Dlaczego 1 listopada jest dniem wolnym od pracy?
Wielu pracowników zastanawia się, czy 1 listopada to faktycznie dzień wolny, a jeśli tak — komu dokładnie przysługuje odpoczynek. Odpowiedź jest jednoznaczna - Święto Wszystkich Świętych jest dniem ustawowo wolnym od pracy w całej Polsce. Wynika to z ustawy z 18 stycznia 1951 roku, która określa listę świąt wolnych od obowiązków zawodowych.
To jedno z najważniejszych świąt o charakterze religijnym i społecznym. W tym dniu miliony Polaków odwiedzają cmentarze, by uczcić pamięć bliskich, zapalić znicz i poświęcić chwilę zadumy. Z tego względu przepisy Kodeksu pracy stanowią, że każde święto przypadające w dzień inny niż niedziela automatycznie skraca tygodniowy wymiar czasu pracy o osiem godzin. W praktyce oznacza to, że pracodawca powinien tak ułożyć harmonogram, aby 1 listopada był dla pracowników dniem wolnym od wykonywania obowiązków służbowych.
Kiedy święto wypada w sobotę – komu przysługuje dodatkowy dzień wolny?
W 2025 roku 1 listopada przypada w sobotę, a to rodzi pytanie - czy należy się dzień wolny za święto? Tak, ale tylko w określonych przypadkach. Dla pracowników zatrudnionych w standardowym, pięciodniowym tygodniu pracy, sobota jest dniem wolnym. Gdy w taki dzień wypada święto, Kodeks pracy nakazuje pracodawcy udzielenie pracownikowi innego dnia wolnego w tym samym okresie rozliczeniowym. W praktyce oznacza to, że w listopadzie 2025 roku pracownicy powinni otrzymać dodatkowy dzień wolny, który zostanie wyznaczony przez pracodawcę.
Kiedy odebrać dzień wolny za 1 listopada?
Dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę musi zostać udzielony w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym wystąpiło. W praktyce oznacza to, że większość pracowników odbierze go właśnie w listopadzie. Nie można więc przesunąć tego dnia ani na październik, ani na grudzień — chyba że w danej firmie obowiązuje dłuższy okres rozliczeniowy. W niektórych zakładach pracy trwa on trzy, a nawet dwanaście miesięcy, co daje pracodawcy większą elastyczność w ustalaniu terminu. W takim przypadku dodatkowy wolny dzień może zostać wyznaczony w innym miesiącu, ale zawsze musi zmieścić się w ramach obowiązującego okresu rozliczeniowego.
Warto pamiętać, że pracodawca ma obowiązek wskazać termin tego dnia w sposób jasny i z wyprzedzeniem, aby każdy wiedział, kiedy może skorzystać z odpoczynku.
Kto nie dostanie dnia wolnego za 1 listopada?
Nie każdy pracownik może liczyć na dodatkowy odpoczynek. Osoby, które mają niestandardowy system pracy lub wykonują obowiązki w soboty, nie otrzymają dodatkowego dnia wolnego, ponieważ ich czas pracy został już rozplanowany w inny sposób.
Są też branże, w których praca 1 listopada jest nieunikniona. Chodzi o służby i sektory działające w trybie ciągłym, takie jak służba zdrowia, policja, straż pożarna, transport, media, gastronomia czy hotelarstwo. W ich przypadku praca w dni świąteczne jest dopuszczalna, a rekompensatą jest inny dzień wolny lub dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 procent za każdą przepracowaną godzinę.
Czy pracodawca może odmówić dnia wolnego za święto w sobotę?
Nie ma takiej możliwości. Pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikom dnia wolnego w zamian za święto, które wypadło w sobotę. To wymóg wynikający wprost z Kodeksu pracy, a jego zignorowanie może zostać potraktowane jako naruszenie przepisów. Jeśli firma nie wyznaczy dnia wolnego, pracownik ma prawo zgłosić sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy, która może nałożyć na pracodawcę karę.
Warto jednak pamiętać, że to nie pracownik wybiera termin takiego wolnego – decyduje o nim pracodawca, dostosowując go do organizacji pracy w danym zakładzie. Często jest to wspólnie ustalony dzień, w którym cała firma ma wolne, choć w niektórych przypadkach każdy pracownik odbiera go indywidualnie.
