"Zbiory Funduszu Obrony Narodowej są niezwykle cenną pamiątką naszej historii, stanowią dowód patriotyzmu, wielkiej ofiarności i zjednoczenia Polaków" - mówił dziś wicepremier, minister kultury Piotr Gliński.
Gliński wziął udział w uroczystej inauguracji projektu cyklu wystaw "Nie zmarnujcie niepodległości - srebra Funduszu Obrony Narodowej", która odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie.
Wicepremier @PiotrGlinski o srebrach #FON w @Zamek_Krolewski: „Srebrny FON” w 1978 r. został złożony w @MNPoznan. Jednak dopiero w tym roku dzięki wspólnym działaniom @PremierRP, @MON_GOV_PL i #MKiDN przy udziale @MF_GOV_PL oraz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej… pic.twitter.com/VpIU6TVBqu
— Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (@kultura_gov_pl) June 5, 2023
Przypomniał, że 23 stycznia br. odbyła się uroczystość podpisania aktu notarialnego, na mocy którego Skarb Państwa, reprezentowany przez premiera oraz ministrów obrony narodowej i kultury, przekazał na własność Muzeum Narodowego w Poznaniu ponad 18 tys. obiektów pochodzących z przedwojennego Funduszu Obrony Narodowej.
"Zbiory wchodzące w skład Funduszu Obrony Narodowej są niezwykle cenną pamiątką naszej historii, stanowią dowód patriotyzmu, wielkiej ofiarności i zjednoczenia Polaków wobec zagrożenia państwa i jego świeżo odzyskanej w 1918 roku niepodległości. Łącznie w ramach FON zgromadzono około 1 miliarda ówczesnych złotych, z czego wartość wpłat i darowizn od obywateli wyniosła do maja 1939 roku około 37,7 mln ówczesnych złotych"
Mówił, że obywatele zapisywali majątki, spadki, a nawet maszyny rolnicze na FON, żeby pomóc ojczyźnie.
Zwrócił uwagę, że w obliczu agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 r. niewykorzystane na dozbrojenie armii dary rzeczowe w złocie i srebrze wywieziono za granicę. W ambasadzie Polskiej w Bukareszcie - jak mówił - podzielono je na części "srebrną" i "złotą". W grudniu 1976 r. tzw. srebrny FON trafił z powrotem do Polski, a "złoty" FON zniknął, najprawdopodobniej "w czeluściach WSI i służb specjalnych PRL".
Gliński powiedział, że w 1978 r. "srebrny" FON został złożony w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
"Jednak dopiero w tym roku, dzięki wspólnym działaniom Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, ministra obrony narodowej i ministra kultury i dziedzictwa narodowego przy udziale Ministerstwa Finansów oraz Prokuratorii Generalnej RP zbiorom Funduszu Obrony Narodowej zapewniono właściwą długoterminową pełną opiekę muzealną"
Jak przypomina MKiDN, Fundusz Obrony Narodowej został utworzony na mocy dekretu Prezydenta RP z 9 kwietnia 1936 r. w celu uzyskania dodatkowych środków na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia ze strony nazistowskich Niemiec. Polacy ofiarnie zasilili Fundusz, zarówno w postaci gotówkowej, jak i rzeczowej, m.in. kosztownościami.