Woda po intensywnych opadach deszczu i śniegu będzie wykorzystywana podczas suszy
Międzynarodowy zespół, z udziałem naukowców z Uniwersytetu Śląskiego, ma opracować rozwiązania dotyczące dodatkowego, sztucznego zasilania wód podziemnych wodami opadowymi w krajach Europy Środkowej.
Chodzi o magazynowanie nadmiaru wody po intensywnych opadach deszczu czy śniegu i wykorzystywanie jej podczas suszy; ma to olbrzymie znaczenie w dobie niedostatków wody pitnej i zmian klimatycznych
- podkreślają specjaliści.
Projekt nosi nazwę „Deepwater-Ce”. W badaniach uczestniczą partnerzy z pięciu krajów: Polska, Węgry, Słowacja, Chorwacja i Niemcy. W prace są zaangażowani też partnerzy z kilku innych państw.
Jak podkreślała liderka projektu Elisabeth Magyar z Głównego Instytutu Górnictwa i Geologii w Budapeszcie efektem prac ma być m.in. wybór obszarów pilotażowych w czterech krajach – Polsce, na Węgrzech, w Chorwacji i na Słowacji. Końcowym efektem natomiast będzie wdrożenie dobrych praktyk i rozwiązań dotyczących sztucznego zasilania wód podziemnych. Całość będzie opierała się na wielu badaniach, prowadzonych przez partnerów projektu. Duże znaczenie ma również współpraca z interesariuszami.
Jak powiedział dr Sławomir Sitek z Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ, zadaniem śląskich naukowców będzie dostarczenie informacji na temat dodatkowego zasilania wód podziemnych w Polsce. Jak wyjaśnił, dotychczas najczęściej stosowanym rozwiązaniem są ujęcia filtracyjne, czyli budowa ujęć wód podziemnych biegnących wzdłuż brzegów rzek. Z wody czerpanej z takich ujęć korzystają m.in. mieszkańcy Bielska-Białej i Cieszyna.
Naukowcy przypominają, że coraz częściej dochodzi do sytuacji, że na tym samym obszarze jest powódź, a po pewnym czasie – susza. Chodzi o to, by nadmiar wody nie „uciekał” do rzek i dalej – do morza, lecz choć w części był magazynowany i wykorzystywany w okresach suszy, gwarantując stabilne zaopatrzenie.
Jak wyjaśnił dr Sitek, do tzw. warstwy wodonośnej wodę z opadów można kierować m.in. za pomocą otworów geologicznych i pomp, z wykorzystaniem stawów filtracyjnych. Podobne rozwiązania stosowane są m.in. w borykającymi się z suszami krajach, np. w Hiszpanii czy Australii, trzeba je dostosować do warunków geologicznych i hydrologicznych w Europie Środkowej, w oparciu o scenariusze klimatyczne. Naukowcy przekonują, że gromadzenie wody pod ziemią to rozwiązanie mniej obciążające dla środowiska niż budowanie zbiorników retencyjnych na powierzchni.
Prorektor UŚ ds. współpracy międzynarodowej i krajowej prof. Tomasz Pietrzykowski podkreślił, że projekt „Deepwater-ce” dotyczy fundamentalnego problemu:
Nie tylko dla nauki, ale dla wszystkich mieszkańców. Kwestie związane z dostępem do wody w kontekście zmian klimatycznych stają się jednym z wiodących tematów, który wymaga skupienia wszystkich możliwych sił, zarówno ze strony środowisk akademickich, jak i administracji i biznesu
- podkreślił prorektor Uniwersytetu Śląskiego.
Uczestnicy badań zaznaczają, że ich celem jest przedstawienie konkretnych rozwiązań, które zostaną przetestowane. Stąd współpraca m.in. z firmami wodociągowymi, geologicznymi i hydrogeologicznymi, a także samorządami. Obszarem pilotażowym w Polsce będzie ujęcia wodociągowe w Tarnowie, z którego korzysta około 100 tys. mieszkańców.
Na projekt będzie się też składał cykl szkoleń we wszystkich uczestniczących w nim krajach. Chodzi o to, by wypracowane rozwiązania zostały wprowadzone do aktów prawnych w tych państwach, m.in. związanych z gospodarowaniem wodami w dorzeczach. Za późniejsze wdrożenie konkretnych rozwiązań muszą już odpowiadać instytucje publiczne – zaznaczają naukowcy.
Realizacja projektu rozpoczęła się w maju 2019, a zakończy w kwietniu 2022 r. Badania pilotażowe rozpoczynają się jeszcze w bieżącym roku. Budżet projektu badawczego wynosi prawie 1,8 mln euro, z czego prawie 1,5 mln euro pochodzi ze środków programu Interreg Europa Środkowa.
Źródło: niezalezna.pl, PAP
