęściej spotyka się postać idiopatyczną, gdzie dochodzi do niszczenia komórek szpiku przez limfocyty T.

Anemia aplastyczna pojawia się u osób w każdym wieku, może wystąpić nagle i utrzymywać się przez długi czas. W ciężkich przypadkach może prowadzić do śmierci.
Przyczyny powstawania tego rodzaju anemii nie są do końca znane, jednak może mieć na nią wpływ:

• choroby tkanki łącznej,
• dysfunkcje autoimmunologiczne,
• zakażenia wirusowe,
• radioterapia
• chemioterapia
• kontakt z benzenem
• kontakt ze środkami owadobójczymi.

Na leczenie anemii aplastycznej ma wpływa stan i wiek chorego oraz nasilenie choroby. Podczas leczenia wyeliminowuje się szkodliwe leki, ale także dochodzi do przyczepu szpiku kostnego oraz leczenia immunosupresyjnego. 

Anemia pokrwotoczna

Dochodzi do niej w przypadku dużej utraty krwi będącej wynikiem krwotoku po urazie, krwawienia z przewodu pokarmowego czy krwawienia z dróg rodnych. 

Do najczęstszych objawów anemii pokrwotocznej zalicza się:

• zimne poty
• spadek temperatury ciała
• wstrząs hipowolemiczny
• utratę przytomności
• zaburzenia świadomości

Anemia w ciąży

Anemia ciążowa może pojawić się już w pierwszym trymestrze. W czasie ciąży organizm przyszłej mamy produkuje większą o 20 proc. ilość krwinek czerwonych, tak by zapewnić płodowi prawidłowy rozwój. Wzrasta również całkowita objętość krwi w organizmie.

Jednak z tego względu, że ogólna objętość krwi wzrasta w większym stopniu niż objętość erytrocytów, to ich stężenie maleje, co prowadzi do rozwoju anemii ciążowej. W przypadku, gdy poziom erytrocytów będzie stale spadał mogą pojawić się niebezpieczne konsekwencje, np. poród przedwczesny.

 

Źródło: poradnikzdrowie.pl, niezalezna.pl

#zajady w kącikach ust #przyczyny anemii #rodzaje anemii #anemia